Nieuwe reexx - Aflevering 107a ZONDAG 18 MEI 2003
Gossip
- - - - -
Niet iedere lezer zal ervan op de hoogte zijn, dat enkele vroege REFLEXXIONZZ! in druk zijn verschenen. In de periode 1998-2000 publiceerde ik namelijk regelmatig in het literaire tijdschrift Gossip. Dat je daarvan nog nooit gehoord hebt, hoeft je niet te verontrusten. Het was nl. het personeelsorgaan van de gemeente Ter Aar, waar ik indertijd werkzaam was, en had een oplage van hooguit 100 exemplaren. Het blad was ook niet in de losse verkoop verkrijgbaar, zelfs niet in de Ter Aarse kantoorboekhandels.
Voor elke aflevering van Gossip selecteerde ik zorgvuldig, welke REFLEXXIONZZ! ik zou uitkiezen voor publicatie. Ik week geen millimeter af van the middle of the road. Controversiële onderwerpen meed ik; je hoefde in die probleemgemeente maar een half verkeerd woord te zeggen of te schrijven, of de vlam sloeg in de pan. Ook de stukjes die ik indertijd schreef over ene Flipsen kon ik niet publiceren; deze ridder-van-de-droeve-figuur was gebaseerd op de gemeentesecretaris.
De stukjes die wel voor plaatsing in aanmerking kwamen screende ik zorgvuldig op onvertogen en al te moeilijke woorden, die ik verving door nettere, respectievelijk eenvoudigere. Dank zij deze zorgvuldige werkwijze heb ik nooit klachten vernomen over mijn medewerking aan Gossip.
Integendeel: mijn stukken werden zeer gewaardeerd. Mijn naast-hogere leidinggevende sprak op bewonderende toon: “zoiets had ik niet verwacht van iemand met jouw suffe uitstraling”; de vrouw van de wethouder van Sociale zaken, Onderwijs, Emancipatie, Literatuur en Welzijn zei: “dit is echt het leukste wat ik gelezen heb, sedert Carmiggelt en Bomans zijn overleden” [Ik weet niet, hoeveel de wethouderse sedertdien gelezen had]. Zelf was ze overigens ex-wethouder van Sociale Zaken, et cetera, en tevens de felste critica van het beleid van haar echtgenoot; zo ging dat in een gemeente waar politiek een gecompliceerde familieaangelegenheid was.
Dit geheel terzijde. Hieronder twee stukken die - na het aanbrengen van de noodzakelijke wijzigingen - geschikt bevonden werden voor het enige schriftelijke tijdschrift waarin ik ooit gepubliceerd heb. De schrijver van die stukjes moet een vrolijke vent zijn; ik zou graag eens met hem kennismaken (een Witz die ik gejat heb van genoemde Carmiggelt). De lezer oordele zelf - maar dat geldt altijd; ik had het dus niet apart hoeven vermelden.
- "Goedemorgen!"
Eerder gepubliceerd op 27 september 1998
Wie kinderen een plezierige verrassing wil bereiden, moet ervoor zorgen dat alles precies verloopt volgens hun verwachting. In het pannenkoekenhuisje aan de smalle gracht hebben ze dat uitstekend begrepen. Zaterdag- en zondagmiddag, tegen het vallen van de avond, druppelen de kindergezinnen binnen. De procedure is bekend.
Eerst de moeilijke keuze uit de lange menukaart. 108 soorten. Met glinsterogen nemen de kinderen de lijst in zich op. Kiezen is nooit zonder risico. Neem je de verkeerde, dan heeft je zusje een mooiere dan jij; het kan je dag danig bederven.
Dan de bereiding van de pannenkoek. De kok, achter zijn kookplaten jonglerend met potten en pannen, voelt zich het middelpunt van het feest; de eetzaal is om de open keuken heengebouwd.
Een serveerster draaft af en aan. Binnen tien minuten na de bestelling wordt de lekkernij al neergezet; geen kans voor de kinderen om melig te worden en de stemming te bederven.
Na het toetje volgt het hoogtepunt van de avond: de surprise, die al jaren bestaat uit een ballon met pannenkoeklogo. Je weet wat je krijgt; de enige verrassing is de kleur.
- - -
Twee meisjes van een jaar of zes delen niet in de kindervreugde. Landerig hangen ze aan een tafel. Deze is goedgevuld met voorwerpen die dienen tot amusement: kleurpotloden, tekenpapier, jaargangen Donald Duck, knuffels en een telraam. Maar ze zijn erop uitgekeken. Het liefst zouden ze langdurig en penetrant gaan zitten zeuren over iets volstrekt onbelangrijks, maar zij weten dat dit juist rond dit uur zeer slecht op prijs wordt gesteld. Hun ouders zijn namelijk de kok en de serveerster.
