Sjoerd Mensonides reist gedurende een halfjaar door Midden-Amerika. Hieronder volgt zijn verslag van de eerste twee maanden. Hij ontdekte dat op dit continent Internet sterk in opkomst is, terwijl het railvervoer zijn laatste stuiptrekkingen beleeft.
Nee, ik ben niet in een verkeerd vliegtuig gestapt!, maar ik vond tussen mijn oude
schrijfspullen nog een paar oude kaarten van Nepal en Thailand. Frank en ik hebben (samen
met andere reizigers) veel lol. De sfeer is goed. Veel te veel gedaan in 11 dagen tijd. Frank
wordt door ons omschreven als de tempel-tijger (Tigro de Templo). Ik ben blij dat Frank zo
enthousiast is. Overmorgen staat hij met rokende schoenen te trappelen op de grens met
Guatelmala. Aan de ene kant bang en aan de andere kant nieuwsgierig.
Wat mij betreft: ik vind het weer geweldig, hier te mogen reizen. Het gevoel is weer helemaal
terug. Hier heb ik het naar mijn zin; niet in India, het doel van mijn vorige reis. Hier op 2000
meter is het niet zo warm; zo'n 25o overdag; in de avond 18o , lekker dus.
Frank's enthousiasme en zijn interesse in Maya-dingen zorgen ervoor dat ik na een dag
tempels beklimmen helemaal kapot ben; ook door de warmte. Dit resulteert in verminderd
drankgebruik en minder roken. Nu zit ik buiten op de binnenplaats van het hotel te pennen.
Frank is naar de markt; op zoek naar allerlei gezonde dingen zoals zuivelspul en bananen.
Paulina uit Londen reisde een weekje met ons mee. Leuke meid; goedlachs. Zij is nu terug
naar Merida. Ze had maar 17 dagen in totaal.
ROUTE: Cancun - Isla Majeras - Tulum - Coba - Pisté - Chitzen Itza - Merida - Champethe - Palenque - San Cristobal de Las Casas.
Op mijn vorige kaart schreef ik over de tempel-tijger; die is wat vermoeid geraakt, de laatste weken, en heeft nu al 2 dagen vrijwel niets gedaan! Lekker rustig. Hij gaat binnenkort op Spaanse cursus; ik naar het meer van Atitlan.
Het lijkt tegenwoordig wat ouderwets als je een brief schrijft. Ik heb zo het idee dat de
volgende reis de schrijfmap thuis kan blijven. Een directe E-mailverbinding naar de Bachstraat
moet dan voldoende zijn. Ongelofelijk, de Internetcafé's schieten hier als paddestoelen de
grond uit. Het zijn moderne, goedgeorganiseerde bedrijfjes; behulpzaam en niet duur. Je
betaalt per half uur of wordt lid voor een week of een maand. Het bericht versturen is inclusief
het half uur, en kost totaal ca. 4 gulden. Het ontvangen kost f 1,80 (kan goedkoper). Wat mij
ook nogal vreemd overkwam is het feit dat vrijwel overal geld uit de muur te halen valt; mijn
Visa-kaart komt goed van pas. Vier jaar geleden was dit alles ondenkbaar. Ben erg benieuwd
hoe dat gaat in Nicaragua, toen was er exact 1 ATM in heel het land. In Panajachel zijn er nu
al 2 (ca. 7000 inwoners en veel Gringo's).
Ik zit nu dus aan het meer van Atitlan in Guatamala, lekker rustig hier. Geen verkeer en geen
herrie. Frank zit op cursus Spaans en komt morgen (zondag) vanuit Antigua op bezoek. Ik
weet niet of hij nog een week neemt. Zo niet dan gaan we naar Puerta Barrio en Livingston,
Poptun en Tikal. Dan naar Honduras. Anders ga ik een weekje verder de bergen in (Nebaj en
Coban). Nu dus even rust na intensief reizen en (te) veel dingen gedaan en gezien te hebben
met enthousiaste reismaat!
De ROUTE, na exact een maand reizen: San Christobal de Las Casas - La Messilia (grens) -
Huehuetenango - Chiantla - Aquacatan - Sacapulas - Quiché - Chichicasrenango -
Quetzaltenango - Retahulea - Champerico - Escuintla - Guatemala City - Antigua -
Papajachal - San Petro La Laguna.
