Kerstvakantie 1998 - Een rondje Randstad

door: Chris Turksma

Het is woensdag 30 december 1998 en ook voor mij is het kerstvakantie. Mijn baas heeft de deuren van het bedrijf gesloten tussen kerst en nieuwjaar, en zodoende kan ik ook weer genieten van een paar vrije dagen, ofwel nog even uitbuiken van het kerstdiner.

Het is weer tijd voor een dagje "bussen", ofwel, met een dagkaart het land door. De één vraagt zich af waar dat allemaal goed voor is en kan de lol er niet van in zien, en de ander gaat vaak met mij mee voor een dagje er-op-uit. Maar vandaag ben ik alleen op pad.

Het is kwart voor acht in de morgen als ik naar de bushalte loop in mijn woonplaats Blaricum. Het is nog steeds pikdonker, en er zijn (nog) niet veel mensen op pad. Ik sta zelfs helemaal alleen bij de halte, iets wat, gezien dit tijdstip, behoorlijk vreemd is. Maar ja, het is kerstvakantie en de meeste mensen liggen waarschijnlijk nog op één oor. Normaal staan hier drommen mensen te wachten op de bus richting Hilversum, die in de spits zelfs elke 5 minuten rijdt. Maar vandaag is het anders, het is stil.

Om tien voor acht komt mijn bus in zicht, lijn 297 die mij naar Utrecht-Rijnsweerd zal brengen. De chauffeur heeft waarschijnlijk het "oudje van de zaak" meegekregen, het is de Midnet 8701, nu overigens in dienst bij Midnet

Tours. En dat is de chauffeur ook, want hij kijkt mij met grote ogen aan als ik hem een dagkaart vraag. Geduldig leg ik 'm uit twee kaarten van f 12,- af te scheuren en deze dwars te stempelen. Bijna gaat het nog verkeerd en wil hij de kaarten beide op de 8e strip stempelen.

Maar na de formaliteiten gaan we dan toch na 2 minuten oponthoud opweg. Na mij stappen nog 2 mensen in bij de volgende halte, en dat maakt een totaal van 6 passagiers. Kortom, een stille rit.

Eenmaal op de A27 heeft de chauffeur er flink de sokken in. Met de vlam in de pijp scheuren we met het ouwe bakbeest, zoals ik al zei, de Midnet 8701 uit 1981/1982 over de snelweg, en bereiken in iets meer dan 20 minuten Utrecht-Rijnsweerd, het complex van grote kantorengebouwen van diverse verzekeringsmaatschappijen en bedrijven. Hier is veel spitsverkeer, en terwijl ik oversteek naar de halte aan de andere kant van de weg zie ik een groot aantal spitslijnen voorbij komen.

Ik draai een sjekkie, maar veel tijd om 'm op te roken heb ik niet, want in de verte komt mijn volgende bus er alweer aan. GVU lijn 11 naar het Centraal Station, een gelede bus, de GVU 534, en wonderwel ben ik de enigste passagier. Vreemd is dat niet als we, terwijl ik ga zitten worden ingehaald door nog een lijn 11, ook onderweg naar het CS, met daarin welgeteld 5 passagiers. Tot aan het Centraal Station spelen deze twee bussen kat en muis. De ene halte stoppen wij en worden ingehaald door de andere lijn 11, en omgekeerd. Om een lang verhaal kort te maken, zo schiet 't flink op en precies 12 minuten later sta ik al op het Utrechtse CS. Het is inmiddels 8.25 uur, en de spits is op gang gekomen. Op het busstation zie ik talrijke bussen, van de oude Midnet 8529 (dat die nog steeds rijdt !!!) tot het wat moderne materieel, zoals de ZWN-'s uit de 1300 en 2100 serie. Midnet rijdt spitsdiensten met gefacelifte Futura's, oud-materieel, gelede bussen: kortom er is van alles te zien.

Om 8.41 uur vertrek ik met mijn volgende bus, de ZWN 7152, op lijn 195 naar Schoonhoven. Ook hier is de inzet van een gelede bus een beetje teveel van het goede. Op het stukje tussen Utrecht en IJsselstein hebben we een mannetje of 10 in de bus, maar het traject daarna wordt het weer stil. Tot aan Benschop deel ik de gelede bus met welgeteld twee andere passagiers. In Benschop-Dorp staat de aansluitende lijn 106 gereed, even twijfel ik. Zou ik met deze bus richting Gouda reizen. Toch maar niet. Nou ja, bus ??? Op lijn 106 doet een taxibusje (Mercedes 0208D) dienst van de firma Henk Geukes. Zou het hier nu echt zo stil zijn dat een taxibusje met 8 zitplaatsen voldoet ??? Het is een vreemd gezicht. Het kleine taxibusje voorop, en de 18-meter lange gelede 7152 daar achter op het dorpsplein van Benschop.