"Mam, pap, mogen we buitenspelen?". Er volgt geen ja en geen nee.
Even later zie ik de meisjes het voetgangersverkeer op de gracht regelen, met behulp van een groen bord op een steel, dat afkomstig is uit een conducteursspel. Zij weten vast niet dat ook zo'n bord "pannenkoek" heet. Geen van de voetgangers neemt enige notitie van de verkeersbrigadiertjes.
De pannekoekenmeisjes worden binnengeroepen. Etenstijd. Met zure gezichten zetten zij zich achter hun diner. Het bestaat uit een pannenkoek. Iets anders wordt niet geserveerd in dit pannenkoekenrestaurant.
- - -
Werkende ouders. Het is niet bewezen, dat kinderen er minder van worden. Ook deze meisjes zullen vast wel opgroeien tot gezonde leden van onze samenleving. Met slechts één opvallende afwijking: een levenslange, diepe, ongeneeslijke afkeer van pannenkoeken.
Eerder gepubliceerd op 11 oktober 1998
Daar is ook te zien: de uitsmijter van Fris Spr!ts.
foto: Wim Scherpenisse
REFLEXXIONZZ! biedt columns over openbaar vervoer en andere onderwerpen, reisverslagen, korte verhalen en geen gedichten.
REFLEXXIONZZ! maakt deel uit van de opgeheven site De digitale reiziger, waarvan het archief nog toegang verleent tot alle tussen 1996 en 2001 verschenen artikelen. Wie op de hoogte gehouden wil worden van alle updates, kan zich aanmelden voor de nieuwsbrief Reiziger.
Op- of aanmerkingen, opbouwende of afbrekende kritiek, benevens suggesties zijn welkom in mijn brievenbus. Vrijwel alle brieven worden door mij beantwoord, zij het meestal niet per kerende post. Anonieme of met schuilnaam ondertekende mails gaan linea recta de prullenmand in. Ik behoud me het recht voor, om ontvangen reacties te behandelen in REFLEXXIONZZ!, dat zal dan geschieden zonder naamsvermelding van de afzender.
Hollands hectaren (2) Haveneiland en Rieteiland, IJburg - Do. 15.05.2003
Soundbite:
He ain't got no distractions
I thought I was
Volledige tekst: klik hier.
Ik denk dat de geluiden het hem deden. Het geroffel van de bal tegen de bumpers, het frenetieke klokgelui uit de ingewanden van de kast, het verspringen van die gigantische cijferrollen (dzjiem, dzjiem, dzjiem, dzjiem, dzjiem; 50 punten klonk echt als 50 punten). Het was een mechanisch-elektrisch apparaat, het toppunt van technologisch vernuft uit het derde kwart van de 20ste eeuw. Toen ze de punten bij gingen houden op een elektronisch display, toen was de gein eraf. En flipperen op de PC: je kunt schudden met de pijltjestoetsen, en dan springt hij echt op tilt, wat een arremoe. Ik heb tijdens een griepaanval in 1997 een hele week Space Cadet zitten doen, en daarna nooit meer.
Maar het ware spel met de zilveren bal heb ik van kindsbeen af gespeeld. Bij Snackbar Het Zwaantje in de Van ‘t Hoffstaat; in het restaurant van zwembad De Vliet; in die smoezelige, smerige vetput op het Vijf Meiplein; bij de speeltuin van Duinrell, dat toen nog een wandelpark was; bij Hommerson in Scheveningen; ’s zomers in de kantine van bungalowpark de Heihaas in Putten: overal waar ik van mijn moeder of grootouders maar een handjevol kleingeld kon afbedelen.
Ik kan me de tijd nog heugen dat je drie spellen à 5 ballen voor een kwartje kreeg, maar dat ging al heel snel naar een kwartje per spel. Berucht waren de “hoerenkasten”, die maar 3 ballen gaven per spel. Ook de puntentelling was aan inflatie onderhevig; ze bleven maar nullen schrijven achter de score. In de zomer van 1967 had je bij De Vliet 1.000 punten nodig voor een replay (Top Hat, heette die kast gelovic), maar vijf jaar later bij “Zwaan” al 52.000, op de onvolprezen FireBall. In de jaren 90 zag ik er een van 450 miljoen, ik had geen zin om nog geld - een gulden, een rixx, een vijfje? - in de gleuf te gooien.
