JULI 1998: SPECIALE SJEF VOOR ANNEMARIE JORRITSMA

Er is deze maand geen Sjef Koekenbakker Award. Kreten van ongeloof; zuchten van teleurstelling. Waarom nou niet?

Dat zal ik uitleggen. In juli waren alle belangrijke OV-tycoons met vakantie. Allemaal tegelijk, want ze vertrouwen elkaar niet. Voor je het weet, zit er een ander op je stoel. Bovendien bestaat het leven van zo'n belangrijk iemand voornamelijk uit vergaderen, en omdat vergaderen slecht lukt in je eentje, is het handiger als alle vergaderaars tegelijk op vakantie gaan. Goed, welnu. Doordat alle Sjef-kandidaten op vakantie waren, is alles redelijk vlotjes verlopen in OV-land en waren er dus ook geen geschikte kandidaten voor het begeerde blikken kleinood.

Nu willen wij de lezer niet met lege handen naar huis laten gaan, en daarom hebben wij besloten, een extra grote Sjef Koekenbakker toe te kennen aan Annemarie Jorritsma, voor haar complete oeuvre als minister van Verkeer en Wat er staat (bij Jorritsma voornamelijk: Wat er niet staat). We hebben deze natrap afgekeken van de filmindustrie. Die plukt regelmatig een verlept voormalig sekssymbool uit het verpleeghuis voor de uitreiking van een Oscar voor haar hele carrière.

Ik weet het: natrappen is niet netjes en wordt terecht bestraft met de rode kaart. Het is echter wel lékker. Daarom zullen we hieronder nog eens uitvoerig opsommen wat er na 4 jaar Annemarie allemaal niet staat.

Er staat geen anti-filebeleid. Goed, er zijn wat wegen verbreed, maar dat heeft alleen tot gevolg dat je de files letterlijk voor je uitschuift. Er is een Kok-kwartje ingevoerd, maar dat helpt pas als je er een knaak van maakt. Er is nog maar weer eens vier jaar gediscussieerd over tolheffing, zonder dat dit plan dichter bij de realisatie is gekomen. Deze hete aardappel wordt gewoon van minister tot minister doorgegeven.

Er staat geen overduidelijke keuze voor het openbaar vervoer en tegen de auto. Er is meer asfalt dan rail tot stand gekomen onder Annemarie.

Er staat geen beleid voor het behoud van de mobiliteit voor niet-automobilisten. Gedurende de laatste vier jaar is het openbaar vervoer op het platteland en in de kleinere steden verder afgekalfd. Verder heeft mevr. Jorritsma het regionale openbare vervoer afgeschoven op de provinciebesturen; wat voor gevolgen dat heeft, ondervindt ondergetekende dagelijks.

Er staat geen concurrentie op de rails. Ook niet op de weg. Annemarie Jorritsma, de grote kampioene van de concurrentie in het openbaar vervoer, is er niet in geslaagd, deze ook maar een stap dichterbij te brengen.

Er staat geen samenhangend light-rail beleid. Ja, natuurlijk. Iemand die met een goed plan kwam, kreeg wel eens een miljardje toegeschoven. Als de muts van de minister verkeerd stond, werd de geldkraan het jaar daarop even hard dichtgedraaid, waardoor reeds in uitvoering zijnde werken vertraging opliepen. Wat bleef ontbreken was een samenhangend beleid, zodat we nu nog immer opgescheept zitten met een mozaïek van lightrail-, busbaan-, tram-, metro- en sternetplannen. De samenhang is ver te zoeken: ieder vindt zijn eigen plan het mooist en er is geen prioriteitsstelling.

Goed, dat staat er dus allemaal niet. Wat staat er dan wel? Annemarie heeft zich met enthousiasme geworpen op prestigeprojecten als de TGV en de Betuwelijn; projecten waarmee een bedrag is gemoeid dat in de acht cijfers loopt, waarvan we vrijwel geen cent zullen terugzien.

Ziedaar de carrière van Annemarie: een gat in haar hand als het om prestige gaat; de hand op de knip voor zaken waar de gewone man wijzer van wordt. Zij is in het nieuwe kabinet dan ook minister van Economische zaken geworden. Iets zegt me, dat we nog niet van haar af zijn. Misschien moeten wij haar al binnen een paar maanden opnieuw een Sjef uitreiken.

Namens de jury,

Frans Mensonides