Moskee in aanbouw - Molen d'Heesterboom - ROC in groothoek en detail

Vorig jaar rond deze tijd haalde Leiden Zuidwest alle nationale media door de huisvesting van een beruchte, doch reclasserende pedofiel. Een paar weken geleden waren we weer in het landelijke nieuws; twee keer zelfs. In beide gevallen stond een gebouw centraal, maar daarmee houdt elke overeenkomst op.

Op zaterdagmorgen 7 februari 2015 werd de in aanbouw zijnde moskee Al Hijra, op de hoek van de Haagweg en de Ter Haarkade, ‘bezet’. Deze actie werd uitgevoerd door een nationalistische beweging die zich ‘Identitair Verzet’ (IDVerzet) noemt. En de week daarna werd het einde aangekondigd van het Regionaal Opleidingscentrum (ROC) Leiden, dat financieel ten onder ging aan een prestigieus, veel te groot opgezet schoolgebouw. Dat staat achter station Leiden Lammenschans, iets buiten mijn wijk, maar nog wel op de route van mijn avondwandelingen. 

Zelfs rond die moskee in wording durf ik nog wel te lopen bij duister. Aan de bouw ervan is een felle strijd vooraf gegaan, gevoerd door buurtbewoners die zich geruggensteund wisten door de PVV, de lokale partij Leefbaar Leiden en de eenmansraadsfractie van Tomas Kok, die zich van die laatste partij heeft afgescheiden. Bezwaar- en beroepsprocedures waren niet van de lucht, en gingen door tot en met de Raad van State. Maar de bewoners hebben ze allemaal verloren en de moskee zal in 2016 in gebruik worden genomen.

Mensen van Identitair Verzet verschaften zich op die vroege zaterdagmorgen toegang tot het bouwterrein en bevestigden banieren met anti-islam-leuzen aan het bouwwerk. Tussen haakjes: je zou verwachten dat zulke fanatieke vaderlanders wel taalpuristen zouden zijn. Hun homepage noemen ze: 'voorblad', maar van vreemde woorden hebben ze ook geen afkeer: ‘Identitair’ bestond volgens mij nog niet in het Nederlands, voordat zij zich zo gingen noemen.

Echt onherstelbaar leed hebben zij niet aangericht. Er waren geen vernielingen, geen molestaties. Ze werden alleen gearresteerd voor betreden van een afgesloten bouwterrein. Maar de reacties over en weer wierpen weer olie op het vuur van het al zo felle islamdebat.

Burgemeester Lenferink putte zich uit in verontwaardigde uitspraken. Maar een buurtbewoner, tegenstander van de moskee, vroeg zich af waar Lenferink was toen er laatst een steen door zijn ruit werd gegooid – door moslims, vermoedelijk, al stond er geen afzender op.

Zulke kwesties kunnen een wijk splijten, maar ook een columnist. Ikzelf zie, zoals de trouwe lezer weet, niets in enige vorm van geloof, godsdienst of afgoderij. Desondanks, of misschien juist daarom, mag iedereen van mij vrijelijk de god van zijn keuze dienen, en daartoe kerken, synagogen of moskeeën laten bouwen.

Maar ik kan het niet helpen (ik lees ook kranten), de islam zo langzamerhand te associëren met het stenigen van overspelige vrouwen, onthoofden of levend verbranden van andersdenkenden, het uitdelen van stok- en zweepslagen aan bloggers, moordaanslagen op cartoonisten, beeldenstormen, conferenties van haatbaarden, zoals in Rijswijk en Utrecht… 

Dat kun je natuurlijk allemaal niet verwijten aan de meerderheid van brave moslims die nooit een vlieg kwaad doen, en allemaal netjes hun belasting betalen. Net zomin als je een brave christen ketterverbrandingen, heksenvervolgingen, kruistochten, godsdienstoorlogen voor de voeten mag werpen, en – in het geval van katholieken - ook nog gerotzooi met kleine jongetjes. 