Ik kon er niet veel van, van dat flipperen, en moest regelmatig mijn meerdere erkennen in anderen (It’s more fun to compete). Sedert Pinball Wizzard van The Who in de top 40 had gestaan, wist ik wat mijn handicap was: ik bezat twee gezonde ogen en oren. Die doofstomme, blinde jongen uit het liedje werd niet afgeleid door het gebel en geflits van dat apparaat, en hoefde ook niet te schudden, zodat het hatelijke TILT nooit zijn deel werd.
* * *
The Who, een beatband uit het Londense West End, stond in de periode 1965-1967 vrijwel onafgebroken in de hitparade met rauwe nummers, voorzien van opstandige teksten; My Generation is het bekendste voorbeeld.
Daar de groep de bizarre gewoonte had, aan het eind van elk concert het complete instrumentarium kort en klein te slaan, hielden de bandleden een niet erg vette bankrekening over aan hun vroege periode. Ze moesten zich in 1968 dan ook diep in de schulden steken om de studioruimte te kunnen betalen voor een nogal megalomaan project dat was opgekomen in het hoofd van Peter Townshend, de gitarist en componist van de band.
Het betrof de rockopera Tommy, het verhaal over een jongen die ten gevolge van een jeugdtrauma doof en blind geworden was, wat hem het halen van vrijspelen op alle beschikbare flipperbakken niet belette. Hij had een reeks discipelen, die zich na een wonderbaarlijke genezing van hem afkeerden. De plot, hier iets uitgebreider te lezen, is wat magertjes, maar dat geldt ook wel voor de meeste klassieke opera’s, vrezic.
Tijdens de opnames moest the Who zich een overijverige producer van het lijf houden, die steeds maar violen wilde inzetten. Daarmee zou de band wel erg ver afgedwaald zijn van zijn roots. Tommy bleef een typisch beatproduct: twee elektrische gitaren, basgitaar en slagwerk. Het enige klassieke element was de hoorn, bespeeld door de in 2002 overleden bassist John Entwistle.
Het flipper-thema is pas in een heel laat stadium toegevoegd aan de verhaallijn van Tommy. De opnamen voor de rockopera waren al bijna klaar, toen de Who over het project geïnterviewd zou worden door de invloedrijke popjournalist Nic Cohn. De band was bijzonder gebrand op een gunstige recensie. Nu stond Cohn bekend als een verslaafde aan het flipperspel. Townshend ging als een bezetene aan de slag om een flippersong in elkaar te flansen. In niet veel meer dan een uur tijd schreef hij de tekst en muziek van Pinball Wizard. Daarna moesten ook de teksten van de reeds bestaande nummers nog aangepast worden om ook daar verwijzingen naar het flipperen toe te voegen. Met resultaat: Cohn was laaiend enthousiast.
De dubbel-LP Tommy werd een enorm succes, minstens de gelijke van echte opera’s als Aïda, Die Zauberflöte en Il Trovatore (de enige die ik zelf ooit heb moeten uitzitten). De vlug-vlug gecomponeerde flipperhit Pinball Wizard is er nog steeds het hoogtepunt van. Wat goed is, komt snel. Wat je ook doet: play by intuition!
GAME OVER
Nieuw armoedekabinet CDA / VVD / D'66
HT KBNT HKT MT D BTTE BL (ze bezuinigen werkelijk op alles)
Lees ook de "soundbite" in de rechterkolom!
Geen aflevering
REFLEXXIONZZ! heeft vakantie. Vandaag en as. donderdag verschijnt er daarom een niet-aflevering, met enkele gouwe ouwes en een soundbitje. De eerstvolgende reguliere aflevering van dit magazine zal op zondag 25 mei 2003 het licht zien.
Bij de snackcar
-"Goedemorgen, meneer. wat mag het wezen?"
-"Eh, voor mij een koffie en een Brusselse wafel en voor de kleine meid..."
-"Ho, ho, ho. Momentje. Eventjes. Bent u al bekend met het feit, dat wij onze koffie sinds kort schenken in drie soorten bekertjes, nl. klein, normaal en groot? Kijk. Dit is een klein formaat bekertje. Dit is het normale model, dat u van ons gewend bent. En dit, dit noemen wij dus een grote."
--"OK, doet u mij de grote maar. En dus een Brusselse wafel."
-"Moment. Eerst even voor wat betreft het onderdeel koffie. Wilt u daar melk in?"
-"Graag."
-"Een wolkje, één scheutje, twee scheutjes of een plens? En hoeveel klontjes suiker? Of zal ik het voor u uit de grote pot scheppen? Met normale kristallen of extra large? Witte suiker of basterdsuiker? Suikerstaafjes of zoetjes? U vraagt, wij draaien."
-"Ehh, gut, ik kan bijna niet kiezen. Weet u wat? Laat maar hangen. Zwart. Koffie zwart, alstublieft. En dus een Brusselse..."
