De week voorafgaand aan 5 november worden de Eurocity's echter al gedeeltelijk gereden door ICE-materieel. Met dank aan een grote treinengroep op internet ben ik te weten gekomen welke Eurocity's het betreft. Onder andere EC145, vertrek van Amsterdam om 11:05. Deze ICE is dus toegangelijk met een Eurocity-kaartje. Voor Eurocity's geldt dat mensen die al een gewoon kaartje hebben voor het bewuste traject, slechts een toeslag hoeven te betalen van 3 gulden. Maar geldt dat ook voor Studenten-OV-weekkaarthouders, zoals ik? Veel voordelige regelingen zijn op de SOV niet van toepassing, helaas.

Om 9:22 vertrek ik van huis op weg naar Centrum West. Niet om daar de Sprinter naar Den Haag te pakken, maar voor bus 204 naar Leiden. Deze is sneller dan de Sprinter + stoptrein naar Leiden.
De lokettiste op Centrum West gelooft wel dat de toeslagregeling voor SOV-houders geldt. Op mijn vraag hoe het dan zit met eventuele reserveringen, is ze wat minder zeker. "Je kunt gewoon op een vrije plaats gaan zitten" is haar antwoord. Ik bedank haar en loop naar het busperron.

Bus 204 is een snelbus naar Leiden. Er staat ongeveer een half uur voor, maar vandaag zijn we binnen de 25 al op het Station-met-de-beruchte-DRIS.

Omdat ik toch een extra zekerheid wil hebben over de Eurocity-toeslag, loop ik ook in Leiden even naar het loket. De trein naar Amsterdam is namelijk toch net weg (10.01) en de volgende gaat pas kwart over. De lokettiste is echter een stuk minder zeker dan die op Centrum West. Een ingeschakelde collega denkt zelfs dat de toeslag voor Jaarthouders juist is afgeschaft. Dit is volgens mij juist onjuist: het is namelijk een paar jaar geleden afgeschaft dat Jaarkaarhouders gratis met toeslagtreinen mogen. Beide lokettiste verwijzen me naar de naastgelegen Internationaal-afdeling, maar er staat een dus danige rij dat ik liever de trein ga halen.

De Sneltrein naar Amsterdam bestaat uit twee gekoppelde Regiorunners. Het is een welhaast een zeldzaam gezicht geworden, twee gekoppelde stellen. Het materieeltekort duurt al maanden aan, en het lijkt alsmaar erger te worden. Er wordt met man-en-macht aan gewerkt, schijnt, maar voorlopig staan er nog steeds 300 bakken defect, versleten of wachtend langs de kant. Mooie boel.
Het is echter niet druk in de trein en neem plaats op de onderverdieping.

Tussen ex-station Vlughtlaan en Sloterdijk wordt gewerkt aan de Hemboog, de verbinding tussen Zaandam en Schiphol. Tenminste, er ligt al een zandlichaam. Ik vraag me af hoeveel treinen er gaan rijden over de boog. Twee stoptreinen Schiphol - Uitgeest ofzo? Misschien laten ze de IC Den Helder - Nijmegen wel splitsen in Zaandam? In elk geval ben ik ook bevreesd voor capaciteitsgebrek: de Westtak Schiphol - Sloterdijk is nou niet bepaald het rustigste spoor van Nederland. Ik voorzie alweer file's op het spoor.

Na Sloterdijk zie ik in mijn ooghoek dat er plots iemand naast me staat. Ik kijk op en zie geen conducteur, maar een ietswat slonzige vrouw. Ze kijkt me aan en brabbelt iets over 'guilder' en 'please'. Een bedelaarster dus. Ik schud mijn hoofd. Ze lijkt de strijd op te geven, maar bied me dan een sigaret aan. "No thanks" antwoord ik. Ze is vasthouden: "For later! Take one." Ik benadruk nogmaals dat ik niet rook, en dan taait ze af. Wat een vreemd voorval. Eerst een gulden vragen, en dan sigaretten aanbieden. Is dit een nieuw soort imago-offensief van de Moderne Bedelaars?

Vlak buiten Amsterdam Centraal blijft de trein staan. Mooi is dat! Zolang heb ik niet meer voordat de EC/ICE vertrekt. Wel heb ik nu goed zicht op de verbreding van de naastgelegen autobrug. Dit zal in het teken van de uitbereiding van Centraal zijn. De weg aan de IJ-zijde zal in een tunnel komen te liggen, en er komt een busstation op treinhoogte.

