Nieuwe reexx - Aflevering 119 DONDERDAG 2 JULI 2003 (Wimbledon-special)
MEDEDELING VAN DE DIRECTIE
Domper
Ik heb eerder al tot mijn schade ondervonden, dat het niet mogelijk is, tegelijkertijd én te studeren, én te schrijven én te werken. Dat wil zeggen, dat REFLEXXIONZZ! er aan moet geloven (al heb ik ook even overwogen, deze keer het werken er aan te geven, en te gaan leven van fietsendiefstal en bedelarij. Ik werk al sedert 1975, en vind er al sedert 1975 geen zak aan, als ik eerlijk mag zijn).
Het laatste deel van de nieuwe reexx REFLEXXIONZZ! wordt gepubliceerd op maandag 1 september 2003, dus je kunt deze zomer nog een stuk of 17 afleveringen tegemoet zien, als ik het snel uitreken. Een definitief afscheid is het hoogstwaarschijnlijk niet; ik hoop toch ooit die studie nog te voltooien, en misschien begin ik dan wel weer met een reexx nog nieuwere REFLEXXIONZZ!
Het spijt me, maar: “hier zit ik; ik kan niet anders”.
Frans Mensonides
Volgen
Het heeft zijn aantrekkelijke kanten, om een sportfestijn te “volgen”. Je bent betrokken bij een actualiteit; je kunt je nationale gevoelens laten aanwakkeren zonder dat er een oorlog voor nodig is; je kunt je een paar weken lang verbeelden dat er geen belangrijker ding op de wereld is, dan de vraag wie straks in de gele trui op de Champs Elysées arriveert.
Ik kan als redelijk fanatiek sportkijker niet om de waarheid heen: de meeste sporten zijn op zich het aanzien niet waard, als kijkspel. Er is een grote mate van eenvormigheid; van herhaling: alle drievoudige salto’s met dubbele schroef lijken wel wat op elkaar. Wat sportuitzendingen interessant maakt, is de vraag, wie er wint. En de puntentelling, natuurlijk; in dat opzicht is sport vergelijkbaar met het Eurovisie songfestival. Ik houd het meest van sporten die in dat opzicht enige oplettendheid vereisen.
Darts, bijvoorbeeld. “Het is maar pijltjes gooien”, zeggen mensen die het niet snappen, plok, plok, plok, maar zowel de beoefening ervan als het toekijken vereisen een aanzienlijk snelrekenvermogen. Snooker is om dezelfde reden ook nog min of meer interessant.
De tien kilometer hardrijden op de schaats is even opwindend als het zien groeien van gras, zoals een Amerikaanse sportjournalist ooit schreef. Maar als je de rondetijden meeschrijft, dan vliegt zo’n evenement voorbij. Vooral de laatste jaren. Met die klapschaatsen, en die snelle schaatspakken en die overdekte banen, duurt een rondje van 36 niet eens meer een halve minuut. Voordat je de tijden hebt opgeschreven en vergeleken, zijn de schaatsers alweer over de meet gegaan. Het is topsport; ook op de bank, voor de TV.
Wat heeft voetbal dan eigenlijk, bezien in dat licht? Niets. De puntentelling is veel te simpel. Elk doelpunt telt eenvoudigweg voor één.
Van voetbal zie ik het liefst samenvattingen. Tijdens integraal uitgezonden wedstrijden begint mijn geest altijd te dwalen, zodat zelfs de schaarse hoogtepunten niet meer tot me doordringen. Ik heb laatst een halve finale uitgezeten in het kader van de UEFA-beker, tussen twee Italiaanse ploegen, en moest na afloop de uitslag oproepen op teletekst; de doelpunten waren me geheel ontgaan.
De Tour de France, die dit jaar zijn eeuwfeest viert, heb ik heel lang gevolgd, van Lucien Aimar via Joop Zoetemelk tot en met Miguel Indurain. Die sport is interessant door de klassementen; de gele, groene, gespikkelde en pimpelpaarse trui, met elk hun eigen ondoorgrondelijke reglementen. Maar naar de Tour kijk ik nooit meer, sinds het me duidelijk is geworden dat het een competitie is voor apothekers, farmaceuten en laboratoriumgeleerden, eerder dan voor wielrenners.