Het is bijna half tien als we in Schoonhoven arriveren. Ik stap uit op het Henri Dunantplein (bij het oude busstation) en loop op mijn gemakkie richting de halte van lijn 197. Ik heb nog ruim 25 minuten en het is koud. Dus flink de pas erin en even richting het pittoreske centrum van de zilverstad. Het is er, gezien dit tijdstip, opvallend druk, en even later ontdek ik ook waarom. Het is vandaag een "verschoven" marktdag en iedereen is druk doende de boodschappen voor oud- en nieuw bijelkaar te shoppen. Bij de plaatselijk supermarkt koop ik een pak koeken en loopt weer richting het oude busstation. Het is bijna tien voor tien als ZWN 4490 komt aanzetten voor mijn volgende rit. Lijn 197 dus naar Gouda.

En wonder boven wonder, het wordt nog een beetje druk in deze bus ook. Lijn 197 is een echte "ons kent ons"of "ouwe jongens-krentenbrood"lijn, want de chauffeur is drukker met het kletsen met de passagiers dan met het besturen van zijn bus. Onderweg wisselt hij van gedachte met een geestelijk gehandicapte man, waarschijnlijk een zeer frequente busgebruiker, want hij kent het hele ritschema van de chauffeur uit zijn hoofd, en rijdt gewoon voor zijn plezier een dienstje met de bestuurder mee. In Bergambacht stapt een van de plaatselijke notabelen in, en laat zich (vanuit mijn oogpunt gezien onbetaald) naar de andere kant van het dorp vervoeren. Wel doet hij nog een kleine fooi in de geldlade van de chauffeur. Het is kwart over tien als we in Gouda aankomen.

Vanuit Gouda zijn er diverse mogelijkheden om verder te reizen. Ik kan richting Zoetermeer, richting Rotterdam, richting Utrecht of richting Bodegraven reizen. Tenslotte kies ik voor lijn 186 naar Leiden.

Op deze lijn doen voornamelijk de Van Hool's uit de 1200-serie van garage Boskoop dienst. En..ook mijn bus is dat. Het is de ZWN 1235. Ook deze bus is stil. Slechts twintig passagiers heb ik geteld over het hele traject tussen Gouda en Leiden, maar er zaten er telkens niet meer dan 4 of 5 tegelijk in. Het eerste stuk van deze lijn is vrij slaapverwekkend. Een veredelde stadsdienst lijkt het wel. Door de Goudse buitenwijken naar het industrieterrein, dan slalomend door de wijken van Waddinxveen en Boskoop. Links, rechts, links, rechts, rechtdoor, verkeersheuveltje over, weer rechts, dan weer links, rechtdoor.. ik begon koppijn te krijgen. Uiteindelijk na bijna 50 minuten bereiken we de bekende Rijndijk en dan gaat het allemaal wat sneller.

Na 5 kwartier bereiken we eindelijk de binnenstad van Leiden, en ik stap uit bij de Korevaarstraat. Ook in Leiden is het markt vandaag en ik kijk en shop wat rond opweg naar het station. Het zonnetje schijnt, maar de wind maakt alles verraderlijk koud. Ik koop een kaasbroodje (weggegooid geld, want het smaakte voor geen meter) en loop het "vernieuwde" busstation op. Even sta ik nog bij de verkeerde bushalte te wachten, maar uiteindelijk zie ik dat de bushalte van lijn 40/42 om de hoek is. Na een paar minuutjes wachten komt de ZWN 4421 de hoek om en vult zich redelijk met passagiers. Via Leidens buitenwijken, Oestgeest en Voorhout komt lijn 42 na een kleine 25 minuten aan in Noordwijk.

Pech gehad, mijn "aansluitende" bus is net een paar minuten geleden weg, dus dat wordt wachten. Op het Picképlein, zoals Noordwijks busstationnetje heet, stap ik uit. Nog ruim 50 minuten wachten tot mijn volgende bus zal vertrekken, dus ruimschoots de tijd om eventje te kijken of er het strand nog het strand is. En ja hoor, met een flinke zeebries is het lekker even ontspannen op het noordzeezand. Na een kwartiertje heb ik het wel bekeken en stap naar het centrum aan de overkant van de boulevard. Honger dus, eventjes iets zoeken waar ik wat te eten kan krijgen. De meeste eetgelegenheid zijn op dit uur van de dag, of liever gezegd op deze dag in de week gesloten, dus zit er niets anders op dan de plaatselijke McDonalds met een bezoek te vereren. Een broodje Fish Filet, frietjes en een grote cola zorgen ervoor dat mijn honger weer een beetje gestild is.

