Bij dezen teken ik bezwaar aan tegen besluit EV/ZH.OV.9802 ter goedkeuring van de dienstregeling 1998-1999 van ZWN. Mijn bezwaar richt zich tegen de verslechtering van de busverbinding Leiden - Ter Aar (lijn 149; voorheen lijn 182).

Los van dit bezwaar wil ik ook enkele opmerkingen maken over het openbaar vervoer rondom Ter Aar, de wijze waarop ZWN op de nieuwe lijn 149 de dienstregeling uitvoert en de rol die de provincie zou moeten spelen bij het behoud van de mobiliteit in landelijke gebieden.

Bezwaar tegen de verslechtering van de verbinding Leiden - Ter Aar

Sedert 1 juni 1998 ben ik in deeltijd werkzaam op het gemeentehuis van de Gemeente Ter Aar. Ongelukkigerwijze heeft ZWN één week voor mijn in dienst treden de dienstregeling in de driehoek Ter Aar - Leiden - Alphen a/d Rijn grondig omgegooid. De betrekkelijke snelle lijn 182 (Leiden Centraal - Woubrugge - Ter Aar - Nieuwkoop - Woerden) werd gesplitst in de volgende drie lijnen:

lijn 149 (Leiden Centraal - Woubrugge - Alphen a/d Rijn @Ridderveld - Ter Aar)

lijn 184 (Spitssneldienst Nieuwkoop - Ter Aar - Woubrugge - Leiden) en

lijn 101 (Nieuwkoop - Woerden).

Ten tijde van mijn sollicitatieprocedure bij de gemeente Ter Aar kon ik het gemeentehuis vanuit mijn woonwijk Leiden Zuid-West binnen een uur bereiken (met overstap bij de halte Leiden-Korevaarstraat op lijn 182). Sedert de wijziging van de dienstregeling is de reistijd opgelopen tot ongeveer 1 uur en 25 minuten. Deze verlenging wordt veroorzaakt door drie factoren:

Lijn 149 rijdt - in tegenstelling tot lijn 182 vóór de wijziging - niet meer via het Centrum van Leiden, zodat de halte Korevaarstraat niet meer wordt aangedaan;

Lijn 149 maakt een voor doorgaande reizigers hoogst hinderlijke omweg via Alphen a/d Rijn Ridderveld (dit traject werd voorheen gereden door lijn 167: Leiden Centraal - Woubrugge - Alphen a/d Rijn NS; deze lijn is echter m.i.v. 24 mei 1998 @opgeheven);

In Ter Aar stopt lijn 149 alleen bij het busstation in het centrum van de kern Aardam; alle andere haltes in Aardam, waaronder die voor het gemeentehuis, zijn opgeheven.

Mijn bezwaar richt zich tegen alle bovengenoemde verslechteringen. Ik verzoek de Provincie dan ook, de oude dienstregeling van lijn 182, die gold tot en met 23 mei 1998, opnieuw van kracht te laten worden.

Enkele opmerkingen over het openbaar vervoer rond de gemeente ter Aar

In mijn periode als secretaris van ROVER-afdeling Leiden (1990-1996) heb ik geleerd, niet alleen uit te gaan van mijn eigen reisbehoeften, maar op een bredere manier naar openbaar vervoer te kijken. Als ik de enige zou zijn die benadeeld was door de nieuwe ZWN-dienstregeling, dan zou ik dit bezwaarschrift niet eens geschreven hebben. Ik heb de afgelopen weken echter bemerkt, dat zeel veel busreizigers in de gemeente Ter Aar zich benadeeld voelen door ZWN. Daarom wil ik in deze brief (los van mijn persoonlijke bezwaar tegen de beschikking van Provincie Zuid-Holland) de provincie ook wijzen op de vele nadelen die de Ter Aarse busreiziger ondervindt van de nieuwe opzet van het lijnennet:

- Buiten de spitsuren is de verbinding met Leiden Centraal trager geworden; door de omweg via Alphen a/d Rijn - Ridderhof is de rijtijd verlengd van 45 naar 55 minuten;

- De rechtstreekse verbinding met de binnenstad van Leiden (Breestraat - Korevaarstraat) is verbroken, zodat altijd overgestapt moet worden (bij Leiderdorp - Rijnlandziekenhuis of Leiden Centraal);

- Ook heeft de busreiziger nu geen rechtstreekse verbinding meer met het centrum (Aarhof en omgeving) en het NS-station van Alphen a/d Rijn. Deze verbinding werd tot 24 mei 1998 onderhouden door lijn 184 (Ter Aar - Papenveer - Nieuwveen - Langeraar - Ter Aar - Alphen a/d Rijn NS). Dit was een snelle, directe lijn. Nu dient de reiziger voor een rit van Ter Aar naar Alphen a/d Rijn NS lijn 149 richting Leiden te nemen en op de Saffierstraat in Alphen a/d Rijn over te stappen op de stadsdienst (ZWN lijn 77) naar Aarhof en station. In tegenstelling tot wat in de dienstregeling vermeld staat, is er op de Saffierstraat geen goede aansluiting. Al met al duurt een rit van Ter Aar naar Alphen a/d rijn NS ruim een half uur, waarbij de reiziger doorgaans juist op tijd bij het Alphense station aankomt om de trein naar Leiden te kunnen zien wegrijden.