Dan het oorlogsspel schaken, een andere sport waarvan de beoefening moeilijk te rijmen valt met het klassieke adagium “een gezonde geest in een gezond lichaam”. Ik snap hoegenaamd niets van dat bordspel, ben in “Oom Jan leert zijn neefje schaken” nooit verder gekomen dan het herdersmat, en kan in ongeacht welke stand schaakmat gezet worden in vier zetten, met zwart of wit. Maar er is een tijd geweest, dat ik de schaaktweekampen om de wereldtitel nauwgezet bijhield in de kranten (met overslaan van alle partijanalyses, natuurlijk).
Dat was in de jaren zeventig. In 1972 speelde de Amerikaan Fischer tegen Spassky uit de USSR, west tegen oost, de as van het goed tegen die van het kwaad. Spassky verloor de tweekamp; als ik me goed herinner moest hij elke dag met zwart spelen. En je had 6 jaar later Karpov, de brave Rus, tegen Kortsjnoj, zijn uitgeweken landgenoot.
Heel de wereld was in twee kampen verdeeld, tijdens die schaaktweekampen. Niet het schaken trok de aandacht, maar de paranoia van twee compleet geflipte spelers en hun secondanten. De Russen beschuldigden Fischer ervan, dat hij stiekem bedwelmend gas zou spuiten naar zijn opponent, via een handig pompje, verborgen in zijn stoel. Bij de match tussen Karpov en Kortsnjoj was er een incident met een bordje yoghurt waarin een boodschap van het Kremlin verborgen zou zijn. Verder werden in die match beide schakers bijgestaan door een team van paragnosten en tovenaars, die elkaar probeerden te beheksen en te be-voodoo-en. Smullen, voor de krantenlezer!
Tennis tenslotte, is weer een sport die het van zijn vreemde puntentelling moet hebben. Het begint telkens opnieuw met 0-0, en als je even met je ogen knippert staat het ineens al 40-15. Dát houdt de kijker scherp; verder is het alleen maar: kijken naar het heen en weer gaan van een bal.
Of moet ik zeggen: het hééngaan van een bal? Tegenwoordig gaat het wel heel erg snel. Die ballen schieten over de baan in het tempo van een goed op stoom gekomen Thalys. Het gaat van klats-boem-ace. Nooit zie je meer een interessante, spannende slagenwisseling. Zelfs bij de dames niet meer; die slaan de bal de laatste jaren ook met ruime Intercity-snelheid. Ze willen er nu iets aan doen: de service een paar meter meer naar achteren laten plaatsvinden, de ballen zwaarder maken, het net een paar meter hoger; de spelers uitrusten met een tafeltennisbatje.
Vroeger was het allemaal aardiger, vinden velen. Toen bleef je thuis voor Tom Okker, Arthur Ashe, Bjørn Borg, Jimmy Connors en John Mc Enroe. Er waren zelfs mensen, die een week vakantie namen om alle, werkelijk alle partijen op Wimbledon te zien, maar zulke fanatiekelingen zijn zeldzaam geworden. Alle Nederlanders, behalve Sjeng, liggen er al uit, op het moment dat ik dit schrijf (en behalve ene Caroline Vis, in de mixed doubles), en ik heb er nog geen minuut van gezien op TV.
Dit stukje heeft geen duidelijke pointe, en gaat naadloos over in het soundbiteje in de rechterkolom.
Frans Mensonides
Daar is ook te zien: de uitsmijter van Fris Spr!ts.
Aflevering 15; 4 juli 2002
foto: Wim Scherpenisse
REFLEXXIONZZ! biedt columns over openbaar vervoer en andere onderwerpen, reisverslagen, korte verhalen en geen gedichten.
REFLEXXIONZZ! maakt deel uit van de opgeheven site De digitale reiziger, waarvan het archief nog toegang verleent tot alle tussen 1996 en 2001 verschenen artikelen. Wie op de hoogte gehouden wil worden van alle updates, kan zich aanmelden voor de nieuwsbrief Reiziger.
Op- of aanmerkingen, opbouwende of afbrekende kritiek, benevens suggesties zijn welkom in mijn brievenbus. Vrijwel alle brieven worden door mij beantwoord, zij het meestal niet per kerende post. Anonieme of met schuilnaam ondertekende mails gaan linea recta de prullenmand in. Ik behoud me het recht voor, om ontvangen reacties te behandelen in REFLEXXIONZZ!, dat zal dan geschieden zonder naamsvermelding van de afzender.
Over dieselblikken, Jaap en de Coebel Leidse stadsdienst (2) - Zo. 29.06.2003
Soundbite:
linesman: out
mc enroe:You gotta be kidding
mc enroe:
that ball was in by about a mile
referee:
Volledige tekst: klik hier (er klopt helaas niet veel van, maar een betere heb ik niet kunnen vinden).
