De digitale reiziger (164)
Gordiaanse knoop doorgehakt: OV met het verkeer mee. HOV 't Gooi (Hilversum - Huizen)




Bij de 'Gordiaanse knoop' in Blaricum

De knoop is dan toch nog doorgehakt, na bijna 2 decennia gesteggel: de aanleg van HOV ’t Gooi, de hoogwaardige busroute van Huizen naar Hilversum. Ik schreef er een eeuwigheid geleden al over, en kwam er laatst door een toeval achter dat hij uiteindelijk toch nog gerealiseerd is, niet eens zo lang geleden.

Voor wie het nog niet wist: ik zit al in de 30ste jaargang van mijn online-rubriek De digitale reiziger die je nu leest. Ongeveer halverwege die periode, herfst 2010, schreef ik een artikel over een dappere poging om een HOV-route (hoogwaardig openbaar vervoer) aan te leggen in de meest autofanatieke streek in Nederland, het Gooi.

Dat had een ca. 15 km lange busbaan moeten worden van het NS-station van Hilversum naar Busstation Huizen, over de Rijksweg A27, die op dat traject tussen Eemnes en Laren doorloopt, en via een stukje Blaricum. Dit project stuitte op bezwaren van NIMBY’s, die vreesden dat ze met hun particuliere 4-wieler in een file zouden komen te staan als er rijstroken opgeofferd zouden worden aan de bus. Ook het feit dat er wat bomen gerooid moesten worden voor het betonnen lint voor bussen, was een steen des aanstoots voor de bewoners.

In 2011 werd er een ‘snelwegbus’ ingevoerd, lijn 320 van toen nog Connexxion, thans Transdev, een Connexxion-dochter; het bleef in de familie. Die bus reed, en rijdt nog steeds, van Amsterdam Amstel via diverse snelwegen naar Huizen en daarvandaan over de A27 naar Hilversum. Dus via de route van de geprojecteerde busbaan; men wilde gelukkig niet wachten totdat die er lag.

Ook over bus 320 schreef ik een artikel. Die bus mocht bij wijze van uitzondering over de snelweg rijden met een max van 100 km per uur (80 voor gewone bussen), maar reizigers moesten dan wel de veiligheidsgordel omdoen – wat geen sterveling deed. Ook mochten er op de snelweg geen staande passagiers vervoerd worden.

Ik moet bekennen dat ik de verdere ontwikkeling van HOV ’t Gooi, waarin het project ooit is omgedoopt, niet echt van maand tot maand gevolgd heb. Een doodenkele keer googelde ik er wel eens naar, om te bevinden dat er nog steeds over gesteggeld werd.

Totdat ik laatst in het Singermuseum in Laren was. Op de terugweg nam ik R-netbus 321 met bestemming Eemnes Tak, en daar stapte ik over op lijn 320 naar Amsterdam, een lijn die blijkbaar nog steeds bestond. Hij is ooit ingelijfd bij het R-net. De veiligheidsriemen waren wel verdwenen, en de bus reed over de snelweg 80 en niet met die duizelingwekkende 100.

Door dat ritje schoot HOV ’t Gooi me weer in gedachten. Ik ging me er weer in verdiepen, en zie: die busbaan ligt er nu gewoon! Dat is te zeggen: er ligt in Hilversum een HOV-baan van 3˝ km van het station naar de oprit van de A27, langs ziekenhuis Tergooi. Die busbaan is al geopend in december 2022, wat mij geheel ontgaan is. Ik heb het OV-nieuws in de coronatijd helemaal niet gevolgd, omdat ik er toch niet mee kon reizen.

En er ligt nu ook een ongeveer even lange HOV-busroute in de agglomeratie Huizen – Blaricum, van P+R Blaricum tot Huizen Busstation. Een route met slechts 2 maal ca. 25 meter vrije busbaan. Verder rijdt de bus mee met het verkeer. Van deze zeer bescheiden busbanen is het cement bij wijze van spreken net droog; ze zijn geopend in september 2025.

