Station Vathorst ontvouwt zich panoramisch. Het stelsel van toeritwegen is nog in aanleg.
Op zondag 28 mei 2006 werd station Amersfoort-Vathorst in gebruik genomen, na de feestelijke opening, een dag tevoren, door mevrouw de burgemeesteres. Vathorst is het derde nieuwe station waarmee het spoorwegnet in het dienstregelingsjaar 2006 verrijkt wordt, en van die drie verreweg het mooiste; een kloek stationsgebouw met veel glas. Een écht station, in tegenstelling tot Den Haag – Ypenburg en Arnhem Zuid, die toch niet veel meer voorstellen dan twee perrons langs een spoorbaan.
Amersfoort Vathorst ligt aan de spoorlijn Amersfoort – Zwolle, een kilometer of 6 ten noorden van Amersfoort-zonder-meer, 2.500 meter boven Amersfoort Schothorst en pakweg 5 kilometer onder station Nijkerk. Het derde Amersfoortse station bedient de straks ca. 24.000 inwoners van de VINEX-wijk-in-aanbouw Vathorst en de 1.600 van het onder de gemeente Amersfoort ressorterende dorpje Hooglanderveen, dat ligt ingeklemd tussen de spoorbaan en een net van snelwegen.
Het ging allemaal niet zonder slag of stoot; weinig in het OV-wezen gaat van een leien dakje. Op het drie perrons tellende nieuwe station zouden eens per halfuur de stop-sneltreinen Utrecht – Zwolle gaan halteren. ProRail en / of NS besloot echter, dat er geen ruimte was in de dienstregeling voor die extra stop; die kostte zo’n 1,5 minuut extra. Kunnen ze dan geen ruimte máken, denk je dan als onschuldige reiziger. Tot ingang van de volgende dienstregeling in december 2006, als die ruimte er ineens wel is, zouden de treinen om en om stoppen op Schothorst en Vathorst. Uurdienst, en daarmee ver beneden de maat voor wat toch een uitloper van de Randstad is.
ROVER kwam met een goed alternatief. Gedurende het eerste halfjaar van het bestaan van het station zouden de sneltreinen uit Alkmaar er moeten stoppen, doorgetrokken van hun huidige eindpunt, Schothorst. Aldus werd besloten, hoewel deze grap een extra trein kost, die nu 24 minuten stilstaat op Vathorst, alvorens de terugtocht naar Alkmaar te aanvaarden. De sneltreinen maken gebruik van het extra perron en de twee extra sporen die men alvast had aangelegd met het oog op de treinen van Randstadspoor, die hier vanaf 2000-zoveel vanuit Utrecht moeten keren.
Vanuit Vathorst kun je daardoor nu elk halfuur naar het hart van Amersfoort sporen, en aldaar met een goede aansluiting overstappen richting Utrecht. Of in de sneltrein blijven zitten en in Amsterdam belanden. Een nadeeltje is nog dat je nu niet rechtstreeks naar Zwolle kunt. Je moet “terugsteken” via Vathorst, wat overigens gaat zonder bijbetalen, want beide noordelijke Amersfoortse stations vormen één tariefpunt.
Alles is toch dus redelijk goed afgelopen, nog. De reizigers kunnen komen, maar zo massaal als op de openingsdag, toen het stadsritje gratis was, zullen ze voorlopig niet op de perrons te zien zijn. Ik ging erheen op donderdag de eerste juni en zag niet veel meer dan nieuwsgierige wandelaars. Een fotorapportage.
De fraaie glazen stationshal.
Een leugentje om bestwil. ‘De verbinding Amersfoort – Amersfoort Vathorst in 5 minuten’, maar in werkelijkheid moet je er toch 9 minuten voor uittrekken.
Een blik van onderen.
Plukjes nieuwsgierige buurtbewoners grazen het station af.
Blik op de wachtgelegenheid van het middenperron.
De sneltrein stopt hier; de stoptrein rijdt door.
Busvervoer is er dus ook in Vathorst, dat een ovale boulevard kent als ringweg. Elk halfuur rijdt stadsbus lijn 5 van Amersfoort CS via Kattenbroek naar deze allernieuwste Amersfoortse wijk. Onderweg word je haast zeeziek van de bochten. Het ritje verloopt tergend langzaam en duurt op de kop af een half uur.
Was hier ooit geen HOV-snelbusbaan gepland? Dat was er zeker, maar reeds in de winter van 2000/2001 moesten we berichten over het afschieten ervan. Hij was slachtoffer geworden van de beruchte NIMBY-brigade, hier in de vorm van stel beroepswerklozen uit Kattenbroek die het grasveldje waar de busbaan zou komen, nodig hadden om hun pitbulls en bouviers te laten schijten. Een herlezenswaardig artikel overigens, een van de beste van zijn jaargang, afgezien dan van de foto’s, die anno 2006 niet meer zouden kunnen. Inderdaad, ze wilden een Phileas in Amersfoort, maar de liefde voor dat te dure misbaksel zal inmiddels wel bekoeld zijn.
Toch gaat dit goedkomen, zo lijkt het. De gemeente studeert op een nieuw busbaanplan. Via de Boulevard Vathorst en het net van hoofdwegen in Amersfoort zou een snelle stadsbusverbinding met het centrum en het station mogelijk moeten zijn.
Wat zie je nu eigenlijk in de omgeving van Vathorst? Aan de westzijde van het spoor straks een aardige wijk met hier en daar smoel, niet zoveel smoel als Kattenbroek, maar toch met smoel. Aan de oostzijde beland je na een halve kilometer lopen in Hooglanderveen, waar het gloednieuwe woonzorgcentrum de wat oudere kerktoren niet geheel aan het oog kan onttrekken, en waar het overal ruikt naar versgebakken brood uit de bakkerij van Van de Kletersteeg. Het dorpje kent een uiterst schrale busdienst, maar is nu ook elk halfuur bereikbaar per trein. We eindigen met een wat aparte view op Hooglanderveen.
Frans Mensonides
Er geweest: donderdag 1 juni 2006
Gepubliceerd: Tweede pinksterdag MMVI
© Frans Mensonides, Leiden, 2006