Opvallend vond ik, dat de tegenstanders van de moskee ook heel andere argumenten tegen het gebouw aanvoerden dan islamofobische. Het zou niet passen in de omgeving. Goed, maar als dat een criterium was, konden we half Leiden wel afbreken, te beginnen met het ROC. En de moskee gaat ten koste van parkeerplaatsen van wijkbewoners, het voorspelbare argument tegen alles wat in dit land wordt opgericht in steen, cement en glas.

En dan die fiere houtzaagmolen d’Heesterboom aan de Haagweg, alias: de Molen van Noordman, een van de weinige nog werkende houtzaagwindmolens in Nederland. Die molen zou de wind uit de wieken genomen worden door dat ene bescheiden minaretje dat op de moskee komt. 

Dit wel erg vergezochte gelegenheidsargument van de bezwaarmakers werd van tafel geveegd. Ze waren geen belanghebbenden bij de molen. Dat is alleen de eigenaar ervan, en die had geen bezwaar aangetekend. Die Hollandse molen en die uitheemse minaret zullen samen de skyline van de Haagweg blijven bepalen, wat sommigen daarvan ook mogen denken.

Dan het ROC. Het gebouw is inderdaad monstrueus; je krijgt het met moeite een beetje fatsoenlijk op één foto. Het werd neergepoot voor 92 miljoen euro, al had, gezien het aantal leerlingen, een half zo groot en half zo duur gebouw volstaan.

Het gevaarte bleek geschikter als blikvanger dan als schoolgebouw. De klassen zitten vooral in de nok. Er zijn daardoor teveel ‘verticale bewegingen’, lees: traplopen (juist gezond voor jonge benen, kun je ook denken).

En de huur was niet op te brengen, temeer daar ROC ook nog een bijna net zo groot gebouw heeft laten neerzetten bij station Leiden Centraal. ROC verkocht het gebouw bij Lammenschans voor 75 miljoen aan Green Real Estate, ging er 3 miljoen huur per jaar voor betalen, en nam de plicht op zich, het in 2031 terug te kopen voor 53 miljoen. Goeie deal, toch?

Daaraan zijn ze kapot gegaan – en aan gebrek aan helicopter view, oordeelden deskundigen. Zelfs vanaf de hoogste etage van die toren van Babel hadden ze geen helicopter view.

Nu wordt de ROC overgenomen door een andere onderwijsgigant: ID College (ID staat daarbij niet voor identitair, bij mijn weten). Maar ook ID College zit natuurlijk met dat gebouw in de maag. Er staan lange en ingewikkelde stukken over in het Leidsch Dagblad, hoe het nou verder moet. Opvallend is het vrijwel ontbreken daarin van termen die je zou verwachten in artikelen over een school, zoals: ‘leerlingen’, ‘docenten’, ‘lesprogramma’s’, ‘studierichtingen’, ‘slagingspercentages’…

Nee, het gaat louter en alleen om dat gebouw. En je hoeft geen Nostradamus te heten om te kunnen voorspellen wie uiteindelijk opdraait voor de tekorten: de belastingbetaler.

Nu ik dit opschrijf, moet ik denken aan het eind van de jaren 00, toen die kolos in aanbouw was. Op de bouwschuttingen stond propaganda voor aanleg van de RijnGouwelijn. Dat zwaar omstreden project, uiteindelijk afgeblazen, had een lightrailverbinding zullen worden van het Groene Hart naar de kust. 

Dat ROC is vorstelijk bereikbaar met het OV, met vlak voor de deur een station waar in de spits 8 treinen per uur stoppen, en een bushalte waar maar liefst 44 bussen per uur halteren. Waarom moest het ROC dan een lans breken voor een tram, die bestaande trein- en busroutes zou combineren, en daarmee niets zou toevoegen aan de mobiliteit van de streek?

Toen dat gebouw af was, snapte ik het. Een prestigieus gebouw moest ontsloten worden met een prestigieus vervoermiddel. Net als de Universiteit, waarvan de rector magnificus ook beslist een tram over zijn terrein wilde. Wat het allemaal met onderwijs te mken heeft...

FHM
1 maart 2015

VOLGENDE AFLEVERING: HOOGHEEMRAADSCHAPSVERKIEZING (08/03/2015)