LAATSTE
ZES AFLEVERINGEN
136. 50
JAAR LEIDENAAR(DRIELUIK) (07, 10 en 14/04/2013)
135. CLAUDIUS EN NYBORG: MACHT, MACHT EN NOG
EENS MACHT (31/03/2013)
134. CARMIGGELT-ADEPT
(24/03/2013)
133. 85!
MOEDERS VERJAARDAG
(17/03/2013)
132. TRILOGIEëN
IN 800 WOORDEN; PARELTJES VAN SIMON CARMIGGELT
(10/03/2013)
131. KALENDERFETISJIST
(03/03/2013)
Here
you
have this medal you can even melt it down
Or frame it in the living room every time you turn around
Have a drink on me
Have a drink on me
I heard you shout for yesterday, but I was sleeping on the job
And I dreamt of fighters miles away whose lives I had to rob
Have a drink on me
I put it down to the company
Three cheers to the blue skinned beast hip hip !
Blue Skinned Beast, Madness (1982)
Before
the
union did appear
My life was half as clear
Now I've got the power to the working hour
And every other day of the year
So though I'm a working man
I can ruin the government's plan
And though I'm not hard, the sight of my card
Makes me some kind of superman
Part of the Union, Strawbs (1972)
Toegegeven: de dood van een voormalig
politiek kopstuk leidt
er ook bij mij meestal niet toe, dat ik mijn hoofd met as bestrooi en
mijn
klederen aan stukken rijt. Maar de onverhulde feestvreugde bij onze westerburen om het
verscheiden van
Margaret Thatcher (1925-2013) vind ik toch wel erg bizar. Ik kan me
niet
voorstellen dat hier in Nederland zulke emoties losbreken als Van Agt
of
Lubbers sterfelijk zouden blijken.
Goed, Thatcher hielp als premier
(1979-1990) van het
Verenigd Koninkrijk miljoenen mensen de goot in. Maar het land
overleefde haar,
het is inmiddels alweer bijna een kwart eeuw geleden dat zij afscheid
nam en de
laatste jaren was de kille IJzeren Dame een onschuldig dement oud
dametje,
zoals er zovelen zijn.
Ik had zelf een bloedhekel aan dat
mens, al had ik aan de
Nederlandse zijde van de Noordzee weinig last van haar. Ik was toen ook
wat
linkser dan ik nu ben. Ergerlijk vond ik het, hoe zij haar populariteit
wist te
vergroten door een oorlog om een paar koude, kale eilandjes in de South
Atlantic, met meer schapen dan inwoners.
Thatchers dood en crematie leidden
vorige week tot
demonstraties en protestsongs, als mosterd na de maaltijd. Ding, Dong, the Witch Is Dead van The
Wizard of Oz Film Cast kwam
binnen op 2 in de UK Singles Chart, en slaagde er net niet in, Duke
Dumont van
de nr.-1-positie te verdringen. Maar dat is dan ook Duke Dumont! - van
wie ik
nog nooit gehoord had voordat ik aan dit stukje begon.
Er zijn tijden geweest dat ik de
Britse hitparade
intensiever beluisterde dan nu. Dat was juist in de tijd dat ze daar
onder
Thatcher zuchtten, want muziek is vooral uitgevonden om de mensen door
droeve perioden
heen te loodsen. Wat ze ook allemaal kapot maakte; de popmuziek
floreerde onder
haar bewind ouderwets.
Niet van de lucht waren de songs over
werkeloosheid,
doemdenken, rellen in de grote steden, troosteloosheid en de Bom: One in Ten (UB40), Ghost
Town (The Specials), Olivers
Army (Elvis Costello), Breathing
en Army Dreamers (Kate Bush), Electric Avenue (Eddy Grant), Red
Skies over Paradise (Fischer Z)… Ja,
Thatcher gaf samen met de Amerikaanse president Ronald Reagan ook een
flinke
boost aan de Koude Oorlog, waarvan velen vreesden dat hij elk moment
kon
omslaan in een heel erg hete.
Zelden werd de premier persoonlijk
aangevallen in protestsongs.