Die 2 minuscule busbaantjes tref je aan bij de ware Gordiaanse Knoop (die officieel ook zo heet) in Blaricum. Dat is een punt waar het verkeer soms vaststond en waar sluipverkeer zich een weg baande van de A27 naar het centrum van Huizen. Het is de T-kruising van de Stroomzijde met de Floris V Dreef, op 100 meter afstand van een andere T-kruising: die van de Floris V Dreef met de Stichtseweg en de Deltazijde; zie het kaartje ergens hieronder.

Met het verkeer meerijden (of in de files stilstaan), dat doet de bus ook op het traject over de A27. De busbaan langs deze snelweg uit het oorspronkelijke plan was in 2010 al geschrapt. Langs de A27 is in juli 2024 alleen een halte geplaatst ter hoogte van Eemnes en Laren. 2 haltes om precies te zijn, Oost en West, aan weerszijde van de weg, met in beide gevallen een lus ernaartoe en weer terug naar de snelweg.

Als je dat allemaal weet, zou je de indruk kunnen krijgen dat de NIMBY’s in feite hun zin gekregen hebben. Van HOV ‘t Gooi is maar een kwart voorzien van een echte vrije busbaan. De vrije doorgang van de auto’s is nergens belemmerd en er is bijna geen grasspriet verdwenen op de route.

Net als in 2010 besloot ik, ter plaatse te gaan kijken. Op vrijdag 5 december plus maandag 8 december 2025 maakte ik in totaal anderhalve slag Hilversum – Amsterdam met bus 320, en stapte hier en daar uit voor verkenning van de omgeving.

Ik maakte de volgende ritten:


Vrijdag 5 december 2025 (dag 1)
12:41 Hilversum Tergooi / Van Linschotenlaan - Hilversum Station 12:45; 25 passagiers
13:34 Hilversum Station - Blaricum P+R 13:48; 33 passagiers
14:04 Blaricum P+R – Huizen De Regentesse 14:07; 22 passagiers
14:32 Huizen De Regentesse – Huizen Busstation 14:35; 10 passagiers
16:20 Huizen Busstation – Amsterdam Amstelstation 17:01; 7 passagiers

Maandag 8 december 2025 (dag 2)
11:07 Amsterdam Amstelstation – Naarden Gooimeer P+R 11:31; 6 passagiers
12:18 Naarden Gooimeer P+R – Huizen Busstation 12:35; 13 passagiers
13:51 Huizen Busstation – Huizen Aristoteleslaan 13:58; 15 passagiers
14:44 Huizen Arie Totalloss-laan– Eemnes / Laren P+R (West) 14:56; 21 passagiers
15:09 Eemnes / Laren (West) – Tergooi / Van Linschotenlaan 15:14; 20 passagiers
15:23 Van Tergooi / Van Linschotenlaan - Amsterdam Amstelstation 16:32; 22 passagiers


Bij ‘passagiers’ heb ik het grootste aantal passagiers vermeld dat tijdens mijn rit op enig moment in de bus zat (en mezelf uiteraard iedere keer meegeteld; ik ga mezelf niet wegcijferen!). Bij geen enkele rit hoefde er iemand te staan, wat tegenwoordig dus wel mag.



Amsterdam Amstel

Alle ritten werden gereden met ongelede elektrische bussen uit 2022 van het type Ebusco 3.0. Deze leggen de route van 47 km af in ongeveer 1:10 uur (in de spits iets langer, bij nacht en ontij iets korter), wat neerkomt op een voor streekvervoer heel acceptabel gemiddelde van 40 km/uur.
 
Gelukkig is de lus via station Hilversum Sportpark en het bedrijventerrein Arena er bij de dienstregeling van 2023 uitgesneden en verruild voor de route via het Tergooi-ziekenhuis. Die lus was een bron van vertraging. Het Arenapark is nu met andere lijnen bereikbaar.