-".. wafel. Bleek, goed doorbakken of donkerbruin met zwarte aanbrandrand?"
-"Doet u maar medium. Dat bevalt mij altijd nog het beste."
-"Met poedersuiker, veel of weinig? En / of met slagroom? Veel of weinig?"
-"Eh, veel-veel alstublieft. En dan voor de kleine meid een Fanta en een kroket".
-"Fanta. Spreken we dan over klein (2 deciliter), medium (3 deciliter), groot (4 deciliter) of Jumbo (12 deciliter)? Fanta light, medium of heavy? Moet die kroket zijn: normaal, Kwekkeboom of Mora snacks? Met vlees, vis, beide of vlees noch vis? Met kalfsragout? Met scharrelvlees of normaal? Al dan niet met of zonder 25% extra lengte?"
-"Man. Geef dat kind gewoon een gewone Fanta en een gewone kroket. Ik heb niet de hele dag de tijd en mijn koffie staat koud te worden. "
-"Ok, OK, OK, OK, ik probeer alleen maar klantgerichte service te bieden. Dat wordt dus een gewone kroket en een gewone Fanta. Dat is bijelkaar 22 gulden 95, alstublieft.
-"WAT???"
-"En wilt u dat betalen met geld, pinpas, creditcard, chipper, Euro's, Spaart u ermaajls, zegels, vogelplaatjes? Wilt u meedoen aan ons spaarplan?"
-"Aaaaaaaaahhhhhhhhhhhh!"
-"Ja meneer, ik moet het toch vragen? Want als ik niks vraag, dan deugt het ook weer niet!"
Overvoerd
Aflevering gemist? Kijk in het overzicht van recente REFLEXXIONZZ! in de rechterkolom.
Citaat uit een volgende aflevering:
Moet nog.
Pasfoto: 
Colofon
Dit digitale magazine verschijnt in de regel twee keer per week; wie elke maandagmorgen en vrijdagmiddag een bezoek aflegt, zal meestal wel iets nieuws vinden.
Teksten: Frans Mensonides en/of Fris Spr!ts, tenzij anders vermeld.
Overzicht meest recente REFLEXXIONZZ!
- - - -
Synopsis voor een lentedag Naar Holysloot; OV-reisverhaal; tevens beschouwing over het schijven van non-fictie - Zo. 11.05.2003
- - - -
Hoeboer Opstand van busreizigers in Voorhout - Do. 08.05.2003
- - - -
Hollands hectaren (1) Griftpark, Utrecht - Zo. 04.05.2003
- - - -
Een onvertogen woord Slecht cabaret, en een reprimande van een lezer- Do. 01.05.2003
- - - -
Marathonmozaïk Rotterdam op een schaal van 1 tot 5 - Zo. 27.04.2003
- - - -
Clotoon (zij die de levensdraad spint) / Een dagje naar het strand Twee apartjes - Do. 24.04.2003
- - - -
Nunc est bulborum De geestlijn: Den Haag CS - Hoorn OV-reisverhaal - Zo. 20.04.2003
- - - -
Overzicht van ALLE verschenen afleveringen; 1998 - heden
Soundbites of the Sixties (28)
Nummer: Pinball Wizard
Uitvoerende Artiest(en): The Who
Tekst: Peter Townshend
Jaar:1969
Veronica Top veertig: nr. 12
Radio 2 top 2000: nr. 389
Can't hear those buzzers and bells,
Don't see lights a flashin'
Plays by sense of smell.
Always has a replay,
'n' never tilts at all...
That deaf dumb and blind kid
Sure plays a mean pin ball.
The Bally table king.
But I just handed
My pin ball crown to him.
Waaruit bestond toch de aantrekkingskracht van het flipperspel, dat tegenwoordig al zo lang “uit” is, dat trendwatchers zijn opgehouden te roepen dat het “uit” is? Zie je ooit nog wel eens een flipperkast in een café, nou je het zegt?? Het flipperen lijdt nu een marginaal nabestaan als spelletje op de PC, veel minder populair dan dat gedoe van Nintendo. Maar wat is daar de lol van, een vrijspel halen op je eigen, duurbetaalde PC? Daar ging het toch om, dat droge, knappende geluid als je het voor een replay vereiste aantal punten bijeen had geflipperd, en de teller in het midden van het tableau versprong? Het was a game of skill, en je had de elementen getrotseerd; je was die rare, springerige stuiter de baas geworden.
De uitsmijter, door Fris Spr!ts
© 2003, Frans Mensonides, Leiden
21 beg/256(38)/400(119)(44)/180,3(71,1)