SJEF KOEKENBAKKER AWARD MAART 2001: DE NOMINATIES


De Sjef Koekenbakker Award wordt iedere maand uitgereikt aan een persoon, groepering of instantie die de belangen van de Nederlandse OV-reiziger geschaad heeft. Klik hier voor het Sjef-hoofdmenu, met lynx naar het officiële (zij het sterk verouderde) Sjef-reglement en naar de lijst van previous winners.


Hap, slik, slok, hik, risp, BOERRRR!

Zo, dat was hem dan: het laatste, écht aller, aller, allerlaatste bordje vanillevla in Nederland, zorgvuldig, zonder morsen geschonken vanuit het laatste, écht aller, aller, allerlaatste halveliterpak. Ik had het gekocht van het laatste, écht aller, aller, allerlaatste overblijfsel van mijn zeepbellen- gebakken lucht- effectenportefeuille.

Zo ongeveer een jaar geleden ontving ik 5000 gulden van een gulle en rijke suikertante, een bedrag dat ik prompt belegd heb in de technologiefondsen, die het toen zo goed deden (onverstandig natuurlijk, achteraf: je moet kopen als ze laag staan - nu, dus - en niet als ze door Nina Brinktypes omhoog-gehype't zijn; beginnersfoutje). Sedertdien is de "Nesdek" (die schijnt ermee te maken te hebben) vrijwel dagelijks onderuit gegaan; hij moet zich zo langzamerhand wel dertig meter onder het straatoppervlak van Wall Street bevinden. Kort en goed: van die 5000 gulden van mijn suikertante was donderdagavond niet meer over dan de somma van 123 florijnen; nèt toereikend om op de zwarte markt dat pakje hamster-vla te kopen. De vla was al twee dagen over de datum, maar "honger maakt rauwe bonen zoet", zoals ons altijd is voorgehouden door de generatie die de vorige hongerwinter nog heeft meegemaakt.

Crisis dus in Nederland: de zieke zielen in dit land hebben gezelschap gekregen van zieke veestapels en een zieke toestand op de financiële markten. Laat dit een les zijn voor ons allen, "het kan verkeren", zoals Gerbrand Adriaanszoon Bredero (1585-1618) altijd zeide; de enige uitspraak uit de 17e eeuwse literatuur die de moderne Nederlandse boekenliefhebber nog kan citeren.

Het nieuws over het OV is de laatste dagen, door al dat hierbovengeschetste gedoe, wel wat naar de achtergrond gedrongen. Voor de bemiddelingspoging van die twee heren-van-stand moet je soms helemaal bladeren tot aan pagina 9 of 11, om in een minuscuul berichtje te lezen dat er nog geen witte rook heeft gekringeld uit hun respectievelijke schoorstenen.

Gelukkig bestaat er nog zoiets als een Sjef Koekenbakker Award- rubriek op De digitale reiziger. De komende 1600 woorden vragen wij uw aandacht voor vier crisisverschijnselen in het moderne Nederlandse OV. Zoals gewoonlijk zal er, door middel van de onvolprezen Ballot-box, een lezersoordeel gevraagd worden over de gesignaleerde misstanden.


Hier komen de vier genomineerden:

ANWB (Spoorchaos rond Zuften)

Een lezer (die tegen alle regels in twee nominaties indiende, waarvan de eerste niets met OV te maken had, zodat we die in de prullenmand hebben gesmeten, bovenop het boekenweekgeschenk van Salmon Ruftie) sprak zich uit tegen het kort geding dat afgelopen dinsdagmiddag is aangekaart tegen de Zuftense spoorcollectieven, die de dag daarop het treinverkeer rond het IJsselstadje wilden platgooien (ik wijd er niet over uit; er is voldoende over geschreven, onder andere in de REFLEXXIONZZ! van deze week).

