Voor de school; niet voor het leven
Sinds kort studeer ik Nederlands. De praktische waarde van deze opleiding is gering. Je gaat niet beter schrijven door romans van anderen te analyseren; je gaat niet beter communiceren door je te verdiepen in de duistere wetenschap der communicatiekunde. Althans: dat vermoed ik. De afgelopen jaren heb ik diverse mensen ontmoet, die beweerden deskundig te zijn in communicatie, maar met de meeste van hun viel geen verstandig woord te lullen.
Eén van de zaken die ik geacht wordt te bestuderen, is "zinsanalyse", een moderne benaming voor het aloude ontleden, waarmee wij op school al uitgebreid zijn lastiggevallen. Alle feiten die wij toen geleerd hebben, blijken op losse schroeven te staan, wanneer je op academisch niveau tegen het onderwerp aankijkt. De college's hebben daardoor een hoge amusementswaarde, behalve voor diegenen, die hun leven graag opgebouwd zien uit glasharde zekerheden. Deze mensen verlaten om kwart voor tien als geschopte honden het leslokaal, met een akelige nacht in het vooruitzicht.
Gezien het geringe praktische nut van een universitaire opleiding, is het begrijpelijk dat de titel van doctorandus geen vrijgeleide meer is voor een riante positie op de arbeidsmarkt. Uit onderzoek blijkt dat de meeste werkgevers liever HBO'ers aannemen voor de lucratieve stoeltjes dan universitaire alumni.
De laatsten komen ongeacht hun vooropleiding terecht op de helpdesk van een softwareleverancier, waar zij de waarheid spreken als ze zeggen dat ze zo gauw geen oplossing weten voor je probleem, en liegen wanneer ze beloven, je erover te zullen terugbellen.
Goed, maar hoe praktisch is een HBO-opleiding dan wel? Niet al te lang geleden poogde ik, met een door jarenlang vossen verkregen HBO-diploma, binnen te dringen op de arbeidsmarkt. Tijdens een sollicitatiegesprek werd me onomwonden medegedeeld, dat ik mijn kostbare tijd en geld beter had kunnen spenderen aan toneellessen. Over die ontgoochelende ervaring heb ik een roman geschreven, waarin veel communicatiewetenschappers ten tonele gevoerd worden. Binnenkort hoop ik in staat te zijn, deze roman te analyseren, zodat ik hem misschien nog ga begrijpen, ook.