Meer hierover:
Fotorapportage uit Ypenburg, Nootdorp en Leidscheveen (juni 2001)
Lijn 2 en lijn 6 terug op de Grote Marktstraat (november 2000)

"Mega wijzigingen per 3 september 2001" kopt de homepage van de vernieuwde HTM-website, en kopt ook de folder die verkrijgbaar is bij alle HTM-verkoop- en informatiepunten. Deze wijzigingen hebben niet alleen betrekking op de ingebruikname van het 400 meter lange tramspoor in de Jan van der Heijdenstraat, maar ook op verdere aanpassingen in de route en dienstregeling van vele tram- en buslijnen. Daarbij is de reiziger er helaas niet altijd op vooruit gegaan.

De Haagse bus zal de komende winter aan de orde komen, in een speciale serie over stadsbussen in steden waar je normaal altijd de tram neemt. Nu beperken we ons nog even tot het stedelijk railvervoer. Bijna een halve kilometer tramlijn erbij dus, in de v.d. Heijdenstraat, een wat obscuur winkelstraatje in het Laakkwartier. De v.d. Heijdenstraat verbindt de Rijswijkseweg, tot dusverre het werkterrein van tramlijnen 1 (Delft - Scheveningen) en 10 (Voorburg NS - Statenkwartier) met het Lorentzplein, waar de lijnen 16 en 17 om de bocht stuiven.

Lijn 1 is terug van weggeweest na een tijdelijke opheffing in verband met renovatie van de Hoornbrug en de Rijneveldbrug (zie hiervoor onze fotorapportage uit juni van dit jaar). Deze lijn rijdt voortaan door de v.d. Heijdenstraat. Dit heeft een groot voordeel voor de reizigers die bij station Hollands Spoor op de trein willen overstappen. Die worden nu voor de ingang afgezet; tot voor kort moesten ze 5 minuten lopen vanaf de halte Rijswijkseplein. Dat lot treft in het vervolg de reizigers met lijn 10; die komen nu juist terecht op het Rijswijkseplein (zodra tenminste de werkzaamheden op dat befaamde Rèswèkseplèn voltooid zijn).

Behalve deze voor sommige reizigers gunstige, en voor anderen nadelige ruil, bestaat de beloofde mega-wijziging uit een drastische herverkaveling van het tramnet in onder andere Voorburg en Leidschendam. Deze heeft niets te maken met de v.d. Heijdenstraat; het is een platvloerse bezuinigingsmaatregel.

Al jarenlang heeft het gewest Haaglanden met een schuin oogje gekeken naar lijn 3 (tot voor kort: Loosduinen - Leidsenhage), de lijn met de hoogste frequentie van het Haagse tramnet. De trams zaten altijd overvol tussen Loosduinen en het centraal station, maar halfleeg op het veel kortere traject tussen CS en Leidsenhage ("halfleeg" betekent dan altijd nog: 40 a 50 passagiers). Daarom is lijn 3 ingekort tot CS, en in Bezuidenhout, Voorburg en Leidschendam vervangen door lijn 2, die veel bescheidener is qua frequentie. Een slechte zaak, onder andere voor de bewoners van de kantoren rond station Laan van Nieuw Oost Indië, waartoe ik mezelf mag rekenen (maar niet voor lang meer, overigens).

Lijn 2 rijdt langs Leidsenhage door naar Leidschendam Noord, in plaats van lijn 7, die helemaal wordt opgeheven, na een bestaan van een kwart eeuw, met wisselende routes en wisselend succes. CS - Scheveningen, Mariahoeve - Scheveningen, Mariahoeve - Statenkwartier, Leidschendam - Scheveningen en Leidschendam - Statenkwartier; dat zijn zo de routes die lijn unlucky number 7 heeft afgelegd; ik waag me niet aan jaartallen.

In Mariahoeve, waar je tot voor kort in lijn 6 (Uithof - Mariahoeve) en 7 kon stappen, blijft alleen de eerste over. Die wordt dan wel doorgetrokken van Mariahoeve naar Leidsenhage, maar blijft zijn lage frequentie behouden. Dat komt bijvoorbeeld neer op een 12-minutendienst in de late ochtenduren. Ooit hanteerde men bij de Haagse tram een "Fatsoensfrequentie"; op werkdagen moest overdag minstens eens per tien minuten een tram aan de halte verschijnen, hoe dun de vervoersstroom ook was. Maar fatsoen is een schaars goed in deze tijd; in het OV en daarbuiten; in Haaglanden is het klaarblijkelijk afgeschaft.

Om het verhaal af te ronden: in het Statenkwartier wordt de route van lijn 7 overgenomen door lijn 17 (die eerst Wateringse Veld - CS deed, maar afgelopen zomer een tijdlang is doorgereden helemaal naar Scheveningen, ter vervanging van de tijdelijk opgeheven lijn 1). Lijn 17 rijdt nu dus weer Wateringseveld - CS; dit station wordt onderlangs gepasseerd, en de tram beweegt zich daarna langs de Hofvijver richting Statenkwartier. Een hele rare kronkel dus, in lijn 7; een "hoge hoed", misschien wel passend bij de deftigheid van de wijk waar hij naartoe gaat.

Verwarrend? Lees de mega-wijzigingen op de HTM-site.

Kort na de jaarwisseling keren we terug naar de Haagse tram. Dan wordt lijn 15 geopend: Nootdorp - CS, die dan lijn 1 gezelschap gaat houden op de v.d. Heijdenstraat. Deze week presenteren we alleen wat tramfoto's.

Frans Mensonides
2 september 2001 (dus aan de vooravond van de mega-wijzigingen; de foto's moeten op dit moment nog gemaakt worden).

Lijn 1 neemt de draai van de Stationsweg naar de Parallelweg. De lijnen 1, 8, 9, 10, 16 en 17 moeten in verband met de werkzaamheden rond het Rijswijkseplein in één richting omrijden via de Stationsweg. Het heeft heel wat extra tram-autoconflicten tot gevolg.

Halte Hollands Spoor. Zal de postbesteller slippen op de tramrail, of gemangeld worden tussen twee lijnen 1? Het liep goed af, voor zover ik me kan herinneren.

Lijn 1 op zijn nieuwe route door de Jan van der Heijdenstraat.

Tram 1 draait vanaf de Rijswijkseweg de Jan van der Heijdenstraat op. De halte Broeksloot in de richting Scheveningen is verplaatst naar de v.d. Heijdenstraat.

Lijn 17, bezig aan zijn 'hoge hoed'. Ook de Lange Vijverberg is opgebroken, al heeft de tram er in dit geval geen last van.

De Monseigneur van Steelaan in Voorburg heb ik nog zien bebouwen, in de vroege jaren zestig. De tram verscheen hier pas in 1993 (ook onder mijn regelmatig toeziend oog). Op maandag 3 september 2001 is lijn 3 vervangen door lijn 2.

Eindpunt lijn 2; Graaf Willem de Rijkelaan in Leidschendam. Eindpunt ook van deze fotoreeks.