Rond het tijdstip van het kort geding ontstond een levensgrote chaos in het treinverkeer; vele machinisten en conducteurs namen plotseling een vrije middag op, om op de publieke tribune plaats te nemen en zichzelf daardoor kenbaar te maken als lid van de criminele organisatie "NS personeelscollectief Zuften". Met andere woorden: ANWB heeft een spontane treinstaking veroorzaakt via een kort geding dat was aangespannen om er een te voorkomen.

Bij deze nominatie past een kanttekening. Hier volgt zij. Behalve ANWB waren er twee andere belangengroepen die naar de Zuftense rechtbank zijn gestapt: ROVER en de Consumentenbond. Waarom die niet mede-genomineerd? Ik meen de redenering van de nominator te kunnen volgen, al heeft het me wel enige moeite gekost. ROVER is de onbetwiste vertegenwoordiger van de reizigers (al wordt deze titel de reizigersvereniging betwist door een mysterieus "Reizigerscollectief", opgericht door een journalist, en alleen daarom al niet serieus te nemen). De ConsBond zet zich in voor álle consumenten in dit arme, door crises geteisterde land (Willem de Zwijger zou zich in zijn graf omdraaien), dus ook voor de OV-reiziger. De ANWB, daarentegen, is een automobielenclub, en daarmee de natuurlijke vijand van iedereen die zich op meer milieuvriendelijke wijze verplaatst. De ANWB - nog steeds de vermoedelijke redenering volgend van de nominator - heeft dus niet uit sympathie voor de treinreiziger meegedaan aan het kort geding, maar om het OV-verkeer te ontwrichten, om zodoende de auto te promooten.

Nu, ja, geen idee. Het klink wat paranoia, dus misschien is het gewoonweg wel waar. Laten we het oordeel over deze kwestie overlaten aan de kiezer. Alle Zuftense autohaters stemmen op de ANWB!

NSR (Zuften - Hengelo - Oldenzaal)

Veel woorden hoeven we hier niet aan vuil te maken: in het DDR-artikel "Buffelen met NS" van vorige maand is uitvoerig besproken hoe de grootste spoorwegexploitant in ons getroffen vaderland omgaat met zijn Diesel-nevenlijnen. Een zeer korte samenvatting:

NS-Reizigers heeft eigenmachtig de treinverbinding Zuften - Oldenzaal ter hoogte van Hengelo-Overijssel verbroken, en heeft niet minder eigenaardig de frequentie op het trajectgedeelte Hengelo - Oldenzaal gehalveerd. Bovendien is over deze kwestie gejokt naar de reizigers toe. Boven-bovendien heeft het spoorbedrijf tot dusverre een vriendelijke sommatie van haar van Netelenbos naast zich neergelegd, om de halfuursdienst naar Oldenzaal terstond te hervatten. Zelfs al zouden ze dat wel doen, dan is de aangerichte schade nauwelijks meer te herstellen. Nu reeds is duidelijk dat honderden, zo niet duizenden reizigers op Hengelo - Oldenzaal zich hebben afgekeerd van de spoorwegen; zie die klanten maar weer eens terug te winnen!

Voor deze koelbloedige moord op een regionale spoorlijn moet NS-Reizigers getuchtigd worden door alle Sjef-kiezers in Tukker-land!



RAIL INFRA WANBEHEER (Zuften - Winterswijk)

De plaatsnaam Zuften valt dezer weken onfatsoenlijk vaak in onze kolommen. Toch heeft ook de derde monimatie weer iets te maken met dit allersympathiekste stadje aan de IJssel, waar wij de lezer overigens aanraden, zich niet te beperken tot een rondje rond de Walburgiskerk, maar dit Godshuis ook eens binnen te lopen: de Librije is een bezoekje meer dan waard. En neerknielen voor een vurig gebed, daarvoor hoeft niemand zich te schamen. Het vaderland heeft het nodig, en baat het niet, schaadt het niet.