De reis verloopt prima; ik weet eigenlijk alles nog en dat maakt het regelen een fluitje van een
cent. Het is leuk, andere reizigers te vertellen hoe ze in drie weken tijd zoveel mogelijk
kunnen zien. In Yucatan de gebruikelijke dingen gedaan; nieuw voor mij was Tulum met de
Maya-tempels aan de kust en Coban, met tempels in het oerwoud. De rest was gewoon weer
leuk om te zien. Guatemala bevalt mij altijd prima; simpeler in alles.
De bussen zijn allemaal oud en aftands en werden vroeger in de USA gebruikt als
schoolbussen. De Amerikaanse districtnamen staan nog op de zijkanten. In Mexico is dat
anders. In de 1e klasse bussen heerst rust; geen kippen en andere beesten aan boord. Op de
route Cancun - Merida - Campeche en de route Cancun - Tulum - Chetumal hebben de bussen
een kaartjesautomaat: de zogenaamde Boleramatico's. Bovenaan het kaartje staat met grote
letters, afhankelijk van het tijdstip van de dag, Buenos Dias, - tardes of - noches. Het apparaat
wordt bediend door de chauffeur. Afrekenen gebeurt bij de bijrijder; beetje omslachtig. Hier in
Guatemala is het vaak dringen in de bussen. Ook moet er vaak langdurig worden gestaan in
het veel te smalle gangpad. Dit komt omdat de banken als het ware naar elkaar toegegroeid
zijn. Zowel de linker- als de rechterkant zijn (niet) geschikt gemaakt voor 3 personen
(kinderen op schoot, uiteraard). Maar goed, het is supergoedkoop. We betalen 1 Quetzal (30
cent) per 10 kilometer. Een rit van 80 kilometer kost dus f 2,40. In Nederland, met de
Interliner kost zo'n rit wel een factor 10 of 15 meer. In Guatemala zijn alle spoorwegen
geprivatiseerd in 1995; vandaar dat alle passagierstreinen niet meer rijden. Einde oefening!
In mijn hotel aan het meer is geen stromend water. Ik ga dus naar het meer voor een koele
duik en om te wassen; doen de mensen ook allemaal. Het hotel is goedkoop: 10 Quetzal (ca. 3
gulden) voor een éénpersoonskamertje. Goedkoper kon echt niet, volgens de "hotelier" (ventje
van 10 jaar).
Het is nu intussen 3 uur en ik ben Frank tegengekomen tijdens de lunch. Hij was vanmorgen
vroeg vertrokken uit Antigua en heeft ook een kamer in mijn hotel genomen. Hij neemt nog
één week cursus. We vertrekken zaterdag naar het Oosten. Ik ga dus eerst nog even naar het
Noordwesten.
Ik wil niet lullig overkomen, maar Frank en ik hebben het hier in Tegucigalpa koud! In
Salvador: iedere dag heet (30o) maar hier is het overdag niet meer dan 22o en 's-avonds fris
met een trui aan. Vanavond naar een knokfilm met Steven Seagal.
El Salvador was heel leuk. Veel andere plaatsen gezien dan de vorige keer dat ik daar was.
Zoals het plaatsje Sacitoto aan een enorm stuwmeer in het Noorden van Salvador. De
uitzichten vanaf de bergen zijn werkelijk schitterend. We maken een boottochtje over het meer
naar de stuwdam. We varen langs en door grote hoeveelheden waterlelies die door de wind
over het meer worden geblazen. De wind stond die dag in de richting van de dam, zodat we
niet dichtbij konden afmeren. Ongeveer 2 a 3 kilometer van de dam zijn we gaan lopen door
bossen en over heuvels. Overal mooi uitzicht op het meer; leuke dag.
