WEEK 1 / 2 JANUARI 2000

Frans Mensonides Het Beishuizen-universum Mijn moeder (71) heeft onlangs na bijna een halve eeuw haar abonnement op Libelle opgezegd. Een harde ingreep in mijn (43) leven, want de afgelopen drie decennia begon mijn weekend steevast met het lezen van de strip "Jan, Jans en de kinderen", de Libelle-rubriek met het hoogste realiteitsgehalte. Die zal ik dus voortaan staande tot me moeten nemen; bij de tijdschriftenboer. Maar over dit persoonlijk ongemak wilde ik het niet hebben. Wat heeft nu precies het misnoegen van mijn moeder gewekt? Om dat uit te leggen moet ik Anne-Wil bij de lezer introduceren. Sinds jaar en dag staat haar dagboek op een vaste plek in de Libelle. Een dagboek vol leed. Anne-Wil verloor haar man en bleef achter met twee lastige en veeleisende kinderen. Mijn moeder verkeerde ooit in dezelfde omstandigheden en voelde zich om die reden zeer aangesproken door de belevenissen van Anne-Wil. Ik moet toegeven, dat ik het dagboek te hooi en te gras wel eens inkeek; weliswaar heeft een man niets te zoeken in een vakblad voor vrouwen, maar ik lees nu eenmaal vrijwel alles wat zich in gedrukte vorm in mijn gezichtskring bevindt. Anne-Wil heeft altijd een ontzettende hoop sores met relaties. Ze komt maar niet aan de kerel, al wordt dat zo natuurlijk niet geformuleerd in een damesblad. Ook de relaties van haar kinderen willen niet erg vlotten, evenmin als die van haar vriendinnen. Van al dat leed doet Anne-Wil wekelijks kond in een stukje van iets meer dan 750 woorden. In tegenstelling tot mijn persoon schrijft zij "op maat"; het menselijk leed treft haar in keurig gedoseerde wekelijkse porties. Wonderlijk genoeg speelt het verhaal zich altijd af in het juiste seizoen, hoewel de deadline van zo'n blad ongeveer acht weken voor de verschijningsdatum ligt. Ik dacht eerst nog dat Anne-Wil (wier leeftijd en achternaam om redenen van privacy nooit vermeld worden) gewoon haar avonturen van tien maanden geleden publiceerde. Een bedachtzame vrouw, die de zaken goed overdenkt, alvorens ze aan de openbaarheid prijs te geven. Eén van de Leitmotive in het dagboek is het hondje Dinky, in wiens gezelschap de ik-persoon jaar na jaar lange eenzame wandelingen over de heide maakt, om alle relatie-ellende van zich af te schudden. Aan dat hondje - maar dat is wijsheid achteraf - had ik moeten merken dat er iets mis was met dat dagboek. Het beest moet inmiddels de leeftijd van (20) ruimschoots gepasseerd zijn, en dan ren je niet meer zo tierig over de heide, als hond. Hoe lang kun je blijven geloven in een verhaal dat overduidelijk onwaar is? Zelf heb ik tot en met mijn negende in Sinterklaas geloofd. Het Sinterklaasbeeld uit mijn kleutertijd had ik al enigszins bijgesteld. Zo had ik geen moeite meer met het bestaan van hulpsinterklazen, al was die op TV natuurlijk de echte. Ook aan de hoge leeftijd van de Sint hechtte ik geen geloof; ik ging ervan uit, dat de bisschop van Myra van tijd tot tijd werd opgevolgd door zijn oudste zoon(!). Verder leek het mij niet waarschijnlijk, dat de Sint al die miljoenen cadeautjes zelf zou bekostigen; aan ouders zou wel een bijdrage naar draagkracht gevraagd worden. Toch was het nog een schok voor me, te horen dat Sinterklaas helemaal niet bestond. Je begrijpt waar ik op aanstuur. Ook Anne-Wil bestaat niet. Dat stond vorige maand te lezen in het Leidsch Dagblad; het is dus boven iedere twijfel verheven. Het dagboek van Anne-Wil is niet authentiek, en is ook niet geredigeerd, en is zelfs niet gostwritten; nee: Anne-Wil bestaat eenvoudigweg niet. Anne-Wil, één van Neerlands bekendste en meest geliefde weduwen, is van A tot Z verzonnen door Libelle-redactrice Tineke Beishuizen. "Ze hebben iedereen gewoon jarenlang bedrogen", zei mijn moeder teleurgesteld, "Ik schrijf vandaag