Ik sta net in het perron als ik de laatste flarden van een omroepbericht over de Eurocity opvang. Iets met toeslag en reserveren. Dat wou ik nou juist weten! Er is echter niets van te verstaan.

Ik loop via de tunnel naar de eerste de beste vrije kaartjesautomaat, welke ik pas in de chaotische hal vind. Net op het moment dat ik de eerste gulden erin wil gooien, wordt er wederom omgeroepen over de Eurocity. Helaas, er valt wéér niets van te verstaan. Ik hak de knoop door, en pers de drie guldens in de automaat. Ik pak het resulterende EC-toeslagkaartje, en begeef me naar het perron.

Aan beide zijden van het perron staat een ICE. De moderne bestemmings-schermpjes bij de deuren laten zien dat de rechter een extra trein voor gezelschapsvervoer is. Een cameraploeg stapt juist uit. Ha, een persrit. Straks loop ik nog tegen Tineke Netelenbos aan, met haar eeuwige glimlach. Bespaar me dat, alsjeblieft?

De linker is EC 145 naar Keulen. Ik grijp een perronopzichter aan, en vraag of het inderdaad zo is dat ik op een vrije stoel mag gaan zitten. Hij bromt iets bevestigend, en ik maak me uit de voeten.

Het is druk in de ICE. Ik loop verder naar voren, waar het stilaan rustiger wordt. De displays boven de stoelen laten echter allemaal "reserviert" of "ggf reserviert" zien. Niet echt bevorderlijk als je een vrije plaats zoekt. In het 2e klaskoprijtuig besluit ik gewoon een stoel in te nemen.

De Intercity Express International is ruim. Zelfs in de tweede klas heb je meer dan voldoende beenruimte. De tussendeuren gaan uit zichzelf open, en hebben dus niet zo'n weerbarstige trekhendel als de Intercity-rijtuigen. De ramen zijn niet zo groot, maar in dit geval wel lekker schoon. De tijd zal leren of het zo blijft. Een iets wat gammele tafel van pleinvreesformaat, een koptelefoonaansluiting met -ik meen- negen programma's. Het haakje voor je jas is in ongebruikte toestand ingeklapt.

Drie minuten voor vertrek loop ik even naar het voor Nederlandse begrippen krappe balkon en open de deur. Dit gaat gepaard met futuristische geluiden. De perronopzichter heeft het maar druk met verwijzen van reizigers naar hun zitplaatsen.

Een gepiep bij de deuren klinkt, en de deuren sluiten. Ik kijk op mijn horloge, precies op tijd. Geen wonder met de pers aanwezig. Image-building voor het oog van de camera.

Een kakafonie van pieptoontjes, gefluit en gezoem kenmerken het optrekken van de ICE. De wissels van het oostelijke emplacement blijven echter een crime. Het gepiep en geknars van de wielen klinkt niet bepaald futuristisch.

Aan de naastgelegen weg zijn werkzaamheden gaande. Haastwel zeker is dit voor de aanleg van de IJ-tram naar IJburg. Over een jaartje zal waarschijnlijk een groot deel van het traject duidelijker zichtbaar zijn. Help me herinneren dat ik dan eens een kijkje ga nemen.

Een vriendelijke damesstem heet ons in drie talen welkom in de Eurocity 145. Tevens legt ze uit dat de reserveringen helaas niet geldig zijn, omdat het bijzondere materieel dat vandaag rijdt een andere stoelindeling heeft. Men wordt verzocht zelf een lege plaats te zoeken. Eindelijk, weet ik ook waar de omroep om het station steeds overging.

Het is alweer jaren geleden dat ik de trajectdelen Muiderpoort - Abcoude en Maarssen - Utrecht heb bereden. Ik kan me er eigenlijk niets van herinneren. Toch vreemd, want het is een van de drukste trajecten van Nederland: in de spits rijden er drie stoptreinen, en maar liefst zes intercity's. Maar vanuit Zoetermeer gezien is er geen enkele reden om deze route te nemen. Elke bestemming is immers via een andere route sneller te bereiken. Nu wil dat niet zeggen dat ik op mijn talrijke rondreizen altijd de snelste route neem.

Twee toeristen een paar zitplaatsen verderop grijpen hun fototoestel als we langs de Arena rijden. Te laat, de 'UFO' is alweer uit beeld. Op dezelfde plek voeren we de snelheid op. Iets van sensatie komt in me los. Met een glimlach kijk ik vanachter het geblindeerde glas naar de mensen op het metroperron. Zij op hun beurt kijken naar de voorbijsnellende 'tube tandpasta', zoals de ICE in hobbykringen ook wel heet.