Het gaat allemaal om Johnny Mc Enroe (1959), die in 1977 zijn debuut maakte op Wimbledon. Zijn partijen gingen bepaald niet onopgemerkt voorbij; hij wierp een steen in de vijver van Britse deftigheid. ”He’s no gentleman”, zullen de toeschouwers wel gezegd hebben, fijntjes lepelend uit hun bakje kledderige aardbeien met slagroom (dat schijnen ze daar altijd te eten op de tribune).
Mc Enroe had de gewoonte, elke voor hem ongunstige beslissing aan te vechten. Was een bal volgens de lijnrechter net uitgegaan, dan meende hij ”chalk dust” gezien te hebben, het opstuiven van het krijt waaruit tennislijnen bestaan. Daarover ging hij dan bakkeleien met de man die weliswaar gezeten is in een wat lachwekkende kinderstoel, maar het bij tennis toch voor het zeggen heeft. Vaak ontaardde het in scheldkanonnades. Daarmee haalde hij zijn tegenstander, het publiek, die scheidsrechter, en uiteindelijk ook zichzelf finaal uit zijn concentratie.
Ook om andere tegenvallers dan aanvechtbare beslissingen kon Mc Enroe, in Holland wel “Mekker-o” genaamd, zich giftig maken. Als het publiek rumoerig was, mocht hij graag aan het beleefde “Quiet, please!” van de umpire, een driftig gesnauwd: “Shut up!” toevoegen. Bij een toernooi in België vroeg hij op vriendelijke toon aan een gebrekkig Engels sprekende scheidsrechter, welke taal hij eigenlijk sprak.
De Amerikaanse tennisser had een Spartaanse mentaliteit; ook zichzelf spaarde hij niet. Na een lelijke afzwaaier, die zelfs niet in de buurt kwam van het krijtstof, riep hij zichzelf eens tot de orde met de woorden ”You’re not fit to be called a human being”. Helaas dacht de scheidsrechter dat die woorden tot hem gericht waren, en Mc Enroe werd weer eens overladen met strafpunten, laatste waarschuwingen en boetes.
Mc Enroe, een intrigerende sportpersoonlijkheid. Gerenommeerde psychiaters bogen zich over zijn geval, en meenden dat hij het product was van een over-ambitieuze vader en een moeder die hem te zeer verwend had (wat gezegd kan worden van 60% van alle mannen). Wat daarvan zij; in 1981, 1983 en 1984 won de Amerikaan het prestigieuze Britse tennistoernooi. In 1982 verloor hij de eindstrijd, na een heroïsche finale tegen zijn landgenoot Jimmy Connors (3-6 6-3 6-7 7-6 6-4).
Geïnspireerd door Mc Enroes optreden maakte Roger Kitter die zomer zijn enige hit: Chalk Dust. Het plaatje bevatte een dialoog in parlando tussen een uiterste bekakte Britse scheidrechter en de scheldende, kankerende en met advocaten dreigende tennisheld. Kitter nam beide rollen voor zijn rekening, en en passant ook nog die van twee toeschouwers, aan het begin van het nummer. Zijn rap kon Engeland niet bekoren; ze hadden daar al lang schoon genoeg van die onbeschofte yankee. In Nederland reikte het nummer tot de derde plaats van de hitlijst.
Roger Kitter, waar heb ik die naam eerder gelezen? Bij de aftiteling van “Allo, Allo”, denk ik, de supermelige Britse sitcom over het Franse verzet in de Tweede Wereldoorlog. Roger Kitter heeft daarin nog een poosje de rol gespeeld van de Italiaanse operette-soldaat Bertorelli.
Chalk Dust loopt slecht af. Aan het eind van het nummer haalt de getergde umpire een mitrailleur te voorschijn, en maait zijn kwelgeest ermee neer. Dat had voor mij niet gehoeven, want eigenlijk mocht ik hem wel, die kleine schreeuwlelijk uit Amerika; een man en een sportheld naar mijn hart. Van wie ik verder nog kan vermelden, dat hij een groot liefhebber is van popmuziek, en tegenwoordig zingt in een rockband; het nummer van The Brat zal hij wel niet op zijn repertoire hebben.
En, laten we eerlijk zijn: vaak had Mc Enroe gewoon gelijk. Vertraagde beelden uit die tijd, en moderne computeranimaties van nu, laten wel degelijk krijtstof zien; dat is nog het meest tragische van alles; die bal was IN!