- Deze bezwaren gelden des te sterker voor de reiziger uit de kernen Papenveer en Langeraar. Na de omzetting van lijn 184 (Ter Aar - Papenveer - Nieuwveen - Langeraar - Ter Aar - Alphen a/d Rijn NS) in een lijntaxi moet de reiziger zijn rit minstens een uur van tevoren aankondigen. Bovendien heeft deze lijntaxi zijn begin- en eindpunt bij het busstation in Aardam en rijdt niet meer door naar Alphen a/d Rijn. Een reiziger uit Langeraar moet op het busstation overstappen op lijn 149 en vervolgens in Ridderveld opnieuw overstappen op de Alphense stadsdienst. De Langeraarder doet bijna een uur over zijn reis over 7 kilometer naar Alphen a/d Rijn (voorheen een half uur) en heeft daarbij het ongemak van het moeten reserveren en van een dubbele overstap.

- Het westen van de kern Aardam (in de omgeving van het gemeentehuis) is buiten de spitsuren niet meer bereikbaar per bus; lijn 149 stopt alleen bij het busstation, op zo'n kilometer afstand;

- Ook de kern Korteraar is buiten de spits niet meer bereikbaar (loopafstand minstens 1 km).

- Alleen in de spitsuren bestaat er nog een rechtstreekse verbinding met Nieuwkoop.

Al met al is het voorzieningenniveau in de gemeente Ter Aar (bijna 10.000 inwoners) drastisch verslechterd. De volkswoede (ik heb in de bussen rond Ter Aar niet anders gehoord dan klachten) richt zich in eerste instantie tegen ZWN. Niet geheel ten onrechte; tenslotte zijn alle wijzigingen op het ZWN-kantoor uitgedacht. Aan weinig reizigers is bekend dat de Provincie verantwoordelijkheid draagt voor het openbaar vervoer en goedkeuring moet hechten aan de dienstregeling die door de streekvervoerder wordt ontworpen.

Ik vraag mij af, hoeveel moeite de Provincie geïnvesteerd heeft in het onderzoeken van mogelijke alternatieven voor de wel zeer sober uitgevallen dienstregeling in de driehoek Leiden - Ter aar - Alphen a/d rijn. Verder vraag ik me af of de Provincie de voorstellen van ZWN wel met de nodige zorgvuldigheid getoetst heeft. Ik heb de indruk dat er blindelings een paraaf wordt geplaatst onder hetgeen de vervoersdeskundigen van ZWN hebben uitgebroed.

Ik kan mij herinneren enkele jaren geleden aanwezig te zijn geweest bij de presentatie van een geldverslindend project over de ontsluiting van landelijke gebieden in onze provincie. Het resultaat van enkele jaren noeste arbeid, een fraai boekwerk met plannen en kaarten, is vermoedelijk ongelezen in de provinciale archieven verdwenen. Het lijkt wel of alle energie van vervoerskundigen van de provincie en de vervoersbedrijven geïnvesteerd wordt in light-railplannen. Inmiddels kalft het OV op het platteland steeds verder af. De Provincie lijkt me de aangewezen instantie om deze ontwikkeling een halt toe te roepen.

Ik spreek dan ook de hoop uit dat de provincie de door ZWN ingezette afbraak van het openbaar vervoer in landelijke gebieden zoals het Groene Hart zal weten te keren.

Uitvoering van de dienstregeling door ZWN

Gedurende de afgelopen weken heb ik me ten zeerste verbaasd over de wijze waarop ZWN de dienstregeling op de nieuwe lijn 149 uitvoert. Het rijdend personeel is volkomen onbekend in het Groene Hart, rijdt regelmatig verkeerd en moet aan de passagiers de weg vragen. Het rijdend personeel treft hiervoor geen enkele blaam; ik ben ervan overtuigd dat dit alles een gevolg is van falend management in het ZWN-district Rijn & Bollenstreek Leiden. Dit district heeft niet de gewoonte, te reageren op klachten van reizigers. Ik heb me daarover onlangs beklaagd in een brief aan dhr. Modderman, directeur van ZWN Group; afschrift daarvan is verzonden aan de Provincie Zuid-Holland.

Tarief Leiden - Ter Aar

Tenslotte nog een opmerking over het zonetarief tussen Leiden en Ter Aar. Tot voor kort gold, dat een rit Leiden - Ter Aar vijf strippen kostte. Na de omweg door Alphen bleek het tarief volgens sommige chauffeurs plotseling verhoogd tot 7 strippen. Dit wil zeggen dat de reiziger twee strippen extra betaalt voor de ongewenste sight-seeing door Alphen a/d Rijn, die ZWN in de busroute heeft gemeend te moeten opnemen. Aangezien ik dit onbillijk vind, heb ik me verstaan met de Klachtenservice van ZWN, die niet verder kwam dan het gebruikelijke antwoord: "we weten het niet en we bellen terug", waarna de klager niets meer hoort. De huidige onduidelijkheid rond de tarieven werkt bewust of onbewust grijsrijden in de hand en zou de reiziger bij een (bij ZWN hoogst onwaarschijnlijke) controle van de plaatsbewijzen een boete kunnen bezorgen. Ook de afgifte van abonnementen Ter - Aar - Leiden geeft problemen omdat de juiste zonering niet bekend is.

Tot zover mijn opmerkingen over de opzet en de uitvoering van de ZWN-dienstregeling rond Ter Aar. Ik hoop dat de provincie zich niet alleen zal buigen over mijn persoonlijke bezwaren tegen deze dienstregeling, maar ook mijn aanvullende opmerkingen wil laten meewegen bij het beleid inzake het openbaar vervoer rond deze gemeente.

Vanzelfsprekend verklaar ik me bereid tot een nadere toelichting op de in deze brief genoemde punten.

Hoogachtend

Frans Mensonides

Afschrift verzonden aan:

Gemeente Ter Aar

ZWN Group, Boskoop

ROVER Afdeling Leiden en omstreken, Voorhout

ROVER hoofdkantoor, Amersfoort