De lijstjes die ik heb kunnen vinden op Internet zijn niet erg lang. Ik
herinner me er zelf eigenlijk nog maar twee: Maggie’s
Farm van The Specials en Blue
Skinned Beast van Madness.
Het laatste nummer was een track van
de elpee Rise and Fall, een van
mijn favoriete
albums uit de jaren 80. Het (soms niet al te) vrolijke ska-septet uit
Noord-Londen neemt het op voor de soldaten die naar de Falklandeilanden
gezonden werden voor de meerdere eer en glorie van de IJzeren Dame. Het
blauw
uit de titel verwijst naar de clubkleur van haar Conservatieve Partij.
Dat andere lied, Maggie’s
Farm van The Specials, ook een ska-band, haalde in 1980 de 4e
plek op de
Britse hitparade, als dubbele A-kant met Do
Nothing. Iedereen associeerde de lelijke, oude Maggie, van
die boerderij
waar niemand meer wilde werken, natuurlijk met de premier. Maar niet
iedereen wist
dat Maggie’s Farm een nummer was
van
Bob Dylan uit 1965, en ongetwijfeld over een heel andere Maggie ging en over heel andere
misstanden.
Eigenlijk net zo’n verhaal geldt voor
Ding, Dong, the Witch Is Dead dat
Thatchers uitvaart opluisterde.
Dat nummer is nog veel ouder: uit de tijd van Winston Churchill. Het is
afkomstig
uit de film The Wizard of Oz en
gaat natuurlijk
net zo min over Thatcher als Maggie May
(Rod Steward), Maggie (Redbone) en I Can’t
let Maggie Go (Honeybus). De protestsongs tegen Thatcher zijn
wel een
beetje oudbakken.
Toch zit de BBC er heel erg mee in de
maag. Ze hebben het
nummer verkort uitgezonden in de top-40 op de radio, hoewel het van
zichzelf ook
maar 52 seconden duurt.
Die 2e plek vertrouw ik ook niet.
Misschien is dit net zo’n geval
als in 1977 met God Save the Queen
(‘She ain’t no human being’). Volgens een hardnekkig gerucht had dit
nummer
van de punkband The Sex Pistols eigenlijk op 1 moeten staan in de week
dat
diezelfde koningin haar 25-jarig regeringsjubileum vierde. Maar de BBC
zou dat
te sneu gevonden hebben, en klasseerde de plaat op 2, achter (hoe
toepasselijk)
I Don’t Want to Talk About It van
Rod
Steward.
Al die muzikale associaties; dat er
nog zoveel muziek zit in
Thatcher! Een ander lied speelde me afgelopen week ook voortdurend door
het
hoofd. Het is Part of the Union van
de folkrockformatie The Strawbs, een hit uit 1973 van een elpee van een
jaar
eerder. Het is een spijkerharde satire op de vakbond. De ‘ ik’ in het
nummer is
een held-op-sokken die in zijn eigen gevoel rijst tot
superman-heldendom,
louter door het bezit van een vakbondslidmaatschapskaart. In een grote
menigte
durft hij zijn mening wel te geven, ‘with a hell of a shout’. Hij en
zijn
companen zijn verblinde, schadelijke idioten. Zij zijn successievelijk
uit op
het kapot staken van het bedrijf dat hen hun dagelijks brood verschaft,
en het
complete vaderland.
Las ik laatst tot mijn verbazing, dat
de tekstdichter een
vakbondsadept was, en dat hij het lied serieus meende! Het groeide uit
tot
lijflied voor menig vakbondsman. Maar dat was nog vóór Thatcher. Dat is een van de dingen
die je haar moet
nageven: ze heeft een eind gemaakt aan de almacht van de vakbonden. Een
land
waar de vakbond de baas is, daar moet je niet willen wonen, was ook
toen al de
mening van
FHM
21 april 2013
PS: wie er erg blij waren met haar aftreden in 1990: Nederlandse nieuwslezers. Fetcher, Setcher of Tetzer, haar naam alleen al was een drama.
PPS: laten we in Nederland maar niks ten nadele zeggen van Britse songs, met de heisa deze week over dat bezopen koningslied!
© Frans Mensonides, Leiden, 2013