Vanuit Metapan hebben we na veel geregel een trein genomen naar San Salvador. Geen
passagierstrein, want die rijden niet meer, maar een goederentrein, helemaal gevuld met
cement. Eerst de locomotief; daarachter 15 cementwagons en dan de servicewagen, een
ijzeren bak met laddertjes die toegang geven tot het dak. Op het dak zijn twee houten bankjes
getimmerd voor de passagiers. De bankjes worden niet vaak gebruikt; de vorige keer was drie
maanden geleden toen er een Zwitser meereed. Het personeel wist zijn naam nog prima te
herinneren. We zitten dus op het dak en de trein vertrekt. Piep, knars, en een hoop
geschommel. Het landschap is mooi, met diverse meren en rivieren. Langs de smalspoorbaan
veel hutjes en golfplaten huisjes, veel kippen en andere beesten, we genieten. Snel gaat het
niet; de lok heeft niet genoeg power als hij de berg opmoet. Het personeel moet de helft van
de wagons afkoppelen en wachten tot de loc weer terug is. We rijden mee tot aan
Texitepeque, niet meer dan 17 kilometer van Metapan. We klokken de tijd op maar liefst drie
uur! Geen best gemiddelde. De trein gaat vandaag door tot Aquilares als het donker wordt;
morgen verder naar San Salvador waar hij zo tegen de middag aankomt. Kortom:
a.n.d.e.r.h.a.l.v.e. dag voor nog geen 160 kilometer! Leiden - Utrecht zou dus 9 uur duren
volgens mijn schatting; de trekschuit van vroeger ging misschien wel sneller. Maar goed, we
zijn hun gasten en van betalen willen ze niets weten, gratis.
Het openbaar vervoer is so wie so bijna gratis in deze landen. We betalen ook hier in Salvador
niet meer dan 2 a 3 cent per kilometer. Je kan er je klok op gelijkzetten; b.v. 70 kilometer kost
7 Lempira's of 7 Colon enz. De bussen zitten wel altijd helemaal vol; waar dan ook naar toe.
Verbindingen lijken beter te kloppen dan in Nederland. Bijvoorbeeld: vanuit (of vanaf) de trein
lopen we naar de weg (krijgen een lift van een vrachtauto); langs de weg wachten we 5
minuten; bus naar Santa Ana. In Santa Ana direct één naar San Salvador; aldaar direct een
stadsbus door het centrum naar busterminal Oriente. Daar nog maar net de tijd om een blikje
te kopen en direct ook weer door naar San Vicente (ik krijg dus niet eens de tijd om een
sigaret te paffen). Voor 4 uur komen we aan. Ben je wel door 3/4 van het land gereisd
(inclusief de drie uur treinen).
Het is nu 14.30, dus even luisteren naar radio Nederland. Een Amsterdams carillon klinkt
duidelijk als begin van het journaal; het radiootje uit Bolivia, vier jaar geleden, doet het nog
prima. It's a Sony.
De spoorlijn waarover een keer per twee dagen de goederentrein gaat, wordt overigens goed
gebruikt door de lokale bevolking. Ze hebben karretjes getimmerd met wieltjes, gemaakt van
wiellagers, op de juiste breedte van het spoor. Ze vervoeren hout, boodschappen en oude
(schoon)moeders. Vanaf de trein zie je in iedere 'tuin' zo'n karretje staan.
In de volgende brief nog meer leuke verhalen over de diverse landen in Centraal Amerika.
Helaas zijn er ook veel treurige verhalen te vertellen; het gaat niet overal even goed met de
mensen. In Nicaragua zal het binnenkort zeker niet beter zijn. Niet zo slecht als in India, maar
ik trek het me meer aan; komt denk ik omdat ik de mensen aardiger vind in deze streken. San
Salvador spant de kroon tot nu toe. Wat een naar zooitje, al met al. Na 21.30 zie je geen mens
meer op straat, te gevaarlijk: moordaanslagen, afrekeningen enz komen dan ineens heel erg
dichtbij. We hebben er één nacht overnacht; één teveel.
Het is nu 15.15; radio Nederland heeft een special over de ramp in Faro, alweer 5 jaar
geleden. Ik ga mijn kleren ophalen bij Lavenderia Super Jet; ze hebben dan twee kilo zooi
gewassen voor 17 lempira's (ca. F 2,50).
Tot de volgende keer!
Sjoerd Mensonides
ROUTE: San Pedro La Laguna - Antigua - Gutemala City - Zacapa - Chiquimala - Copan
Ruinas (Honduras) - Santa rosa Copan - Nueva Ocotepeque (grens) - Chalatenango (El
Salvador) - San Salvador - Suchitoto - Santa Ana - Merapan - San Vicente - San Miguel - El
Cuco - Santa Rosa Lima - grens - Tegucigalpa (Honduras).