Bus 320 rijdt 6 keer per uur in de brede spits en 4 in de dal-uren. In de nieuwe Transdev-dienstregeling, die ingaat op zondag 4 januari 2026, wordt dat opgekrikt van 6 naar 8 in de spits en van 4 naar 6 aan het begin van de middag.

Ook dat is zeker niet slecht voor streekvervoer, maar het steekt bleekjes af bij de 16 bussen per uur op het traject Huizen – Hilversum die oorspronkelijk beloofd waren bij HOV ’t Gooi. Die bussen zouden dan per dag 10.000 passagiers gaan vervoeren op dat traject, tegen 3000 in het jaar 2010. Erg ambitieus in zo’n autoverliefde streek, en dat aantal wordt dan ook op geen stukken na gehaald.

De rest van dit stuk is ‘hodologisch’ opgebouwd: in wegvolgorde  van Hilversum naar Amsterdam, andersom dan die keer in 2011. Ik laat deze keer de nadruk vallen op het eerste stuk van de route, HOV ‘t Gooi, en maak me met een Jantje van Leiden af van de rest, over snelwegen die al veel langer bestonden.

 

Hilversum

Eindelijk weer eens op busrapportage in eigen land, na een zomer per trein zwerven in het buitenland! Ik koester – en de lezer hopelijk ook - het contrast: op een zomerdag met de ‘Bim’ (tram) in Wenen langs het Prater en het feeërieke Schönbrunn rijden of je in de winter door een bus laten afzetten bij een carpoolplaats op een desolate plek in een gure polder, waar je feitelijk helemaal niets te zoeken hebt. Toch maakt ook het laatste deel uit van mijn hobby.

 

HOV-Busbaan Hilversum.1: het traject langs de Wandelweg - 2: kruising met de spoorlijn Hilversum – Utrecht - 3: kruising met de Alexiatunnel

Kaartje geknipt uit Transdev-Lijnnetkaart Gooi- en Vechtstreek 2026 en verder bewerkt

De eerste bus neem ik vandaag, vrijdag 5 december, pas na het noenuur. Eerst zwerf ik te voet wat rond in de buurt van de HOV-busbaan.

Die loopt zoals gezegd, van het station Hilversum naar de A27 langs het ziekenhuis Tergooi. Vanaf het tijdelijke busstation – dat as. januari wordt vervangen door een nieuw - zie je de bussen van lijn 320 verdwijnen achter hoge gebouwen langs het spoor. Dat is het beginnetje van de HOV-route.

Ik vroeg me in 2010 af, of de busbaan wel ingepast kon worden tussen de Wandelweg (die een gewone straat is met huizen erlangs) en het spoor. Dat is wel gelukt, maar het was millimeterwerk. Er staat een hek tussen de busbaan en de stoep van de Wandelweg, zodat wandelaars niet door een bus kunnen worden geplet.

De bus moet, om op de A27 te geraken, eerst het spoor Hilversum – Utrecht kruisen en daarna de zuidkant aanhouden van de spoorbaan Hilversum – Amersfoort. Dat kruisen van het spoor naar Utrecht had oorspronkelijk zullen plaatsvinden via een flyover, maar dat kostbare plan was ook al geschrapt in 2010. In plaats daarvan is er nu een gelijkvloerse spoorovergang (niet op mijn foto).

Op de route bevindt zich ter hoogte van de Oosterengweg een heel curieuze tunnel, de Alexiatunnel, ook met een schoenlepel erin gewrongen, een technisch hoogstandje. Het is de enige spooronderdoorgang in Nederland met 2 verdiepingen. Hij gaat niet alleen onder het spoor door, maar ook onder de HOV-baan die ernaast ligt.

De onderste etage is voor auto’s, de bovenste voor fietsers en voetgangers. In de laatste kom ik via een trapje vanaf een zij-ingang op een pleintje. Daar weet ik een complete autostroom onder mijn voeten.