nog een brief op poten naar de redactie, dat ik dat blad van ze opzeg". Het artikel in het Leidsch Dagblad onthulde nog meer over de praktijken van het vrouwenblad. Zo worden ingezonden brieven veelal door redactieleden opgesteld. Ook de interviews (o.a. in de rubriek "vrouwenportretten") worden doorgans gezogen uit de meest productieve duim van journalistiek Nederland, die van Tineke Beishuizen. In de zeldzame gevallen dat Tineke werkelijk een interview afneemt, wordt dit uiterst economisch gebruikt. Een geïnterviewde (bij wijze van uitzondering een man) trof fragmenten van zijn levensverhaal aan in vijf verschillende Libelles. In elk van die gevallen had hij een andere naam en leeftijd. Na lezing van het stuk in het Leidsch Dagblad pakte ik wat oude Libelles uit de lectuurmand en bestudeerde de vrouwenverhalen "opgetekend door Tineke Beishuizen". Ze waren allen geschreven in een keurig, maar stijlloos jounalistenschool-Nederlands dat niet briljant is, maar toch ook niemand stoort. Tineke Beishuizen getroost zich weinig moeite, het idioom van de echte of virtuele geïnterviewden in haar teksten te laten doorklinken. Alle vrouwelijke hoofdpersonen spreken op dezelfde manier, of ze nou (16) jaar oud zijn of (92); of ze hoogleraar zijn in de letterkunde of retiradejuffrouw. Een universum vol gelijksoortige vrouwen, elk met gelijksoortige sores (waarvan natuurlijk altijd een kerel de schuldige is) en allemaal verzonnen door Beishuizen. Natuurlijk, er schrijven nog andere journalistes in Libelle, maar die vertrouw ik nu ook niet meer. Neem bijvoorbeeld Wieke Biesheuvel. Wieke / Tineke; Beis / Bies; Huizen / Heuvel. Al te toevallig; daar trap ik niet in. Wieke Biesheuvel is een pseudoniem van Tineke Beishuizen. Tineke schrijft iedere week dat hele blad vol, onder een reeks schuilnamen. En nu ik erover nadenk: ook Jan (36) en Jans (36) worden geen spat ouder. Nee, het is een goede zaak dat dit flutblad met ingang van 1 januari 2000 niet meer bij ons in de brievenbus valt. opgetekend door Frans Mensonides column-archief

De digitale reiziger Jaaroverzicht 2000 Het zal geen lezer ontgaan zijn, dat onlangs een nieuw kalenderjaar is aangebroken. Nu vraagt een jaarwisseling om een jaaroverzicht. Wij van De digitale reiziger verwachten dat de OV-reiziger in de loop van het jaar MM met de volgende nieuwsfeiten geconfronteerd zal worden: 1 januari 1900: Paardentram Plantage, vertrek 11.21 uur des voormiddags. Stoomtram Katwijk, vertrek 1.13 uur des namiddags. Dergelijke aanduidingen verschenen vandaag op de displays van het dynamisch reizigers informatiesysteem (DRIS) bij station Leiden Centraal. De computers van het DRIS-systeem bleken last te hebben van een millennium-bug. medio januari 2000: Brede toepassing van de methode-DDR (eigenrichting van agressieve zwartrijders door agressieve witrijders) leidt op veel Randstedelijke treinen tot levendige taferelen. begin februari 2000: De gemeente Den Haag ziet af van de voltooiing van de tramtunnel. In één van de voormalige bouwputten zal het Rijksmuseum voor Incompetentie, Corruptie, Uitstel en Beleidsblunders gevestigd worden. 2 maart 2000: Na aanhoudende protesten van binnenschippers, zeemeeuwen en watergeuzen, is de maximumsnelheid van Sprengers Fast Ferries en Waterbussen teruggebracht tot 15 kilometer per uur. 23 maart 2000: Zij van Netelenbosch presenteert de resultaten van een Quick Scan naar de haalbaarheid van de MagNed, de magneettreinverbinding Amsterdam - Groningen. Het rapport is ondubbelzinning: de MagNed is niet haalbaar. Netelenbos laat zich hierdoor niet in het minst ontmoedigen. april 2000; de dinsdag na Pasen: Het comité ZKHNLEZNEKMN (Zo Kan Het Niet Langer Er Zijn Nu Echt Keiharde Maatregelen Nodig) organiseert een spontane treinstaking. Aanleiding is een incident op de Hoekse Lijn, dat plaatsvond op paaszaterdag. Een verbaal-agressieve zwartrijder maakte de dienstdoende conducteur uit voor "Sjef Koekebakker". "Zo kan het niet langer", verklaarde een anonieme woordvoerder van ZKHNLEZNEKMN; "er zijn nu echt keiharde maatregelen nodig". 