Ter Zake. Zuften is door middel van een spoorlijn verbonden met het nog 40 a 50 kilometer dieper in de rimboe gelegen Winterswijk, het Wladiwostok van Nederland. Het spoorlijntje wordt sedert 1999 geëxploiteerd door Syntus, dat er grote plannen mee heeft. Met ingang van de dienstregeling 2001-2002 gaan er Lint-treinen rijden in plaats van die walmende, stinkende overblijfselen uit het NS-tijdperk; bovendien wordt de frequentie verdubbeld naar halfsuurdienst (precies het omgekeerde van wat NS doet op dit soort lijnen) en wordt er een extra station geopend in Winterswijk.

Dat is allemaal heel mooi, en zeker geen reden voor een Sjef-nominatie. Die gaat dan ook niet naar Syntus. Maar op dit Dieseltraject moest van Rail Infra Wanbeheer een nieuw, revolutionair, niet-werkend ATB-NG-systeem ingevoerd worden. In de laatste week van februari 2001 werd dit werk voltooid.

Nu ben ik niet technisch aangesloten, en ik heb geen flauw idee hoe zo'n systeem werkt. Helaas hebben de monteursploegen van Rail Infra Wanbeheer, en hun eventuele onder-onder-onderaannemers, dat ook niet. Wat er gebeurd is, is er gebeurd (ik zag enkele mails over mijn bureau waaien over diodes, en anodes, en kathodes, en positronenversnellers, en neutrinokanonnen, en allerlei andere dingen waarmee ik me sedert het behalen van het HAVO-diploma niet meer heb beziggehouden; ik had toen zelfs nog een 7 voor Natuurkunde), maar het is een feit, dat de treindienst op Zuften - Winterswijk de week daarop om de haverklap gestaakt moest worden, omdat er ergens iets fout zat met dat ATB-NG.

"Syntus zet bussen in", schalde De Stem over de Achterhoek. Nu is Syntus, naast spoorwegmaatschappij, tevens busbedrijf, dus die bussen kwamen er wel. Vervelender was het feit, dat die bussen telkens, meteen nadat zij de garage hadden opgezocht, opnieuw moesten uitrukken, omdat de ATB-beveiliging ergens anders op het traject "over zijn nek was gegaan". Syntus nam daarop, op zaterdag 3 maart 2001, de beslissing, de nu volkomen onbetrouwbare treinenloop maar helemaal stil te leggen. Pas na een black-out van 3 dagen was de beveiliging voldoende hersteld om het treinverkeer te kunnen hervatten.

Synus treft vanzelfsprekend geen enkele blaam voor een vrijwel geheel spoorloze week op het traject Zuften - Winterswijk. Die blaam belandt geheel op de schouders van de incompetente klungelaars van Rail Infra Wanbeheer.

Ofwel: Lezers in Ruurlo en omgeving: je weet, wat je te doen staat!



UTRECHT CS (Onleefbare stationsomgeving)

"Wat is het hier toch Leefbaar", denk ik de laatste tijd dikwijls als ik door Utrecht loop. Sedert de meest recente gemeenteraadsverziekingen is de kankerzooi in de stad groter dan ooit (komt die busbaan deze eeuw nog af?) en hoor je niets meer over de brood- en broodnoodzakelijke oplap van de stationsomgeving.

Die stationsomgeving van Utrecht CS is een lezer dusdanig in het verkeerde keelgat geschoten, dat hij ons als volgt schreef (en ik kwoot het letterlijk: waarom de moeite genomen om het te parafraseren? De nominant heeft overduidelijk te vaak in De digitale reiziger gelezen, waardoor zijn schrijfstijl onherstelbare schade heeft geleden. Je zou bijna denken dat DDR zelf aan het woord was, maar dat is niet het geval, want die heeft de twee vorige nominaties ook al zelf moeten indienen, omdat treinreizigers in Twente en De Achterhoek van die makke MKZ-schapen zijn, die alles over hun kant laten gaan. Bovendien heb ik momenteel al bijna klauwzeer van het typen, dus waarom het me extra moeilijk maken?).

Hier dus het juryrapport van de nominerende lezer over Utrecht CS:

* Geen enkel mij bekend station van vergelijkbare omvang in West-Europa is zo vies, smerig en verwaarloosd.