Uiteindelijk bereik ik de eerste halte van lijn 320 na station Hilversum: Tergooi / Van Linschotenlaan. Als je denkt dat die halte pal voor het ziekenhuis ligt, heb je het helaas mis. De halte biedt uitzicht op een zandvlakte waar een gebouw in aanbouw staat. Op een pad aan de andere kant van een hek lopen mannen met witte jassen. De hoofdingang van het ziekenhuis is hier zeker 10 minuten lopen vandaan.

Als dat een brug te ver voor je is, kun je een golfkarretje ontbieden door een 06-nummer te bellen. Stadsbus 3 stopt wel voor de hoofdingang, maar die heeft een geheel andere route dan lijn 320 en maakt geen gebruik van de HOV-baan.

Laren / Eemnes

De bushalte Eemnes Tak staat al sinds mensenheugenis in de busdienstregelingen. Ik vroeg me af of Tak een café of een boerderij is, of geweest was, of zo. Maar volgens de AI-modus van Google is de halte zo genoemd omdat hij ligt aan een tak van de oprit naar de A 27. Ik weet het niet; soms vertrouw ik de AI niet.

Hoe dan ook; vanaf de halte voor het reguliere streekvervoer kun je sinds kort overstappen op bus 320, waarvan de haltes een decameter lager liggen, trapjes af en heuvelaf.

 

Eemnes/Laren P+R (Oost), de kant van Eemnes. De halte ligt bij dat blauwe stipje verderop, in de bocht

Als ik de halte Eemnes / Laren P+R (Oost), voor richting Huizen, sta te fotograferen, toetert er op de snelweg een auto naar me, en even later nog een. Vrezen die automobilisten dat ik naar beneden zal springen, of dat ik een kei door hun voorruit zal werpen? En zo ja, hoe denken ze dat louter door getoeter te voorkomen? Of hoort het fotograferen van auto’s op een snelweg vanaf een viaduct ook al tot de dingen die tegenwoordig niet meer mogen?

Nee, er mag toch niks meer, tegenwoordig? Op de dag dat ik dit stuk tik, krijg ik een kaart van de gemeente Leiden in de bus met de mededeling dat mijn wijk in een vuurwerkvrije zone ligt, waar op oudejaarsavond en in de nieuwjaarsnacht geen vuurwerk afgestoken mag worden (de rest van het jaar dus wel??)

De laatste keer dat ik dat deed, vuurwerk afsteken, verkeerde ik nog in mijn vlegeljaren. Ik heb er ook helemaal geen zin meer in. Maar nu mág het niet eens meer.

 

Blaricum


P+R Blaricum

Over gemeenten gesproken: met de gemeente Blaricum is iets bijzonders aan de hand. Het dorp Blaricum ligt 2 km ten zuiden van Huizen, pal ten westen van de A12. Dat kunstenaars- en miljonairsdorp had op lijn 320 net zo’n halte moeten krijgen als Eemnes / Laren, op de A27, ter hoogte van de Stachouwerweg. Er ligt ook daar een viaduct over de A27 heen. Maar die halte is om een of andere reden niet gerealiseerd.

De gemeente Blaricum liep vroeger door tot aan de Zuiderzee en nu tot aan het Eemmeer. Naast dat stuk Blaricum rukte vanaf de jaren 70 de groeikern Huizen op. Die liet zich door gemeentegrenzen niet tegenhouden. Aan de zuidoostkant van wat iedereen denkt dat Huizen is, is er nu een ca. ˝ km brede strook die tot Blaricum behoort: de wijken Bijvanck en Blaricummermeent. Als je de A27 verlaat, en denkt dat je dan in Huizen rijdt, kom je ineens na een hele tijd nog een plaatsnaambord Huizen tegen.

De gemeentegrens loopt hier en daar dwars door tuinen en huizen heen. Het doet wat denken aan de situatie in Baarle Hertog en Baarle Nassau, waar soms de voortuin in België ligt en de achtertuin in Nederland. Maar de gemeenten Huizen en Blaricum doen naar verluidt hun best om de daaruit voortkomende problemen voor hun burgers door goed overleg op te lossen.

