SJEF KOEKENBAKKER AWARD

FEBRUARI 1999: LUIE AMSTERDAMSE TREINCONDUCTEURS

De deskundige jury geeft het grif toe: ook in februari is weer enige vertraging ontstaan bij het toekennen van de vaak geïmiteerde maar nooit geëvenaarde Sjef Koekenbakker. Dat kwam door de spoorwegstaking in de laatste week van februari.

Deze staking is volgens ons niet doorgegaan. Alhoewel: zij zou plaatsvinden van 04.00 tot 07.00 uur 's-morgens; een tijdstip waarop de meeste treinreizigers nog in hun bed liggen. Misschien is die staking toch doorgegaan, maar heeft gewoon niemand het gemerkt. Verder was de vakbondactie opgezet als estafettestaking en is wellicht het estafettestokje op de grond gevallen. Hoe het ook zij: de staking heeft weinig schade aangericht en je kunt er dus moeilijk een Koekenbakker voor uitdelen. Waarmee de jury, die de Sjef al voor de stakers had gereserveerd, lelijk met een koude kermis in zijn maag zat.

De jury had verder, geteisterd door overgrote seizoensdrukte, verzuimd het tijdschrift "De Reiziger" te lezen; de papieren versie, wel te verstaan (dit blad verschijnt slechts 6 keer per jaar, tegen DDR 48 keer!). Pas drie weken na verschijning namen wij het periodiekje ter hand. Er stond geschreven, dat ROVER ook dit jaar weer een Reizigersprijs gaat uitreiken. Deze prijs is bestemd niet voor een reiziger, zoals de naam doet vermoeden, maar voor een persoon, groepering of instantie die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor het openbaar vervoer.

Nu is er altijd wat aan de hand met die reizigersprijs. In de eerste plaats gebeurt er in dit land zelden of nooit iets positiefs in het openbaar vervoer, zodat de jury elk jaar weer grote moeite heeft om een geschikte winnaar te vinden, terwijl DDR zonder probleem 10 Sjefs per jaar kan uitreiken. In de tweede plaats heerst binnen ROVER altijd heftige onenigheid over de vraag, wie of wat nu eigenlijk goed genoeg is om die prijs in ontvangst te mogen nemen. Met een eenmansjury is de kans op zulk krakeel natuurlijk veel geringer.

Het gebeurt dus wel eens, dat een reizigersprijs een jaar te laat wordt uitgereikt. Dit jaar heeft ROVER zich voorgenomen, wat voortvarender te werk te gaan. De Reizigersprijs 1999, zo is nu reeds bekend gemaakt, gaat naar de meest klantvriendelijke treinconducteur.

Nu dacht de jury van de Sjef: dat is een goed idee. Luidt de nieuwe bedrijfspolicy van DDR sinds kort niet: "lulligheid kent geen tijd?" Want een beetje lullig is het natuurlijk wel: een prijs voor een klantvriendelijke conducteur. Daarvan lopen er misschien wel tientallen rond bij NS, en het is nooit leuk om er één uit te pikken en er tientallen niet uit te pikken.

Daarom wordt de Sjef Koekenbakker deze maand collectief toegekend, en wel aan alle treinconducteurs van het district Amsterdam. Het zijn de makkelijkste conducteurs die er zijn. Je ziet en hoort ze niet, noch in de trein, noch op het perron. Je zou kunnen denken dat ze allang zijn afgeschaft. Sterker nog: het is ongelooflijk, dat er nog steeds geen stemmen opgaan om de conducteurs daadwerkelijk af te schaffen. Want wat ze ook doen: kaartjes knippen in ieder geval niet. Honderden kilometers kun je rond Amsterdam per trein reizen zonder ooit je kaartje te hoeven laten zien. In Leidse taveernen (gelegenheden die wij natuurlijk nooit bezoeken; wij hebben dit verhaal van horen zeggen) gaan gebruikte, ongestempelde retourtjes Amsterdam voor half geld van de hand (eigenlijk onzinnig, want in treinen naar Amsterdam wordt je kaartje toch niet gecontroleerd; als die mensen nuchter waren, zouden ze gewoon zonder kaartje in de trein gaan zitten).

Nu willen we beslist niet beweren, dat in andere delen van Nederland geen luie conducteurs voorkomen, maar iedere treinreiziger kan het bevestigen: de Amsterdamse conducteurs zijn de luiste van het hele land. Voor conducteurs die het reizen zo gemakkelijk en voordelig maken, is toekenning van een Sjef wel op zijn plaats.

Namens de jury.


Een eervolle vermelding gaat deze maand naar luie ZWN-controleurs. In de tijd dat ik nog naar de regio Den Haag pendelde, kwam ik ze nooit tegen. Geen wonder: in de spitsbussen naar de Residentie zaten soms wel 50, 60 passagiers. Om die allemaal te controleren, daar wordt je als luie controleur maar moe van. Sedert ik dagelijks de veenpolders bereis, zie ik ze vaker; bijna eens per week. Zij weten wel, welke bussen zij uitkiezen! De bussen waar slechts vier a vijf passagiers inzitten. Ook weten de controleurs dondersgoed, bij welke halte ze moeten instappen. Altijd de laatste halte van de bewoonde wereld. De controle is binnen een minuut uitgevoerd; daarna zitten ze twintig minuten op hun luie krent, totdat de bus een punt bereikt waar zij kunnen overstappen.

Luie controleurs zijn altijd met zijn tweeën. Zogenaamd voor de veiligheid, maar in werkelijkheid omdat dat veel gezelliger lult. Echt nauwkeurig kijken doen ze ook niet. Ze hebben nog steeds niet in de gaten, dat ik al sedert juni 1998 reis op dezelfde vijf strippen; nog twee te weinig ook. Welterusten, luie controleurs van de ZWN!


ALLE VORIGE WINNAARS