* Dankzij (ondanks) de vele verbouwingen maakt het station op bepaalde delen nog de indruk dat na de bombardementen uit WW-II de perronoverkapping nog steeds niet is hersteld.

* Het overmatig stress-gehalte van de in Utstress instappende forensen

* Het zodanig als station herkenbaar zijn dat niet ter plaatse bekend zijnde bezoekers die van Jaarbeurs e/o centrum naar de trein op weg zijnd het "andere eindpunt" bereiken zonder zich bewust te zijn door het station te zijn gekomen.

* Het op de "traverse" (is dat niet iets om locomotieven van het ene naar het andere spoor te bonjouren i.p.v. reizigers ??) vrijwel ontbreken van klokken. Met name hinderlijk bij de horeca-gelegenheden.

* De discriminatie die niet Intercity-reizigers ten deel valt door het ontbreken van voorzieningen (hetgeen toeneemt naarmate het spoornummer hoger dan 12 wordt of lager dan 5).

* Het totaal onvindbaar zijn van het busstation.

* Het zo sterk in de schoenen moeten staan om geen zelfmoordneigingen te' krijgen als men toch de "weg" naar de bussen heeft ontwaard vanwege de junkie's, weggeworpen afval en andere sfeerverhogende niet-maatregelen.

* Het bij aankomst op het busstation totaal onvindbaar zijn van de vertrekhalte voor niet-ingewijden en de 90% kans om tijdens die zoektocht door een rondscheurende bus te worden platgewalst.

De nominator merkt nog op, dat DDR eindelijk eens iets zou moeten gaan schrijven over de wantoestanden rond Utrecht CS, maar ik wil er graag op wijzen dat ik dat al eens gedaan heb; niet op DDR, maar op de literaire bezielde gedeelten van mijn site, die alleen door de echte die-hards gelezen worden.

Lees bijvoorbeeld het lange korte verhaal "De IJzeren weg" uit 1997, dat zich afspeelt in een ambiance die overduidelijk geïnspireerd is op de meest verloederde hectaren van Nederland, en neem deze REFLEXXIONZZ!, een van de leukste aller tijden, waarin een buitenaardse reporter ten tonele wordt gevoerd, die zich voor de vrijwel onmogelijke taak gesteld ziet, zijn planeet-genoten het hoe en waarom uit te leggen van Hoog-Chagarijne, Utrecht CS en de Jaarbeurs.

Gelukkig ook nog een nominatie over een andere stad dan Zuften! Utrechtenaren, en treinreizigers die wel eens in Utrecht komen: dit is uw kans!

Nou, de verkiezingen spreken zo onderdehand wel voor zichzelf; iedereen weet en begrijpt wel hoe het werkt. Je stem kun je tot woensdag 4 april 2001 kwijt in onderstaande Ballot-Box.

Was getekend namens het Moderamen, het Praesidium, het Consilium en het Collegium van de Sjef Koekenbakker Award.


HELAAS! De stembureau's zijn gesloten! De einduitslag wordt binnenkort bekend gemaakt op deze site.


Zo, en da ga ik nu maar eens somber zitten overpeinzen, wat ons de komende weken nog aan rampspoed te wachten staat. Ik vrees: een algeheel vervoersverbod, niet alleen voor de beest'n van de boerderij, maar ook voor (trein)reizigers; collectief huisarrest, voor straf.

Oh Ja, we moeten nog even uitleggen waarom de NS-collectieven en de vakbonden deze keer niet genomineerd zijn. In de eerste plaats omdat er bijna 100% zekerheid bestaat dat ze zouden winnen, waardoor de lol eraf is. In de tweede plaats omdat wij de strijdende partijen, hangende het onderzoek van de wijze mannen, graag in de gelegenheid willen stellen, hun eigen stoepje schoon te vegen, zodat er misschien straks helemaal geen nominaties meer nodig zijn. Daarom, dus.