<< naar thuispagina Frans Mensonides
Deze herfst een klein reeksje over monumenten: een praatje en een paar plaatjes, als een verlengstuk van de vaste rubriek ‘Foto van de week – overig’. In deze aflevering: de Hoge Raad, gevestigd in een 18e-eeuws pand aan het statige Lange Voorhout in Den Haag.
Het riante herenhuis kwam gereed in 1734 en is een creatie van de architect Daniël Marot, wiens vader de hofarchitect was van de Franse koning Louis XIV. Marot tekende ook voor het pand aan de Kneuterdijk waar thans de Raad van State gevestigd is, en ontwierp zodoende de behuizing van twee instanties die nog wel eens door elkaar gehaald worden.
Marot was eens de (binnenhuis)architect en tuinarchitect van stadhouder Willem III en zijn eega Mary II. Dit pand aan het Voorhout ontwierp hij voor Adriënne Huguetan, een rijke godsdienstvluchtelinge uit Frankrijk. Zij kreeg in Den Haag een weelderige woning met een on-Hollandse zwier. Later die eeuw is de woning ingrijpend verbouwd door Pieter de Zwart, die toen net zo beroemd was als Rem Koolhaas nu.
Een pand op stand, waarvoor zelfs een vorst zich niet behoefde te schamen. Koning Willem I heeft in de periode 1813-1815 in dit huis gewoond, toen Paleis Noordeinde gerenoveerd werd. Ook troonpretendent Willem II verbleef met zijn vrouw Anna Paulowna een poosje in dit optrekje. Daarna bood het een kleine twee eeuwen lang plaats aan de Koninklijke Bibliotheek, die in 1982 naast Den Haag CS een veel ruimere plek vond voor al die miljoenen boeken.
En nu zit er dus de Hoge Raad. Dat is het hoogste rechtscollege in ons staatsbestel. Ik stel me er deftige, wat wereldvreemde oude heertjes bij voor, met vlinderdas en bekakt accent, die speuren naar foute puntkomma’s in wetsteksten, en een tikje bezijden de realiteit van onze maatschappij staan. Het veelbekeken voorlichtingsfilmpje dat in huize Huguetan vertoond wordt, kan dit beeld bij mij niet helemaal bijstellen. Dit terwijl men toch zijn best heeft gedaan, de Hoge Raad neer te zetten als instituut dat zich ook met jurisprudentie bezighoudt over zeer moderne digitale zaken.
De Hoge Raad heeft soms ook het laatste woord in strafzaken. De raad doet dan geen nieuw onderzoek naar het misdrijf, maar bekijkt alleen of de rechtsregels goed gehanteerd zijn. Zo niet, dan kunnen ze de uitspraak van een lagere rechtbank vernietigen en moet het proces opnieuw gevoerd worden.
Ik moet hier voortdurend denken aan de Deventer Moordzaak. De Hoge Raad wilde deze zaak niet laten herzien. Ik heb er weliswaar niet bijgestaan, bij die moord, maar ik blijf zitten met het gevoel dat de lagere rechters volgens de juiste procedure de verkeerde vent achter de tralies geholpen hebben. En dat die vlinderdassen dat dondersgoed weten, maar er niet minder om slapen.
Ik dwaal af. Snel naar Leiden nu, naar de sferen van schrijvers en wetenschappers. Ik had in Den Haag ook de Eerste Kamer nog willen bezoeken, maar heb bij de Hoge Raad al genoeg stof ingeademd.
Ook de buren houden open huis. De Ambassade van Zweden op nr. 28.
Frans Mensonides
26 september 2008
PS: Ik heb geen idee, of je foto’s van andermans interieur, gemaakt tijdens een Open Monumentendag, zo maar op Internet mag zetten. Maar ik speel het desnoods tot aan de Hoge Raad.
In deze reeks:
Duitse Evangelische Kerk - Den Haag
Huize Huguetan / Hoge Raad - Den Haag
Kamerlingh Onnes Gebouw - Leiden
Rapenburg 65 (woonhuis Aernout van Overbeke en Johannes Kneppelhout) - Leiden
Molen De Nieuwe Palmboom - Schiedam