Tot hier en verder; Stations rond Utrecht

In 2002 deed ik in twee afleveringen (deel 1, deel 2) de spoorwegwerken tussen Utrecht en Amsterdam. Een jaar later vierde ik mijn 1000 ste rit op het traject Leiden – Utrecht, en stapte ik voor het eerst en laatst uit op het gelijkvloerse station Vleuten. En weer twee jaar later was ik in Utrecht Terwijde, aan dezelfde spoorlijn, waar kort tevoren een noodstationnetje geopend was.

Er is in weinig jaren veel veranderd in die contreien. De spoorverdubbeling tussen Utrecht en Amsterdam Bijlmer ArenA is enkele jaren geleden opgeleverd. En ter hoogte van Vleuten en Terwijde is de spoorbaan omhoog gebracht. Er is dubbelspoor aangelegd op talud, ten zuiden van de bestaande spoorbaan. Op de plek van die oude, lage spoorbaan komt ook nog eens een talud voor twee sporen.

Dat alles is onder andere nodig voor de introductie van Randstadspoor, een project dat nog moeilijker uit de grondverf komt dan zijn bijna-naamgenoot Randstadrail. Het is voorlopig een kwestie van veel beloven en weinig geven. Metrofrequentie was ons voorgespiegeld, in een wijde straal rond Utrecht Centraal: op de lijnen Woerden – Tiel, Breukelen – Veenendaal en Utrecht Centraal - Amersfoort Vathorst. En ook metro-stationsafstanden: in bewoond gebied zo ongeveer om de twee kilometer een halte. Een RER op zijn Utrechts!

Wat we nu hebben: een paar nieuwe, verplaatste of vernieuwde stations met eenheidsworstarchitectuur. Als je Tiel Passewaaij gezien hebt, heb je ze eigenlijk allemaal gezien. Op de meeste van die stations stopt momenteel niet vaker dan eens per halfuur een Sprintertje.

Daarnaast is er een ellenlange lijst van stations die voorlopig of definitief geschrapt zijn uit het plan: Utrecht Lage Weide, Maarssen(broek) Noord – Woerden West, Bilthoven West en nog meer. Wat er uiteindelijk van terecht komt: we zullen er het komende dozijn jaren over berichten, bij leven, welzijn en beschikbare tijd.

Voorlopig deze fotorapportage over de stations Vleuten, Utrecht Terwijde en – Zuilen, Breukelen, Abcoude en Amsterdam Bijlmer ArenA. Deze keer nu eens geen uitgebreide leuterverhalen, maar per station een overzichtelijk factsheet en veel fotomateriaal.

Maarssen slaan we over, dat nieuwe station hebben we al gezien in 2006, en daar willen we het nu niet meer over hebben.

Station:	Vleuten
Aan lijn:	(Den Haag / Rotterdam / Leiden) – Woerden – Utrecht
Geopend:	November 2007
Perrons en sporen:	Voorlopig twee perrons langs een dubbelsporige baan op een hoogte van 6 meter boven maaiveld. De treinen richting Utrecht rijden langs een definitief perron en langs de standaard-Randstadspoor wachtgelegenheid. Die naar Woerden rijden langs een tijdelijk perron van gaatjesstaal, bereikbaar via een steile trap. In 2010 ligt hier vierspoor en zijn er perrons langs de buitenste twee sporen.
Wat stopt er?	Stoptrein Den Haag Centraal – Utrecht Centraal (30’)
Hoe gaat u verder?	Met lijn GVU 28, die via Leidsche Rijn naar Utrecht Centraal rijdt.
Er geweest:	Dinsdag 25 augustus 2008, rond 15:00 uur.
Gezien:	Twee stoptreinen die elkaar kruisen om kwart voor en kwart over. En stoppen voor zeer weinig instappende en uitstappende reizigers. Maar het is de spreekwoordelijke momentopname en we zitten nog in de schoolvakanties. Dat blijkt ook uit de vele kinderen die lopen te donderjagen op de trappen en in de liften; station Vleuten is een vorstelijke speelplaats.

13 vóór, de stilte is wedergekeerd. Links de al genoemde standaard-wachtgelegenheid voor Randstadspoorstationnetjes, rechts het noodperron voor de trein richting ‘s Gravenhage.

500 meter ten oosten van het nieuwe station staat het oude stationsgebouw (rechts van de fotograaf), dat nu Annie’s Bloemenwinkel is, voor ‘Wonen en sfeer’. Hier kruisten de spoorbanen de weg gelijkvloers en zaten de spoorbomen altijd langer dicht dan dat zij open stonden. Allemaal voorbij!

