De Foto’s van het jaar 2005; categorie ‘overige’

Het onvermijdelijke jaaroverzicht van deze site verschijnt in de vorm van een fotorapportage in twee delen. Deze week eerst de foto’s in de categorie: ‘overige’; volgende week het contingent OV-foto’s, dat altijd zo ongeveer de helft uitmaakt van wat er op deze site verschijnt. Klik je op de thumbnailtjes, dan komt de foto in volle glorie en beeldschermbreed te voorschijn. Geen enkele Internetgebruiker hoef je nog uit te leggen dat je terugkeert naar het grote verhaal door middel van de ‘terug’-knop op je Internetbruiser.

Dit was de gebruiksaanwijzing; nu begint de inleiding. Het leuke van een digitale camera is, dat elke kluns er acceptabele foto’s mee kan maken. Het gaat van knip, knip, knip; je laat het ding maar ratelen. Bij terugkeer thuis staan er dan misschien 80 foto’s op de memory-stick. Daarbij zitten steevast 2 foto’s-van-de-week en 20 foto’s waaruit je met goed fatsoen een keuze kunt maken voor illustratie van een reisverhaal op De digitale reiziger. De rest geef je zonder hartzeer ten prooi aan de delete-toets; ze waren niks waard, maar hebben ook niks gekost.

De foto’s in dit jaaroverzicht zijn dan ook niets anders dan toevalstreffers. De eerste beeldt een winkelpand af op de Korenstraat in Apeldoorn. Ik was daar op 1 april voor een wat schimmige bijeenkomst, die geen aprilgrap was, zoals een lezer veronderstelde. Die bijeenkomst was namelijk de certificaatuitreiking van een cursus professioneel Webdesign, die ik in de loop van de winter gevolgd heb. Ik had me er in september 2004 voor opgegeven; tijdens een kortstondige afwezigheid van mijn oordeelsvermogen. Ik had me in dat vak in de loop van dit jaar nog verder willen bekwamen; hoeveel daarvan is terechtgekomen, is wekelijks (niet) te zien op mijn Thuispagina.

Het afgebeelde pand huisvest een gedeelte van mijn familieroots; een eeuw geleden woonden mijn overgrootouders van moeders vaderzijde er. Hij was gewoon maar timmerman, en heeft volgens mij ook nooit meer geambieerd in zijn leven; laat ik er een voorbeeld aan nemen. “Schoenmaker, houd je bij je leest’, had op dat certificaat moeten staan.

Dit marslandschap is niet de set van een SF-film. Het is een waterzuiveringsinstallatie met op de voorgrond een reeks GFT-bakken, beschenen door een rare voorjaarsnamiddagzon, die daar nu eenmaal scheen, die namiddag. De locatie: Utrecht Terwijde. Als je Utrecht vanuit westelijke richting nadert per trein, kun je dat watergedrocht door je linkerraampje zien liggen. Als je goed luistert, brult het monster bij elke passerende trein.

Het volgende plaatje is een illustratie bij het beste verhaal, naar mijn onbescheiden mening, dat in 2005 op deze site is verschenen. Het dateert al van 2004, maar bleef toen in portefeuille. Heb ik in 2005 zelf eigenlijk wel iets zinnigs geschreven?

In dat verhaal, handelend over bedevaarten naar Rijnsburg en Groenendaal, zet ik mezelf neer als wie ik ben: een man die echt nergens (meer) in gelooft, behalve nog in ‘horen, zien, lezen, denken, schrijven’, zoals ik dat pleeg uit te drukken.

‘Non, non, breudzjes fienieshed!’, gaf men mij te verstaan bij Sam’s Café in de hal van Brussel Centraal, in het drietalig koeterwaals waarmee men in Brussel mensen van buiten de stad te woord staat. Dan de ontaarde broodjeswinkel maar gefotografeerd. Fotograferen zonder direct daglicht wordt in principe niks; door de lange sluitertijd ontstaat bewegingsonscherpte. Maar zet je je camera op iets dat als ondergrond dienen kan (in dit geval een kastje met een brandblusser erin) en gebruik je de zelfontspanner, dan wordt alles wat stilstaat, ragscherp, en alles wat haast heeft, raar uitgerekt.

De werking van perspectief wordt pas echt goed duidelijk gemaakt aan de hand van de volgende foto. Hoe je je camera houdt, en waar je gaat staan, bepaalt hoe die maffe Duitse keizer wordt neergezet, die in Nederland een nabestaan beleefde. Naar het pijpen van de fotograaf rijst de keizer boven zijn schamele optrekje uit, of wordt hij eronder bedolven; aanschouwelijk geschiedenisonderricht, en de ideale illustratie bij een op zich ook wel aardig verhaal.

De monnik op onderstaande foto werd vastgelegd in de Leidse binnenstad. Hij deelt folders uit aan automobilisten over een zangvoorstelling, die later die middag zal plaatsvinden, in het kader van Open Monumentendag. Als je dat niet weet, is het een wat omineuze foto.

Een gemiste aansluiting op een tweeuursdienst noopte me, Assen eens nader te gaan bekijken dan je op het eerste gezicht geneigd zou zijn. Juist toen ik de fontein passeerde, trad deze in werking, en stelde me in staat, deze prachtige toevalstreffer te schieten. Dat een stad als Assen zulke mooie plaatjes verbergt…

Later, diezelfde dag. Weerzien met een hoogtepunt van onze vakanties in de jaren 60; logeren bij oom en tante uit Hoogezand, en het hunebed van Borger beklimmen. Kinderen willen er altijd opklimmen, op zo'n ding. Lees ook het artikel, voor zover nog niet gedaan.

Het fotodiptiek werd in de loop van de maanden mijn handelsmerk: twee foto’s van hetzelfde object, gemonteerd tot één. Als je een beetje handig knipt en plakt met PhotoShop, dan lijkt het soms net één foto, zoals hier, op het Voorschotense landgoedje Ter Wadding, waar de lantaarn opzwelt tot spookachtige proporties. Voor mooie foto’s hoef je niet veraf te reizen; een wandeling van een kwartier volstond in dit geval.

Een andere toepassing van het Photoshoppen: de mozaïekfoto. Alles in Sint-Niklaas, België, reikt naar de hemel, schreef ik, maar vooral de eindejaarsomzetstatistieken van de winkeliers in Waasland Shopping Center, bedoelde ik.

Volgende week de afdeling OV!

Frans Mensonides
Oudejaarsdag 2005

© Frans Mensonides, Leiden, 2006