16 mei 2000: Zij van Netelebosch is onverbiddellijk: Groningen krijgt een MagNed (als ze hem zelf betalen), of Groningen krijgt helemaal niets. Een verzoek tot realisatie van een trekschuitverbinding Lelystad - Groningen is derhalve afgewezen. 28 mei 2000: Een nieuwe slag voor de provincie Groningen. Roodeschool, Delfzijl en Nieuweschans zijn sinds vanmorgen onbereikbaar per spoor. NoordNEP, met ingang van vandaag exploitant van de drie Groningse nevenlijnen, is vergeten treinen te bestellen. 15 juni 2000 (dus nog net voor het toeristenseizoen): het Rijksmuseum voor Incompetentie, Corruptie, Uitstel en Beleidsblunders opent zijn poorten. Bram Peper, ex-minister van Binnenlandse Zaakjes, verrichte de officiële openingshandelingen. Meijer, de Haagse wethouder van Waanzin, krijgt in het museum een open werkkamer, die de gehele dag bezichtigd kan worden door het publiek. Meijer is niet alleen conservator van het nieuwe Rijksmuseum, maar is tevens het pronkstuk van de collectie. 7 juli 2000: Feest bij TraXX. De organisatie voor invalidenvervoer is er voor het eerst in zijn geschiedenis in geslaagd, een invalide reiziger op de plaats van bestemming af te leveren. 4 augustus 2000: De automobilist NN uit N werd, geheel tegen zijn zin, in de bloemetjes gezet. Volgens gegevens, verstrekt door de BVD, is NN de tiende automobilist in ruim een jaar tijd die op Transferium 't Schouw / A44 te Leiden is overgestapt op het openbaar vervoer. De betrokkene ontkent alles, maar filmbeelden hebben hem ondubbelzinnig aangewezen als de jubilaris. NN ontving een fraai boeket, een McDonalds-bon en een factuur ter waarde van 1.400.000 gulden voor zijn aandeel in de aanlegkosten van het transferium (14 miljoen gulden). eind augustus 2000: Connexxion-Leiden staakt een experiment met OV-promotieteams, bestaande uit buschauffeurs. Sedert invoering van deze teams is het aantal passagiers op de Connexxion-lijnen met 7% afgenomen. prinsjesdag 2000: Belangrijke HOV-projecten, zoals de Randstadrail, de Rijn- Gouwelijn, de kabelbaan Nijmegen - Lent, het Utrechtse sternet en de busbaan naar Leidse Rijn, worden opnieuw op de lange baan geschoven. In het Rijksmuseum voor Incompetentie, Corruptie, Uitstel en Beleidsblunders is nog tot Sint Juttemis een tentoonstelling te zien van alle 187 Randstadrail-varianten. 7 oktober 2000: Als gevolg van een constructiefout is het Rijksmuseum voor Incompetentie, Corruptie, Uitstel en Beleidsblunders vol water gelopen en vervolgens ingestort. Conservator Meijer was niet bereikbaar voor commentaar; hij bleek met zijn gehele staf afgereisd te zijn naar de internationale conferentie in Rijssel. 4 november 2000: De Fast Ferry Rotterdam - Dordrecht en de Drechtstedelijke waterbussen worden overgenomen door de VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie). De maximumsnelheid van de Fast Ferry is teruggebracht tot 4 knopen (ca. 7 kilometer per uur). Een overtocht Rotterdam - Dordrecht duurt nu volgens dienstregeling 7 glazen (3,5 uur). Schipper W.IJ Bontekoe verklaarde, dat bij windstilte de vaartduur aanzienlijk kan oplopen. 6 december 2000: Bij de Provincie Zuid-Holland gaat 23% van de arbeidstijd verloren door surfen-in-de-tijd-van-de-baas. De meest bekeken site is De digitale reiziger. 13 december 2000: Op Waterbus "De Devel" zijn hedenmiddag twee agressieve zwartvaarders gekielhaald. 31 december 2000: Computertechnici zijn erin geslaagd, de millenniumbug uit het Leidse DRIS-systeem te verwijderen. Heel Nederland is nu millenniumvrij.