Station:	Utrecht Terwijde
Aan lijn:	(Den Haag / Rotterdam / Leiden) – Woerden – Utrecht
Geopend:	November 2007, als opvolger van de tijdelijke halte uit 2003
Perrons en sporen:	Idem als Vleuten
Wat stopt er?	Stoptrein Den Haag Centraal – Utrecht Centraal (30’)
Hoe gaat u verder?	Met lijn GVU 26 naar Utrecht Centraal, als je bereid bent, over in aanbouw zijnde wegen naar de halte te struikelen
Er geweest:	Donderdag 4 september 2008; na de middag
Gezien:	Net zo’n station als Vleuten, dat 1800 meter ten westen van hier ligt. Een forens die, overmand door slaap, zijn station Vleuten voorbij rijdt, kan zonder het te merken op Terwijde uitstappen en tot middernacht vergeefs naar zijn woning zoeken. Een paar jaar geleden had ik de neiging, het station ‘Terzijde’ te noemen. Momenteel zijn er voldoende huizen in aanbouw om dit station van reizigers te voorzien. Vooral meneer Moes doet daarvoor zijn best.

Een leuk extraatje voor de fotograaf: een SLT die hier komt stoppen. Het is maar een proefritje; de stoelen zijn nog ingepakt met plastic. Binnenkort zullen ze de Plan V’s en T’s gaan vervangen.

Station:	Utrecht Zuilen
Aan lijn:	Utrecht – Amsterdam
Geopend:	Juni 2007
Perrons en sporen:	Eilandperron, ca. 6 meter boven maaiveld, tussen de twee binnenste sporen van een viersporige baan. De twee buitensporen zijn gereserveerd voor de IC’s.
Wat stopt er?	Amsterdam Zuid – Utrecht – Rhenen (30’)
Hoe gaat u verder?	GVU-lijn 10 Lunetten – Uithof (net geen ringlijn meer, tegenwoordig)
Er geweest:	Dinsdag 25 augustus 2008, middagspits
Gezien:	Een kamikazeactie van een getikte reiziger, net op het moment dat ik zelf het perron op kom lopen, te ver voor film of foto. Hij woont vermoedelijk in een van de huizen achter de spoordijk en gaat pas uit huis als hij vanuit zijn zolderkamer de trein ziet aankomen. Daarna rent hij het talud op, passeert op een of andere manier (via een nooddeur?) de barrière van geluidsschermen, steekt plompverloren de IC-baan over, beklautert het perron en haalt zijn trein nog. Een volkomen krankzinnige actie; heel wat reizigers laten per jaar het leven bij zulke waaghalzerij. Het gaat zo snel dat ik ga twijfelen of ik het wel gezien heb, hoewel ik normaliter geen last heb van hallucinaties. Verder is er verrekt weinig te zien op dit dooie punt in de stad Utrecht, op de grens van de woonwijk Zuilen en industrieterrein Cartesiusweg. In ieder geval nauwelijks reizigers; hooguit vijf per trein, zelfs in de spits. Zou het helpen als hier werkelijk metrofrequentie geboden werd, zoals de bedoeling was van Randstadspoor? Of stapt er dan slechts één passagier in elke metro? Een station waarvan het nut misschien in de toekomst nog zal blijken, maar op dit moment zie ik het niet.

Station:	Maarssen
Aan lijn:	Utrecht – Amsterdam
Geopend:	2004
Perrons en sporen:	Perron op maaiveld tussen de middelste sporen van een viersporige baan. Daaroverheen een 7 meter hoge loopbrug naar het stationsplein en naar het pad langs het Amsterdam-Rijnkanaal.
Wat stopt er?	Amsterdam Zuid – Utrecht – Rhenen (30’)
Hoe gaat u verder?	Vanaf het busstation met lijnen 32, 36, 37, 38, 39 en 126.
Er geweest:	Vaker dan me lief is. Ik zou hem overslaan, maar kon het toch niet laten, er even uit te stappen.
Gezien:	Dit, zie foto. Maarssenbroek (dat etymologisch zo veel betekent als: ‘de moeder van alle moerassen’) blijft de meest voetgangersonvriendelijke plaats van Nederland. De vorige versie van het station, die een kwart eeuw bestaan heeft (1979-2004), was via een loopbrug verbonden met winkel- en kantorencentrum Buffelmest, of zo. Die loopbrug is gesloopt en nooit vervangen. Je moet nu door een donker, tochtig hol naast de parkeergarage. Hoezo, sociale veiligheid?

Tot hier en verder: Stations rond Utrecht