Op de vrije baan

Almere houdt van ruimte. In deze opmerkelijke boomtown op de zeebodem hoef je je nergens opgesloten te voelen. Woonwijken zijn ruim opgezet en er is een overvloed aan parken, bossen en plassen. Ook het openbaar vervoer heeft ruimbaan gekregen van de gemeentebestuurders. Tientallen kilometers busbaan zijn aangelegd in de stad die nu bijna 120.000 inwoners telt. De bussen delen hun rijweg alleen met brandweer, ambulance en politie. Op gelijkvloerse kruisingen heeft het OV altijd voorrang op het overige verkeer, dat met een bel gewaarschuwd wordt bij de nadering van een bus. De busbanen vormen de spil van de woonwijken; de loopafstand tot de dichtstbijzijnde halte bedraagt in de meeste gevallen niet meer dan 500 meter.

Door het rijden op vrije baan komt de gemiddelde snelheid dicht in de buurt van de 30 km per uur. De bus is concurrerend ten opzichte van fiets en auto. Het resultaat is er dan ook naar: de Almeerse stadsbus is populair en altijd goed bezet.

Niet alleen de hoge gemiddelde snelheid van de bus is opmerkelijk. Een ander opvallend aspect is de beschikbaarheid. De stadsbus in Almere rijdt maar liefst 21 uur per dag; van 4.51 tot 1.40. Veel minder lang, exact 90 minuten zuivere reistijd, had ik nodig om bijna het gehele busnet te verkennen.


Muziekwijk

Hoeveel OV-informatie kun je kopen voor één gulden? Je kunt voor dit bedrag twee minuten browsen met de OVR-planner, en bijvoorbeeld leren dat je alleen van Leiden in Nieuwpoort kunt komen als je bereid bent om de rivier de Lek over te zwemmen. In Almere koop je voor diezelfde gulden de complete stadsdienstregeling. Ik bestudeer het boekje op het busstation, dat gelegen is onder Almere CS. Elke buslijn heeft zijn eigen halte, bestaande uit een felgekleurde kubusvormige abri waarop het lijnnummer met kolossale cijfers staat afgebeeld. Je moet wel een enorm bord voor je kop hebben om hier in de verkeerde bus te stappen. Ik neem bus 5 van 11.59 naar station Muziekwijk. Lijn 5 rijdt, zoals de meeste Almeerse stadsbussen, om het kwartier. De bus is, ondanks het daluren-tijdstip, aardig vol. Almere ziet er plezierig uit. De saaiheid die vele nieuwbouwwijken kenmerkt, is hier vermeden. De stad staat vol met toekomstige monumenten.

Als we bij het station aankomen, rijdt de trein naar Amsterdam net weg. Wie hem had willen halen, zal nu een half uur moeten wachten. Reden om de aansluitingen eens aan een onderzoek te onderwerpen. Lijn 5 sluit dus niet aan; lijn 2 en 4 geven een zeer ruime (10 a 12 minuten) overstap op de trein naar Amsterdam.

Haven

Lijn 2 verbindt station Muziekwijk met Almere-Haven. Deze bus rijdt slechts in halfuursdienst, en dan nog alleen overdag. We passeren de Weerplas, die Almere-Haven scheidt van Almere-centrum. Bij Busstation 't Oor kan overgestapt worden op de streekbussen naar het Gooi en Amsterdam Zuid-Oost. Stadsbussen 1,2 en 3 rijden een lus door Almere-Haven die loopt van Oor tot Oor; 2 en 3 rijden linksom en 1 rechtsom.

Almere-Haven is het oudste (20 jaar!) en minst aantrekkelijke gedeelte van Almere. Bunkerbouw uit de jaren '70, waar het verval en de versombering al om de hoek komen kijken. Ik stap uit bij de halte Almere-Haven-Centrum. Het uitzicht over het water is wel fraai. Ik loop langs zaal Corrosia waar in 1987 een ROVER-jaarvergadering plaatsvond. Sedertdien zijn ROVER en Almere meer dan twee keer zo groot geworden en is het OV in Nederland niet noemenswaardig verbeterd.

Vanuit Almere-Haven vertrekt elke 7,5 minuut een bus naar het centraal station. Je moet dan wel weten aan welke kant van de weg je gaat staan. De Almerenaren hebben daar zo te zien geen moeite mee. Ik sluit me aan bij de kluit mensen die op lijn 3 staat te wachten. Er staan een paar zwarte Pieten tussen; deze volksfiguur houdt stand, ondanks concurrentie van de kerstman en kritiek van anti-racistische zijde. De als alternatief voorgestelde "regenboogpiet" heb ik nog niet gezien. De bus komt precies op tijd, en blijft ook op tijd rijden. Dit geldt voor alle bussen die ik vandaag neem. De afwijking t.o.v. de dienstregeling is nooit groter dan 2 minuten. Ondanks de vrije baan wordt er kalm en rustig gereden. We passeren 't Oor.