De toeristen gaan naar het Bordrestaurant, en vragen mij uitermate vriendelijk of ik even op hun spullen wil letten: "Watch our bags". "Yeah, sure" is mijn enthousiaste antwoord. Graag of niet.

Ik loop naar voren -en doe geen moeite om de tassen in de gaten te houden in het verder doodstille rijtuig- en kijk even mee met de machinist. De cabine is met een glazen wand afgescheiden van de achterliggende coupe. Ik dacht eigenlijk dat alleen de eerste klas deze luxe had, maar hier grenst de tweede ook gewoon aan de cabine. Druk is het overigens niet in de coupe, de meeste mensen zitten in de cabine, gezellig met de machinist.

In Utrecht wordt het aanmerkelijk drukker. Bij het binnenrijden van het station zie ik het perron spoorwegpolitie staan. Al voor de officiële inzet van de ICE zwartrijders? Zeker een hobbyist die perse mee wilde?

Net voorbij Driebergen-Zeist komt de langverwachte controle. Een Duitser. Daar had ik niet op gerekend, en kijk twijfelt naar mijn SOV-kaart: Zou hij dat ding wel herkennen? Wordt ik straks ook -ten onrechte- opgewacht door de politie? Een bijzonder bevreemdend gevoel bekruipt me: Ik zit hier in een splinternieuwe Duitse trein en wordt er gecontroleerd door een Duitse conducteur. Toch zit ik hier met een soort veredelde busabonnement.
Gelukkig knipt de conducteur slechts mijn toeslagkaartje, en werpt verder geen blik op mijn SOV.

In Arnhem aanschouw ik nog even het wegrijden van de witte trein, Loop voorbij de aanwezige treinspotters, en begeef me dan naar het busstation.

Het wegdek van een van de bushaltes wordt geasfalteerd. Door het capaciteitsgebrek staat er een file van bussen. Twee daarvan zijn lijn 9 naar De Laar West. Ik neem de achterste. Het is niet druk.

Het opdraaien naar de brug is nog een heel probleem, want er worden op de busbaan bladeren geruimd. De trolley's kunnen er ternauwernood langs, rekening houdend met hun stroomafnemer, die een maximale afwijking van zo'n 4 meter kan incasseren.

Om de verloren tijd in te halen vliegen we over de brug. Ik geniet zolang het kan van het uitzicht. Arnhem ligt er mooi bij, zo in het laag staande herfstzonnetje.

In de abri van de eindhalte bekijk ik de plattegrond. Het eindpunt van 9 (De Laar West) ligt op loopafstand van het beginpunt van Lange Lijn 43 (De Laar Oost - Apeldoorn). Ik kan ook eerder opstappen bij een tussenhalte, maar ik geef lichtjes de voorkeur voor het beginpunt, zodat ik lijn 43 echt helemaal doe.

Na zo'n tien minuten passeer de tussenhalte van 43. Er staan mensen te wachten (bijna-ringstadslijn 20 komt hier ook), maar volgens de vertrekstaat ik 43 net vier minuten weg. Ik loop verder. Zowel de ervaren OV-reiziger als de verstokte automobilist die altijd het ergste van het OV denkt, voelen 'm natuurlijk al aankomen: na zo'n 150 meter gelopen te hebben, komt er een bus de hoek om scheuren. Even hoop ik nog dat het bus 20 is, maar de digitale bestemmingsfilm vlagt onverbiddelijk: 43 Apeldoorn via Dieren. Hè, gatverdamme! Het is al te laat om nog terug te rennen naar de halte. Bovendien heb ik even geen zin om me belachelijk te maken tegenover toevallige passanten hierin De Laar West. Die fout ben ik elders al te vaak begaan.
Nog steeds balend, maar ook weer opgelucht dat ik nu toch naar het echte beginpunt kan lopen, stap ik verder door De Laar Oost.

Het beginpunt ligt net buiten de wijk, naast een trapveldje, en een busbaantje over de A325 naar Nijmegen. De busbaan bevat een aardige brug, die ik even bekijk in de tijd die mij nog rest tot vertrek.

Bij vertrek zijn er twee reizigers, inclusief mij. De oudere chauffeur zit netjes in het pak, echter geen uniform. Zijn hele voorkomen doet lijken alsof hij door ConneXXion is gesmeekt om terug te keren in het arbeidsproces. Krappe arbeidsmarkt, dat zal het zijn. De bestuurder zegt niet veel. In eerste instantie typeer ik het gewoon nog als een 'nors karakter', later zal blijken dat hij gewoon chagrijnig is.