Ook de HOV-route door wat ik maar de agglomeratie Huizen / Blaricum zal noemen, is na uitvoerig overleg tot stand gekomen. Het staat allemaal beschreven in een brochure en een rapport. Het Huizense gedeelte heet ook wel: de Oost-westas

Als je die stukken leest, zie je goed hoe bewonderenswaardig zorgvuldig men is omgegaan met het groen, het autoverkeer, de fietsers, de voetgangers en zowaar ook nog het openbaar vervoer.

Het eigenlijke doel van HOV ‘t Gooi lijkt vooral verbetering van het groen, waar ik absoluut niet tegen ben, laat ik daar geen misverstanden over laten bestaan! Overal zijn zodematten uitgerold, zodematten, sodemieters! Zodematten, je leert toch elke dag een nieuw woord.

Verder zijn er overal wegen en kruispunten aangepast, zodat de auto’s vlotter kunnen doorrijden en daarmee ook de bus.

De eerste halte op de route door Blaricum / Huizen is Blaricum P+R, bij de afrit van de A27. Naast lijn 320 stoppen hier ook nog lijn 326 naar Almere Hout en spitsbussen naar Tergooi / Arenapark en Utrecht Science Park.

Ooit heette deze halte Carpoolplaats Blaricum. De halte is in het kader van HOV ’t Gooi 150 meter naar het noorden verplaatst en ligt nu dus niet meer naast de carpoolplaats.

Op dit tijdstip aan het begin van de middag sta ik er alleen. De enige andere wachtende, een jonge vrouw, zag ik daarnet een lift krijgen in een zwarte personenauto.

 

Gordiaanse knoop. In rood de busroute.

Kaartje overgenomen van GoogleMaps


Die beruchte Gordiaanse Knoop ligt een stijve kilometer verderop. Ik ben (72 uur na de vorige foto) uitgestapt op de Aristoteleslaan in Huizen en loop langs de Stroomzijde naar die T-kruising, waarbij ik de gemeentegrens weer passeer.

Daar sta ik de situatie – die nauwelijks fotograferenswaardig is - zo ongeveer een halfuur te observeren, zonder dat ik in de verste verte snap, wat hier het probleem nou eigenlijk was. Of het probleem echt opgelost is, weet ik ook niet: ik zie sluipverkeer vanuit de richting A27 nog steeds naar het centrum van Huizen rijden, en vice versa. Dat mág ook; het is ontmoedigd, maar niet verboden, in tegenstelling tot vuurwerk afsteken in Leiden Zuid-West. De situatie voor fietsers en voetgangers schijnt ook verbeterd te zijn, loffelijk!

 

De bus naar Hilversum staat voor de slagboom die toegang geeft tot het mini-busbaanje bij de Gordiaanse knoop

Maar ooit zal het wel een onontwarbare verkeersknoop geweest zijn, anders had het niet de Gordiaanse knoop geheten. De bussen op lijn 320 hebben die knoop trouwens lange tijd vermeden; ze reden vroeger via de Randweg Oost en Het Merk.

 

 

Huizen

 

Kaartje geknipt uit Transdev-Lijnnetkaart Gooi- en Vechtstreek 2026 en verder bewerkt

De agglomeratie Huizen / Blaricum telt bijna 50.000 inwoners, waarvan 41.000 in Huizen. Huizen is daarmee qua inwonertal een van de grootste plaatsen in Nederland zonder OV per rail.

Lijn 320 stopt in de bebouwde kom van Huizen op de HOV-route bij de haltes Aristotelesweg, De Regentesse, Jol, Busstation, en in het westen van Huizen (niet op het kaartje) ook nog aan de haltes Baanbergenweg, Karel Doormanlaan en Aalberselaan. Op het stuk totaan het busstation wordt nog gewerkt aan de weginfrastructuur en de beplanting; laatste loodjes van HOV ‘t Gooi.

De Regentesse ligt vlak bij het grote winkelcentrum Oostermeent, en dat ligt weer in het middelpunt van de rechthoek die Huizen / Blaricum is. Maar ik heb het weinig opzienbarende winkelhart snel bekeken, en pak de volgende bus naar het Busstation, waarvandaan het nog maar een paar stappen is naar het Oude Dorp dat Huizen ooit was.