Een paar haltes verder staat een grote menigte middelbare scholieren te wachten. Een jongen maakt van de drukte gebruik door met een verlopen abonnement de bus binnen te piepen. De chauffeur heeft hem echter gezien en roept hem terug. Derrrruit! En flik het me geen tweede keer! Lachend verlaat de jongen het voertuig. Over 7,5 minuut komt lijn 1; dan zal hij zijn fortuin opnieuw proberen.

Filmwijk

In de stationsrestauratie jengelen sinterklaasliedjes. Het repertoire is de afgelopen 30 jaar niet spectaculair veranderd, merk ik. De thematiek is natuurlijk ook erg beperkt. Buiten, als ik sta te wachten op de 6 naar Filmwijk, lees ik op een bushalte dat ik me moet verzoenen met God. Ik kan hierover nadere inlichtingen krijgen bij de Bushalte-boodschap in Alphen aan den Rijn.

De Filmwijk ligt langs de Weerplas en is zo'n 2 kilometer lang en 800 meter breed. De busbaan vormt de ruggengraat van de wijk. 6 rijdt elk half uur en heeft slechts 8 minuten nodig voor zijn complete route. De lijn zal binnenkort doorgetrokken worden naar de Danswijk, die in de verte in aanbouw is. In 1992 ben ik al eens eerder in de Filmwijk geweest; er was een architectuurtentoonstelling, waarbij de pas voltooide huizen ook van binnen bezichtigd konden worden. Er is veel moois bijgekomen in vier jaar.

Buiten

Bij het Greta Garboplantsoen (alleen om de naam zou je er al willen wonen; hier gelukkig geen Bezembinders en Akkerdistels) neem ik lijn 5 naar Almere Buiten. Deze bus is meer dan vol. Er stappen een paar mensen uit, en ik kan nog net naar binnen. Tussen Almere Stad en Almere Buiten ligt een stuk niemandsland, dat nu langzamerhand opgevuld wordt door Parkwijk. Het station is pas geopend.

Almere Buiten NS is een heus sneltreinstation met een strakke kwartierdienst. Het is tevens een OV-knooppunt waar 5 buslijnen bijeenkomen. Ik besluit ringlijn 7 naar Regenboogbuurt niet te nemen; een ritje van 6 minuten is wel erg karig, en het staat een beetje lullig als je na de rondrit weer bij Almere Buiten uitstapt..

Oude land

Lijn 1 naar Almere CS en -Haven wordt gereden met standaardstreekbussen i.p.v. de speciale stadsbussen met 32 zitplaatsen. Tussen Almere Buiten en CS rijden lijnen 1 en 4 in gecombineerde 7,5 minutendienst, in de spits nog aangevuld met een kwartierdienst van lijn 3 naar industrieterrein De Vaart.

Bij het station neem ik de Midnet 155 van 16.36 naar Naarden-Bussum. Het feest is voorbij; deze bus rijdt over een doodgewone straat door een onopvallende industriewijk. Vijf minuten later rijden we in de schemering het oude land weer binnen.


Midnet, de exploitant van de stadsdienst Almere, is niet te vinden op het WWW. Wel heb ik een interessante site gevonden voor degenen die zich willen verdiepen in de architectuur en toekomstplannen van Almere. De wandeling door Park- en Filmbuurt is beslist een aanrader.


Stadsdienst Almere in cijfers

Lijn Route Lengte km. Duur min. Snel km/h Freq* Haltes Rijtijd (snelheid) deeltraject
1 Buiten - CS - Haven (rechtsom) - CS - Buiten 32 67 28 15 45 Buiten - CS 14 (36) ; CS - Oor 8 (26); Oor - Haven 9 (31); Haven- Oor 10 (22)
2 Muziekwijk - Haven (linksom) - Muziekwijk 16 33 29 30 20 Muziekwijk - Oor 7 (33)
3 (De Vaart) - CS - Haven (linksom) 36 74 28 15 50 (De Vaart - CS)** 17 (36)
4 Buiten - CS - Muziekwijk 12 23 30 *** 18 CS - Muziekwijk 8 (23)
5 Buiten - CS - Muziekwijk 12 32 23 15 18 Buiten - CS 18 (24); CS - Muziekwijk 13 (23)
6 CS - Filmwijk 3 7 24 15 7
7 Buiten - Regenboogbuurt - Buiten 2 6 20 30 3
9 Buiten - De Vaart 4 12 20 30 10




* Frequentie maandag - vrijdag overdag.

** De Vaart - CS wordt alleen in de spits gereden

*** Frequentie lijn 4: Buiten - CS 15 minuten; CS-Muziekwijk 30 min.


9 december 1996

Terug