De bus stroomt al snel vol. We volgen voor een groot deel de route van Trolley 7 Rijkerswoerd - Centraal. Bij het Gelredome is een Transferium, het enige goedwerkende naar het schijnt. De verbinding het centrum is dan ook prima (lijn 7 rijdt 8x/uur plus lijn 43 2x/uur, en vast nog wel meer bussen, maar dat is me ontschoten).

Na het station van Arnhem gaat het niet door het centrum, wat ik wel verwacht had. We rijden naar het zuiden, richting het water, parallel aan de brug waar ik vandaag nou alweer twee keer overheen ben geweest.
We rijden door de zuidkant van het centrum, waar ik eigenlijk nog nooit geweest ben. Het is hier wel rustiger dan die grote busbaan door het centrum.

Na het centrum komen we door een kaal industrieterrein aan het water. Een spooronderdoorgang is afgezet, en we mogen aansluiten bij aan de omleidingsfile. Hier gaan enkele minuten verloren.

Bij de route door Velp probeert de chauffeur al wat tijd in te halen door het gaspedaal dieper in te drukken. We blijven achter een Trolleybus kleven (lijn 5), maar door middel van een spectaculaire inhaalactie weten we hem bij een halte passeren.

Vlak bij het station van Velp wordt de toch al goedbezette bus volgeladen met schoolkinderen. Een moeder met kind komt naast me zitten. Voor me schuift een jongen van ongeveer 14 aan bij een oudere vrouw. Als we Velp eindelijk uit zijn, zijn we al 55 minuten aan het rijden. We hebben nog een uurtje om dat hele eind naar Velp te voltooien. Gelukkig bereiken we al gauw snelheden die je eerder aan Schiphol op 1000 meter hoogte doen denken.

We rijden hier langs de rand van de Veluwezoom, de Veluwezoom-Zoom dus. Er is een mooi scherpe bosrand, waarna de grasvelden beginnen. Laatst heb ik hier een wandeling gemaakt van Velp naar Rheden, me aangeraden door Frans. Het was absoluut de moeite waard, en wil dus deze tip ook aan de lezers doorgeven. Het bos bevat een schitterende heide, waar 's ochtends vroeg duizenden glinsterende dauwdruppeltjes de talrijke spinnewebben omtoveren tot een mooi schouwspel (zó, klinkt dat even poëtisch?). De flarden mist die op diezelfde ochtend rond hingen in het bos, maakte het tot een mystiek gebeuren.

In het kleine plaatsje De Steeg komt een auto nogal plots uit een uitrit. De bus remt nogal heftig. Een golf van verontwaardiging gaat door de bus. Op wie dit betrekking heeft, is niet helemaal duidelijk. Is men nou boos op de roekeloze automobilist, of op de straaljagerchauffeur?

Ondertussen volg ik met een half oor het gesprek dat voor me plaats vind. De jongen van veertien heeft een nogal ontwikkeld sociaal gevoel, of met andere worden: een grote bek. Hij praat de oren van het hoofd bij de oude vrouw. En om eerlijk te zijn, ook bij mij. Gek word ik er van. Het gesprek gaat continue door, en het onderwerp wisselt van de zieke tante van de jongen en de gelijkenis van z'n gesprekspartner met die zieke tante, tot de rijstijl van de chauffeur. Het laatste lijdend voorwerp zit zich hierbij duidelijk te verkneukelen. Ook de scholieren van tegenwoorig en de mobiele telefoons komen aan bod.

De route tussen De Steeg en Dieren is mooi, en doet denken aan een oude trambaan. Toch is dat niet waarschijnlijk met zo'n spoorlijn er vlak naast.

Bij het station van Dieren gaan veel schoolkinderen er uit. Even heerst er nog oproer om het feit dat een van hun schoolgenootjes een aansluitende bus net ziet wegrijden. De bus wordt nu echter gevuld met leeftijdgenoten: studenten. Helaas voor mij en de anderen, gaat de grootmondige jongen voor me er voorlopig niet uit. Hij oreert vrolijk verder over het feit dat pas in Eerbeek, halverwege Dieren en Apeldoorn, de bus echt rustig wordt. De fysiotherapeutische uitleg die hierover volgt, laat ik achterwegen. Wees mij er maar dankbaar voor.

In Dieren duikt het toeristische spoorlijntje Apeldoorn - Dieren op. Zou er een tijd komen dat dit spoortje onderwerp wordt van light-railplannen? Het zou misschien niet eens zo'n gek plan zijn.