Einde van REFLEXXIONZZ! nadert
Er zal toch wel een seleXXie komen van de leuXXte en geXXte artikelen?
Lees ook de "soundbite" in de rechterkolom!
Deze column is afkomstig uit het archief van REFLEXXIONZZ!
Klik hier voor de meest recente aflevering.
Tot mijn spijt moet ik, in deze eerste aflevering van de tweede helft van 2003, een domper zetten op jullie leesplezier; de dagen van REFLEXXIONZZ! zijn namelijk geteld. Ik wil de komende tijd prioriteit verlenen aan andere zaken. De formulieren zijn verzonden, de beslissing is gevallen. Nee, ik ga niet trouwen, zo erg is het ook weer niet. Wel ga ik mijn studie Nederlandse Taal en Cultuur weer oppakken, die ik in juni 2002 om diverse redenen heb moeten onderbreken.
Column
Het gaat helemaal nergens over, […] er gebeurt niets, maar er gebeurt toch iets. Zo omschreef ik laatst het kijken naar de Rotterdamse marathon. Dat geldt natuurlijk voor elk sportevenement, of je nu lijfelijk aanwezig bent in de arena, of het allemaal op TV ziet.
Aflevering gemist? Kijk in het overzicht van recente REFLEXXIONZZ! in de rechterkolom.
Citaat uit een volgende aflevering:
Wat wij voor het stationsgebouw houden, is niet toegankelijk, en staat op instorten. Een grote, glazen ascenceur heeft zijn laatste passagiers al jaren geleden vervoerd. Nergens op het plein een "B"-logo om ons de weg te wijzen.
Vorig jaar om deze tijd stond in REFLEXXIONZZ!
Ik schat, dat ik de afgelopen jaren in 67 van de 76 concessiegebieden gereisd heb, maar hoeveel mensen kunnen mij dit nazeggen?
Pasfoto: 
Colofon
Dit digitale magazine verschijnt in de regel twee keer per week; wie elke maandagmorgen en vrijdagmiddag een bezoek aflegt, zal meestal wel iets nieuws vinden.
Teksten: Frans Mensonides en/of Fris Spr!ts, tenzij anders vermeld.
Overzicht meest recente REFLEXXIONZZ!
- - - -
Ter ontnuchtering (kort verhaal) poen, en toch geen onderdak - Do. 26.06.2003
- - - -
De sporen liggen er al De probleemlijnen van Noord-Holland OV Reisverhaal - Zo. 22.06.2003
- - - -
Solstitium Media-hype: Middernachtzon in Holland - Do. 19.06.2003
- - - -
Hollands Hectaren (4) Begraafplaats Groenesteeg; Leiden - Zo. 15.06.2003
- - - -
Over "burnen", Wielkens en de Airbus De dunne lijnen van het Leidse stadsvervoer - Do. 12.06.2003
- - - -
Alle succes voor Nederland Nederland Kennisland legt een paar verkeerde accenten - Zo. 08.06.2003
- - - -
De Enen Nachtelijke diepe inzichten - Do. 05.06.2003
- - - -
Overzicht van ALLE verschenen afleveringen; 1998 - heden
Soundbites of the Eighties (36)
Nummer: Chalk Dust - The Umpire Strikes Back
Uitvoerende Artiest(en): The Brat
Tekst: Roger Kitter (?)
Jaar:1982
Veronica Top veertig: nr. 3
Radio 2 top 2000: nr. Niet geklasseerd
UK Singles Chart: nr. 19
referee: out
mc enroe: what!
referee: out
mc enroe:WHAT!
referee: The ball is out
The ball is in, everyone could see that the ball is in
chalk dust everyone could see that there was chalk dust
you people hear, a goddamn seamile
don’t be noisy , there is the good chap
You wake the linesma'm , she is having a nap
De Britse TV- en theaterkomiek Roger Kitter is in zijn eentje verantwoordelijk voor volgens mij de enige tennis-hit uit de pophistorie. Onder het pseudoniem The Brat maakte hij Chalk Dust - The Umpire Strikes Back, een hit in rap-stijl. Die muzieksoort heeft mij nooit kunnen bekoren. Maar dit nummer is wel aardig; zeker voor een Wimbledon-special zou ik geen beter soundbiteje kunnen bedenken.
De uitsmijter, door Fris Spr!ts
© 2003, Frans Mensonides, Leiden
27 mid/268(50)/412(131)(56)/204,3(95,0)