Ook weer zo’n contrast: ineens loop ik te midden van boerderijen met hooibergen. Waar de stoepen in de smalle straten wel vol staan met geparkeerde auto’s; zo ken ik het Gooi weer!

Zowel op vrijdag 5 als maandag 8 lunch ik bij de HEMA. Daar was ik ook op mijn tocht per OV-fiets in de zomer van 2017. Die dag fietste ik de route van de ‘Gooische Moordenaar’, de tram die hier de wegen onveilig maakte tussen 1882 en 1947. In dat stuk staat geen woord over die HOV-baan. Ik geloof dat ik er de hele dag niet eens aan gedacht heb.

Even met mijn koude handen een hete kop koffie omvademen. En even HOV ’t Gooi evalueren. In dit verhaal in wegvolgorde zijn we nu gekomen aan het eind van de HOV-route - maar nog niet aan die van lijn 320.

Er is 100 miljoen euro uitgegeven aan dit project. En wat is er nu eigenlijk bereikt? De bus heeft per rit één of 2 minuten tijdwinst geboekt - die hij meestal besteedt aan een nog langere wachttijd bij het busstation Huizen. De bussen staan daar per rit volgens dienstregeling al 3 tot 7 minuten stil. Eén keer zag ik daar zelfs een bus achteraan sluiten bij zijn voorganger die er ook nog stond.

De auto is bijna geen strobreed in de weg gelegd, waardoor een grote overstap van de automobilist naar de bus is uitgebleven. Met de gerealiseerde groenvoorziening langs de route is niet iedereen blij. Met HOV ’t Gooi heeft men geprobeerd, de geit en de kool te sparen en dat heeft meestal tot gevolg dat noch de geit, noch de kool blij zijn met het resultaat.

Een terugkeer tussen Hilversum en Huizen van de Gooische Moordenaar (dan onder de naam: lightrail) staat bij mijn weten op niemands verlanglijstje. Dat zou geen 100 miljoen kosten maar een slordige miljard, en de Gooise automobilisten zouden vermoedelijk ook niet in een tram stappen.

 

Busstation Huizen



Even opladen

Op een pleintje staat het melkmeisje van Huizen, gebeeldhouwd door Berry Holslag. Er is een sage over dit melkmeisje, die een voorbeeld is van wat ik een meta-sage noem. Een sage is een lang geleden verzonnen verhaal, en een meta-sage is een verzonnen sage, als de lezer me nog kan volgen.

 

 

De sage speelt in de 16e eeuw maar is in de huidige bedacht, om reden van city-promotie voor een stad (?; dorp, storp) waar volgens mij geen pest te beleven valt voor een toerist. Je ziet het vaker, zulke moderne, eeuwenoude sagen, en het wordt ook wel ‘fakelore’ genoemd, nep-folklore.

Maar het is ieder geval een heel aardig beeld; aardiger dan die sage.

Aan de andere kant van het plein staat een hoempaband in de motregen en het tweeduister sinterklaasliedjes te spelen, beluisterd door weinigen. Oh ja, het is sinterklaas, althans op de eerste dag dat ik hier ben. Ik heb niet zo gek veel meer met dat feest, sinds in 1984 onze dementerende oma overleden is, voor wie we het altijd nog vierden.

Maar ik voel wel medelijden met die oude bisschop uit Myra, die flink heeft moeten inleveren, de afgelopen jaren. Hij was al overschaduwd en vrijwel verdrongen door roetveegpieten, blokkeerfriezen, Black Friday en de kerstman, die nu populairder is dan hij.

Of dat allemaal nog niet genoeg was, is er dit jaar ook gedonder met het Sinterklaasjournaal. Ik heb het maar van horen zeggen; ik kijk er nooit naar. Maar het schijnt dat Sinterklaas dit jaar gebruikt is voor een overheidscampagne over de noodzaak van noodpakketten.

