De matroos krijgt van Huygens een veel gunstiger pers dan de soldaat. De laatste was meestal een huurling, die louter vocht voor het geld en niet uit vaderlandsliefde. De meeste matrozen waren Nederlanders en daardoor misschien meer bereid te strijden voor het landsbelang.
De arbeidsomstandigheden en -voorwaarden op zee waren ook wat beter dan die in de landmacht. Vandaar wellicht dat Huygens de matroos nog een kans van één op tien geeft op rijkdom en de soldaat slechts een van één op duizend. De matroos werd in ieder geval beter betaald dan de soldaat. Bovendien moest de laatste zijn uitrusting en proviand zelf aanschaffen en kreeg de eerste alles verstrekt.
Ook het ‘image’ van de zeeman was gunstiger dan dat van de soldaat. Was de infanterist vooral een vechtmachine, de zeeman werd meer gezien als vakman. En als hij ook nog kon zeggen dat hij gevaren had onder een held als Michiel De Ruyter, steeg zijn waarde op de arbeidsmarkt.
In tegenstelling tot soldaten ontvingen mariniers bovendien een uitkering als zij invalide waren geraakt tijdens hun werk. De Nederlandse vloot hanteerde een tarievenlijst. Voor het verlies van een voet werd in 1653 bijvoorbeeld 240 gulden uitgekeerd; wie een oog of zijn linkerhand moest missen, kreeg 360 gulden. Voor een rechterhand werd 400 gulden betaald. Zeelieden die na een lang leven vol gevaren te oud waren geworden voor het werk, konden vaak aanspraak maken op een bescheiden pensioen.
Lees de zedeprint De matroos