COLUMNS WEEK 29 *** 12 JUlI 1998

Frans Mensonides In Ter Aar zijn de rapen gaar Het gemeentehuis van Ter Aar is gelegen op het enige punt in de wijde omgeving dat boven NAP uitsteekt, al is het maar een paar decimeter. De terp ligt op de grens van bebouwing en weiland. Wie vanuit het gemeentehuis zijn blik naar het oosten richt, ziet de kern Aardam; een rustig, leefbaar dorpje in het Groene Hart, zonder krottenwijken, hangjongeren en koffieshops (en zonder noemenswaardig openbaar vervoer, maar dat is een ander verhaal). Wie uit de westelijke panoramaruit kijkt, heeft een onbelemmerd uitzicht op de horizon: de scheidslijn tussen weiland en wolkenhemel. Een rustgevend landschap, waarin koeien sloom lopen te doen waar ze goed in zijn, nl. herkauwen. En die prachtige wolkenluchten. De Ter Aarder ambtenaar is beter dan het KNMI in staat, te voorspellen of het de komende uren zal blijven regenen. Je zou verwachten dat mensen op zo'n mooi stukje Holland een idyllisch leven leiden; in vrede, blijdschap en harmonie, alsof het 365 dagen per jaar Kerstmis is. Niets in minder waar. De gemeentepolitiek wordt al jaren beheerst door veten die niet zouden misstaan in bananenrepublieken als Colombia, Nicaragua en België. Van meer kanten heb ik gehoord dat Ter Aar gemakkelijk onderwerp zou kunnen zijn van een zeer langlopende soap-serie. De strijd op het gemeentehuis wordt gevoerd over de hoofden der ambtenaren. Anonieme tips over notabelen hangen pontificaal op het mededelingenbord, tussen de voetbaltoto's en de vakantiekaarten. Met regelmaat vind je een inderhaast in elkaar geflanste memo op je bureau, waarin de ene groepering het vertrouwen in de andere opzegt. De kranten leven intensief mee: wie een dag afwezig is geweest hoeft 's-avonds maar een blik in de streekkrant te werpen om weer helemaal op de hoogte te zijn. Je kunt zeggen van Ter Aar wat je wilt, maar saai is het werken er niet. Nee, ik blijf er nog wel even, in ieder geval tot de opheffing die volgens hardnekkige geruchten voor de deur staat.

De digitale reiziger Heer Bokelwegboog weg? OV-magazine gaat over OV, niet over reizigers. Het is een maandblad voor OV-beleidslui, maar zolang je het abonnementsgeld betaalt, kun je het als gewone reiziger ook toegezonden krijgen. De inhoud van het blad is nooit een verrassing. Blader maar mee door het zomernummer. Zoals elke maand een interview met een patjepeeër die sloten geld verdient aan het OV zonder er echt veel van te begrijpen; deze keer VSN-verandermanager Frans Sevenstern. Het zoveelste Randstadmetropool railplan van treinprofessor van Witsen. Maar weer eens een artikel over lijtreel. En (zucht, kreun) voor de tigste keer iets over die vermaledijde Randstadrail, een baby die al tien jaar lang niet uit zijn reageerbuis wil kruipen. Het begon in 1988, toen de HTM de noodlijdende Hofpleinlijn en de toen pas 10 jaar oude Zoetermeerlijn wilde annexeren. De trein moest vervangen worden door een sneltram-metro. Aan de Haagse kant wilde men de sneltram via het bestaande tramnet doortrekken naar Centrum, Scheveningen en Statenkwartier; in Rotterdam zou de Randstadrail aantakken op de Erasmuslijn naar Spijkenisse. Ook voorzag Randstadrail in aanleg van de ZORO-boog; een rechtstreekse railverbinding tussen Rotterdam en Zoetermeer. Het plan stierf een zachte dood in de dossierkasten om in 1993 als een phoenix (poen-niks) uit zijn as te herrijzen. Koppeling aan het Haagse tramnet was verlaten; de Residentie zou worden voorzien van een uitgebreid metronet, met tunnels naar Bezuidenhout, Loosduinen en Scheveningen. Ook dit plan verdween in de archieven. In 1997 hebben de Randstadrailprofeten het opnieuw geprobeerd, met een afgeslankte variant. Deze keer ging de metrokoppeling in Rotterdam eraan: de sneltram uit Scheveningen zou eindigen op Rotterdam CS en dus rijden via de Heer Bokelwegboog. Ook de Haagse tramtunnels waren uit het plan verdwenen. Verder zou er een pilotproject uitgevoerd worden. Ook deze plannen stierven een milde dood. In OV-magazine port RET-directeur Claydon het vuurtje weer op. Op typisch Rotterdams arrogante wijze. Die Hagenezen moeten met hun tengels afblijven van de Rotterdamse metro. Niks Heer Bokelwegboog. De RET-Erasmuslijn wordt vanaf Centraal Station via de Blijdorpboog doorgetrokken naar Den Haag CS, met eventueel een zijtak naar Zoetermeer. Het moet een metro worden. Geen koppeling met het Haagse tramnet. De Randstadrail moet Hagenaars naar de Rotterdamse koopgoot brengen; niet andersom. En wie mag dat moois aanleggen? Uiteraard de RET, want hoe voortvarend wordt er nu niet gewerkt aan de Beneluxlijn? Echt ongelijk heeft Claydon niet. Het is hartverwarmend om te zien hoe infrastructuurwerken in Rotterdam worden aangepakt. Dit terwijl in Den Haag elk project dat ingewikkelder is dan het realiseren van een hondentoilet, tot mislukken is gedoemd. Verder moet je er natuurlijk niet aan denken dat er op station Beurs, met 500 wachtenden in de avondspits, zo'n Haags trammetje komt voorrijden. Het zal dringen worden. Kortom: Claydons verhalen zijn niet uit de lucht gegrepen. Maar het komt wel een beetje rottig zijn strot uit. Dat zullen ze in Den Haag ook wel vinden. Daar hebben ze toch al de neiging te denken dat het middelpunt der wereld binnen hun uit zijn krachten gegroeide durp ligt. In zekere zin is dat ook zo: het geld voor de Randstadrail moet in ieder geval uit Den Haag komen. Pas dan kan Claydon zijn onverschrokken woorden waarmaken, dat de Randstadrail al in 2003 zal rijden. Goed, we lezen het tegen die tijd wel in OV-magazine.