Wij lagen de nacht voor pakjesavond altijd met vlinders in de buik wakker over de vraag of we wel alle cadeautjes zouden krijgen die op ons verlanglijstje stonden. Maar dit jaar lagen alle kindertjes wakker over oorlog, de Bom, overstromingen, klimaatrampen, langdurige stroomuitval… Het zijn echt gezellige tijden, deze tijden.

Ik loop me hier af te vragen, waarom ik zelf – die altijd in rampscenario’s denkt – nog geen noodpakket heb. Juist daaróm, denk ik. De noodsituaties die ik bedenk, zijn echt niet binnen 72 uur verholpen. Veronderstel, als zo’n ramp nou eens 73 uur duurt, of 73 dagen??

Alleen voor WO III ben ik niet bang. Rutte heeft gezegd, dat die er gaat komen, en Rutte spreekt nooit de waarheid.

 

Naarden / Muiden / Diemerknoop



v/m busstation bij v/h ziekenhuis Tergooi Blaricum (2011)
Archief De digitale reiziger 

In 2012 heb ik geschreven (in een artikel dat ik met enige moeite nog kon opdelven uit mijn archief) over ene Lex Boersma, een warm voorstander van snelwegbussen. Ik vond dat die ook een stuk door de bewoonde wereld moesten rijden, zoals lijn 320 doet, en niet alleen op snelwegen. Ook mensen zonder auto, JUIST mensen zonder auto, moeten ook kunnen instappen. Boersma vond dat dat alleen maar ten koste ging van de snelheid. Hij pleitte voor bussen die louter P+R’s en Carpoolplaatsen aandeden.

Boersma heeft nog steeds een website over Snelwegbussen. Hij woont in Capelle aan den IJssel, waar in ieder geval een heel snelle metro rijdt.

Mijn gelijk wordt wel bewezen door de ritjes met 320 die ik gemaakt heb. De meeste reizigers stappen toch in in de bebouwde kom van Huizen / Blaricum en bij de spoorwegstations aan het begin en eind van de lijn. De 5 carpool / P+R terreinen onderweg leveren wel passagiers op, maar heus geen drommen.

Eén hebben we er gehad: P+R Blaricum. Na de bebouwde kom van Huizen volgen er nog 4: Huizen Crailo P+R, Naarden Gooimeer P+R, Muiden P+R en de Diemerknoop. Tussen de laatste 2 heb je dan nog Muiden Maxis, een gewone halte bij het gelijknamige winkelcentrum.

Crailo P+R (uit te spreken als Kraailo; het is geen Frans, zoals ik jarenlang gedacht heb; Krčh l’eau of zo) ligt in een haarspeldbocht op de route van 320. De bus komt vanaf de N527 (Crailoseweg) en draait na de halte de A1 op. Op de Crailoseweg liggen verkeersdrempels, maar hele lage, waar de chauffeurs gelukkig bijna zonder snelheidsvermindering overheen kunnen rijden; kost anders ook alleen maar tijd.

De halte staat net aan de Huizense kant van alweer die problematische gemeentegrens met Blaricum. Die paal is verplaatst sinds 2011; toen stond hij volgens mij in Blaricum en heette de halte Tergooi. Halte? Het was toen een compleet busstation, bij een vestiging van het ziekenhuis Tergooi die inmiddels is opgeheven.

Als snel niet snel genoeg is... neem je lijn 320

De volgende halte, Naarden Gooimeer P+R, heb ik wel op de foto. Ik ben hier rond 12:00 uur op maandag de 8ste. Er staan een stuk of 4 abri's, verspreid. Je kunt hier overstappen op bus 110 (Naarden-Bussum - Weesp) en 221 (Huizen – Amsterdam Zuid).

Ik kijk hier een poosje rond. De plek ziet er in grote lijnen net zo uit als de andere P+R-haltes tussen Huizen en Amsterdam, die ik alleen vanuit de bus heb bekeken.