Om 14.35 uur vertrek ik dan maar weer met lijn 92. Voor deze rit staat de NZH 1026 al gereed bij de halte Picképlein. De chauffeur, een beetje bezadigd type hoest de longen uit zijn lijf tijdens de rit. Waarschijnlijk heeft hij in zijn pauze eventjes een saffie gerookt, iets wat tegenwoordig niet meer mag tijdens de rit. Eenmaal weg bij het Picképlein staat een lossende vrachtauto een beetje vreemd geparkeerd, precies op één weghelft bij een zebrapad. Dus moeten we met de bus aan de "verkeerde" kant van de vluchtheuvel langs. Een aantal mensen blijft netjes wachten tot de bus deze hindernis genomen heeft, maar een jong vrouwtje heeft waarschijnlijk oogkleppen op en banjert zo het zebrapad op. Gevolg : de bus moet een noodstop maken en ik vlieg zowat van mijn bank en kan me nog net vasthouden aan de leuning van de stoelen voor mij. Een ander gevolg, een zeer zwaar vloekende chauffeur (met een hoop gekuch en gehoest daarna).

We verlaten Noordwijk en rijden via Voorhout, Sassenheim, Lisse, Nieuw Vennep en Hoofddorp naar Schiphol. De NZH 1026 rijdt als een zonnetje, trekt lekker fel op en rijdt lekker soepel. Ik vraag me af waarom niet meer busmaatschappijen voor dit type bus hebben gekozen. Ik vindt het tot nu toe de meest comfortabele bus waarin ik vandaag gezeten heb, qua rijeigenschappen enzo.

Eigenlijk had ik nog even wat op Schiphol willen rondkijken, maar mijn aansluitende bus komt al over een paar minuutjes. Om me heen kijkend bij het busstation van de luchthaven denk ik, wat een kapitaalvernietiging als ze straks een luchthaven in zee willen bouwen. Ik vindt persoonlijk dat Schiphol moet blijven op zijn huidige plaats, maar dit terzijde.

Na enkele minuten komt (te laat) mijn volgende bus alweer aan. Dit maal de NZH 4318 (in Telfort totaalreklame-uitvoering) op lijn 174. Eventjes wordt het druk, ik schat zo'n kleine 25 passagiers, tot nu toe de drukste bus van vandaag, maar de middagspits begint ook al weer te dringen. Binnen een kwartiertje zijn we op het hypermoderne busstation van Amstelveen.

Oja: ik moet nog een paar boodschapjes doen, dus wandel ik naar het Binnenhof, het winkelcentrum van Amstelveen.

Nu wordt het toch zo langzamerhand weer eens tijd om huiswaards te keren. De zon heeft zich ook al een tijdje niet meer laten zien, en het wordt een grauwe middag.

Aan de andere kant van het winkelcentrum stap ik bij de halte Gas en Water (leuke naam voor een bushalte) op lijn 175 naar Amsterdam Zuidoost. Op deze rit rijdt de ex-luxelijndienstwagen NZH 3648. Nee: luxe is hij inmiddels niet meer. De oranje stoffen bekleding is zeer vuil. Via Ouderkerk a/d Amstel Dorp rijden we naar Neerlands meest verguisde wijk, de Bijlmermeer, ofwel netjes, Amsterdam Zuidoost. Als ik op Bijlmer Station ben uitgestapt sta ik een beetje in mijzelf te prakiseren hoe nu verder de laatste 20 kilometer naar huis te rijden. Ik zou lijn 158 of 260 kunnen nemen via Almere en dan overstappen op lijn 156, maar nee: dan zou ik nog ruim 20 minuten moeten wachten, en niet geheel zeker zijn van de aansluiting bij Almere 't Oor. Dus: het wordt de "oude vertrouwde" lijn 137.

Op Bijlmer Station komen, terwijl ik wacht, een bonte verzameling bussen voorbij. Oude en nieuwe touringcars van diverse bedrijven rijden op de spitslijnen van het GVB (o.a. 60S, 62 en 581). Ook Oostenrijk's Ajaxbus rijdt vandaag op de spitslijnen. Verder nog de bekende nieuwe Van Hool's van het GVB (met het koepeltje op het dak) rijden af en aan. Kortom: wachten was niet zo vervelend.

Om 16.24 uur komt lijn 137 aanzetten bij de halte, met de MIDNET 5588. De bus vervoert op het locale traject in de Bijlmer behoorlijk wat passagiers, slechts een paar mensen blijven over als de bus eenmaal de grijze betonmassa's achter zich laat en via de parallelweg van de A1 naar Muiden rijdt.

Dan nog een stukje over de snelweg en via Naarden naar Huizen. Ik dommel ondertussen een beetje in slaap en ontwaak als we Huizen binnenrijden. Bij het busstation stap ik snel over, ik heb de keuze tussen twee lijnen, lijn 134 of 135. Ik kies voor de laatste optie, gewoonweg omdat de bus een stuk rustiger is en niet eerst zoals lijn 134 een rondrit maakt door alle Huizer nieuwbouwwijken. Dus met de MIDNET 5587 op lijn 135 het allerlaatste stukje naar huis. Het is inmiddels 17.15 uur geworden als ik moe, maar voldaan, de sleutel in het slot draai en snel voor mijzelf een kop koffie ga maken, want: dat is er vandaag toch wel een beetje bij-in-geschoten.

Chris Turksma