In Eerbeek stappen twee jongens in. Hun achterblijvende vriend, op een brommer, neemt nog 'even' afscheid door vlak voor de bus te blijven rijden. Dit irriteert de chauffeur duidelijk. Als de jongen even later plotseling naar links stuurt, en meneer chauffeur noodgedwongen op de rem moet staan, is de maat vol. "Hee joh, probeer dat nog eens. Moet je hier komen!" schreeuwt hij uit het raam. Hij geeft de jongen echter weinig kans, want we rijden alweer. Bij een volgende kruising duikt de jongen echter alweer op, op het naast gelegen fietspad. Waarschijnlijk heeft onze chauffeur dat door, want zodra we op een rechte weg de bebouwde kom uitrijden, stijgen we wederom op. Dappere vent die dit tempo op een scooter durft bij te houden.

De streek rond Loenen is ook de moeite waard. Links het Loense Bos, de oostkant van het Veluwe Delerwoud, en rechts de uitlopers van de Achterhoek.

Het is in Loenen dat de praatzieke jongen uitstapt. Ik zie de oude vrouw, de chauffeur en mezelf een diepe zucht slaken. Rust. Twee haltes verder stapt ook de vrouw uit.

Eenmaal voorbij Loenen volgt de lange rechte Beekbergerweg door het bos. Algauw begint de bebouwing van Beekbergen. Er staan opvallend veel bejaardentehuizen. Op elk openbaar bankje of abri-zitje zit wel een iemand van hoge leeftijd. Zouden die daar nou altijd zitten? Kijken naar die bus 43 die altijd even het dorp doet opleven? Zijn dat de hoogtepunten in dit verder doodstille dorp?

Het is niet moeilijk om de weg naar het Centrum te vinden in Apeldoorn: Alsmaar rechtuit. Apeldoorn is een best grote stad, maar ik zou absoluut niets weten te vertellen over deze stad met maar één station.

Bij het station van Apeldoorn stap ik uit. Het valt me op dat niet iedereen uitstapt. De bus rijdt nog een stukje verder. Het station was toch het eindpunt? Het duurt even voordat ik me herinner dat het eindpunt het streekbusstation is, en dat ligt net even verderop, concludeer ik. Jammer, nu heb ik alsnog niet de hele Lange Lijn 43 gedaan. Overigens wordt er bij het treinstation een nieuw busstation gebouwd, en dat ziet er nu al mooi uit. De perrons zijn voorzien van jonge aanplant. Hopelijk worden er wel voldoende abri's en aanverwanten geplaatst, want daar ontbreekt het de laatste tijd nogal aan op de moderne dynamische busstations.

Op de vertrekstaat lees ik dat de IC naar het westen over een minuut vertrekt. Ik haast me, maar dat blijkt niet nodig. Als de trein binnen komt rollen, gaan de deuren namelijk niet open. Slechts helemaal achterin gaat een deur open, maar dit lijkt meer het werk van een stel jongeren, dat tevens uit het raampje hangt. Na enige minuten komt de conducteur langs en ontgrendelt de deuren door middel van een knop aan de onderkant van de bak. Ik stap in via de achterste deur, en loop binnen door naar voren.

Na nog eens tien minuten vertrekken we. In Amersfoort komt de storingsmonteur erbij, zo meldt de intercom. Dit geeft opnieuw een vertraging van zo'n vijf minuten. De aansluiting voor de reizigers naar Amsterdam / Schiphol is allang verloren gegaan. Gelukkig voor hen rijdt er ook een sneltrein naar Amsterdam en Schiphol, komende vanuit Amersfoort Schothorst.

In Utrecht hoort de IC om 16.17 te vertrekken, maar door de vertraging is het nog maar vijf minuten wachten op de sneltrein 16:32 naar Den Haag. Cross-platform nog wel.

Zoetermeer - Amsterdam - Utrecht - Arnhem - Apeldoorn - Utrecht - Zoetermeer: een 8 op z'n kant, die de moeite waard is.

Maarten Batenburg 3-22 november (inderdaad, ik deed het rustig aan)

PS.
De meest recente berichten rond om de ICE melden dat de meeste treinen volgeboekt zijn. Het is een mooi treintje van binnen en buiten, maar alleen voor de lange afstandreizigers, die ook nog eens een vettere portemonnee hebben. Over kortingsmogelijkheden voor jaarkaarthouders bestaat op het moment van schrijven enige onduidelijkheid.
PS II.
Tussen Arnhem en Apeldoorn hoeft de gehaaste reiziger niet deze lange route te nemen. Er rijdt een sneldienst en een Interliner over de A50, welke binnen 30 minuten de Veluwe doorkruisen.