Het is een bekend beeld: een plek in de middle of nowhere, een parkeerplaats met enkele tientallen auto’s en een rek waaraan ongeveer evenveel fietsen vastgeketend zijn. Ik heb medelijden met de mensen die hier elke morgen om 7:30 staan te kleumen bij een halte.

Dat zijn bij Gooimeer P+R voornamelijk middelbare scholieren. Blijkbaar is er hier, in het niemandsland tussen een Naardense woonwijk, een industrieterrein en een recreatieterrein, een wat afgelegen school gevestigd.

Een lange lijs van een jongen zit een anderhalve kop kleinere klasgenoot achterna rond de abri van bus 110, waar een groepje scholieren vast al heel lang en heel balorig staat te wachten. De lange jongen neemt de korte in een houdgreep en smakt hem onzacht ter aarde. De laatste heft een hartverscheurend gehuil aan, rolt diverse malen om zijn as, zoals een voetballer die onreglementair getackeld is, en grijpt naar zijn knieën. De anderen staan met geringe interesse naar het tafereel te kijken, dat ik van veilige afstand sta te observeren.

Maar dit kán toch niet, wat die lange doet; dit kán gewoonweg niet! Ik vraag me af waar ik om moet vragen als ik straks 112 bel; om de politie, wegens molestatie, of om een ambulance, omdat er iemand voor mijn ogen misschien blijvend kreupel gegooid is; gegooid in het Gooi (ik kan het woordspelen niet laten).

Goed dat ik even geaarzeld heb (hoewel elke seconde telt), want het slachtoffer staat nu toch weer op, zij het moeizaam, en er vindt zowaar een verzoening plaats met zijn kwelgeest. Even later rennen ze allemaal weer uitzinnig om die abri heen. Dat loopt toch minder ernstig af dan ik aanvankelijk dacht. Altijd in rampscenario’s denken, ik zei het al.

Hoe kom ik van hier bij de vesting van Naarden, om wat mooiere foto’s te maken dan ik hier kan schieten? Ik kan bus 110 nemen met dat losgeslagen stelletje bij die halte, of een dik halfuur lopen. Ik zie ervan af; laat ik me focussen op mijn onderwerp, de bus.

Muiden P+R, midden in de spaghetti van de A1, sla ik over.

De Diemerknoop, de laatste halte langs de snelweg op deze lijn, was er in 2011 nog niet. De Diemerknoop, dat is weer wat anders dan een Gordiaanse. De S114 naar Amsterdam IJburg, de A1 en de A9 ontmoeten elkaar hier. Hetzelfde doen een stuk of 7 buslijnen. Een ideaal overstappunt, zou je denken, maar bij de 3 keer dat ik de Diemerknoop ben gepasseerd, heeft de bus maar één keer gestopt om iemand uit te laten stappen en is er niemand ingestapt.

Niet ver voorbij dit knoppunt bereiken wij de bebouwde kom van Amsterdam, waar de bus nog 3 haltes heeft voor we het busstation bij Amsterdam Amstel  bereiken.

Daar kom ik aan in de avondschemering; 2 keer, op vrijdag en op maandag. Ik blijf even staan kijken naar een paar vertrekkende bussen op lijn 320. Er stapt op dit spitsuur een wisselend aantal passagiers in voor de rit richting Hilversum. Het varieert van 10 tot 35 man.

Toch een lijn die er mag wezen, deze snelwegbus. Hij pakt zijn meeste passagiers niet op langs de snelweg, maar vervoert ze er wel over. En hij mag dan op het traject Huizen – Hilversum zijn streefgetal van 10.000 passagiers per dag niet gehaald hebben, maar het was ook niet te verwachten dat er zoveel Gooiers hun auto zouden laten staan.

Die snelwegbus heeft bestaansrecht. Als dat niet zo was, had hij nu, 14 jaar na zijn invoering ook niet meer bestaan, en was hij ‘snel weg’ geweest.

Frans Mensonides
21 december 2025
Er geweest: vrijdag 5 en maandag 8 december 2025



© Frans Mensonides, Leiden, 2025