Wat doet de VSN dan wel? Voornamelijk belastinggeld opmaken, is al jaren de stellige indruk van de samenstellers van De digitale reiziger. VSN is niets anders dan een holdingmaatschappij voor een aantal echte busbedrijven, die samen zo'n 99% van de streekvervoermarkt in handen hebben. Nu is het holden van aandelen niet zo erg boeiend. Wij kunnen ons er weinig bij voorstellen, maar het komt volgens ons neer op niet veel meer dan elke dag even in de kluis kijken of ze er nog liggen.
Uit balorigheid zijn de VSN-ers dan maar begonnen zich te bemoeien met de bus zelf: marketing, promotie, reorganisatie-op-reorganisatie; noem maar op. Met rampzalige gevolgen; zie de Interliner. Een kantoor in Utrecht, met honderden hoogbetaalde werknemers, hield zich met dit soort dingen onledig en maakte het openbaar vervoer daardoor onnodig duur. Let wel: van onze belastingcenten, want van elke gulden die de busbonzen verdienen, komt 65 cent uit onze portemonnee. (Als reiziger merk je niets van al die overkoepelende activiteiten. Om een voorbeeld te noemen: in mijn tijd bij ROVER Leiden zijn wij door NZH en ZWN twee jaar lang van het kastje naar de muur gestuurd in verbad met een niet-kloppende NZH-ZWN aansluiting op het stationsplein van Leiden. Beide busbedrijven wilden niets met elkaar te maken hebben, ook al maakten zij deel uit van hetzelfde concern).
Daarom dacht het ministerie dat concurrentie een goed idee zou zijn. Alle pogingen daartoe hebben zij zelf meteen ernstig ontmoedigd: buitenlandse gegadigden, zoals Vancom, werden maar mondjesmaat toegelaten op het Nederlandse net. Daarbij bleek onlangs, dat het ministerie zelfs dit kruimeltje van de koek eigenlijk niet van de tafel had mogen laten vallen; de rechter verklaarde de experimenten met openbare aanbesteding onwettig.
De VSN-top besloot de minister - die eerder opvalt door haar afgrijselijke soepjurken dan door een kordate aanpak van de verkeersproblemen - te hulp te komen. VSN deed, wat kwaadaardige cellen graag doen: zich splitsen. Zodat we nu twee VSN's hebben. De ene, die men in een aanval van creativiteit, VSN1 genoemd heeft, is actief in de Randstand, Midden- en Oost-Nederland; de andere - U raadt het al, VSN2 - doet Noord- en Zuid Nederland. Deze twee bedrijven gaan elkaar nu beconcurreren. Vooral langs de grenzen van hun imperia, waar een bittere strijd zal losbarsten om de gunst van... ja van wie eigenlijk? Zou het de klant ene biet kunnen verrekken, of hij door VSN1 of 2 vervoerd wordt? Eén pot nat.
Nu hebben de bonzen van de oude VSN allemaal flink hard moeten werken om de splitsing rond te krijgen. Niet erg, zou je zeggen, ze worden ervoor betaald. Maar de top van het bedrijf vond toch wel dat ze als beloning aanspraak konden maken op een douceurtje. Vandaar dat bijna 100 VSN-functionarissen zichzelf een bonus toekenden van tienduizenden guldens de man. Dit schoot niet alleen de werknemers van VSN 1 en 2 in het verkeerde keelgat, maar ook de jury van "De Sjef Koekenbakker award". Heren bus-tycoons, hierbij een extra bonus van DDR. Klik erop en sleep hem binnen!
Ook beroepszakkenvuller Testa van de GVB heeft zichzelf een fikse nieuwjaarsbonus
toegekend. Vergeefs. Hij is reglementair uitgesloten van deelname aan "de Sjef
Koekenbakker award"
eervolle vermelding
Complimentjes worden zelden uitgedeeld door de jury van "de Sjef". Deze maand komt echter een eervolle vermelding toe aan de Amsterdamse wethouder Stadig, als beloning voor zijn poging, Annemarie Jorritsma een poot uit te trekken ter waarde van 175 miljoen gulden. Het geld, bestemd voor de railverbinding naar de mega-nieuwbouwwijk IJoever, was de Amsterdammers door mevrouw de minister toegezegd. In 2002, als de eerste huizen gereed waren, zou de tram rijden. Echter: Jorritsma, als altijd zo betrouwbaar als één nacht ijs, draaide de geldkraan dicht en stelde de aanleg van de IJ-lijn uit tot na 2005. "Dan gaat de eerste schop voor IJoever ook pas na 2005 de grond in", zei wethouder Stadig, daarin gesteund door de projectontwikkelaars.
De gemeente Amsterdam had de bevolking beloofd dat de nieuwe wijk optimaal bediend
zou worden door het openbaar vervoer. Stadig behoort tot de weinige politici die zo
fatsoenlijk zijn, zich te houden aan hun beloften. Ga zo door, wethouder, en hou je poot
strak!
Frans Mensonides
1 februari 1998