Voorweg Laag. Een tram naar Den Haag zet zich wat aarzelend in beweging, hoewel het sein toch op groen staat. Uw cameraman beklimt de trap naar Voorweg Hoog. Vogelgekrijs en autogepiep geven deze opname onbedoeld een lugubere lading.Een middagje Krakeling, een middagje Randstadrail! Dinsdagmiddag 6 november 2007 zwierf ik van 15:00 tot 17:00 rond op het onlangs in gebruik genomen traject van RR3 en was ik getuige van volstrekte chaos bij de uitvoering van de dienstregeling. Geniet maar van de filmpjes; ik heb lang in regen, wind en guurheid moeten wachten voordat ik ze kon schieten.
Sinds zaterdag 27 oktober 2007 kan weer wat tot juni 2006 heel gewoon was: rijden over de Krakeling van Zoetermeer. Randstadraillijn RR3 rijdt nu vanuit Loosduinen het 14 kilometer lange rondje dat in de jaren 70 is aangelegd als spoorlijn en de afgelopen jaren met pijn en moeite is omgebouwd tot lightrailtraject.
Vier weken geleden was het eerste stukje, van Centrum West tot Seghwaert, al in gebruik genomen door RR 4 (De Uithof – Zoetermeer Javalaan). Thans is de hele cirkel rond. Zeven stations zijn daardoor voor het eerst sedert 17 maanden weer bereikbaar per rail: Leidsewallen, De Leyens, Buytenwegh, Meerzicht, Driemanspolder, Delftsewallen en Dorp.
Eén nieuw station telt de Krakeling: Voorweg Hoog, tussen Buytenwegh en Meerzicht. Een belangrijk station, want het is aangelegd op het punt waar de krakeling het spoor naar Den Haag kruist en waar sedert 1977 al station Voorweg-zonder-meer lag (thans: Voorweg Laag). Je kunt hier nu overstappen van Randstadrail op Randstadrail. Reizigers voor de krakeling kunnen met die overstap flink wat tijd besparen, als ze hun reis goed plannen en Randstadrail een keer op tijd wil zijn.
Voorweg Laag. Een tram naar Den Haag zet zich wat aarzelend in beweging, hoewel het sein toch op groen staat. Uw cameraman beklimt de trap naar Voorweg Hoog. Vogelgekrijs en autogepiep geven deze opname onbedoeld een lugubere lading.
Er vertrekt een tram van Voorweg Hoog, en kort daarna een van Laag.
RR3 begint in Loosduinen en rijdt van Den Haag Westeinde tot Seghwaert gelijk op met RR4. Bij dat laatste station gaat RR4 rechtsaf naar de Javalaan. RR3 blijft de krakeling volgen, linksom, via Voorweg Hoog en Driemanspolder, waar je kunt overstappen op de trein naar Utrecht. Daarna zet de tram weer koers naar Centrum West, waar het eindpunt is.
Daar wordt de tram geparkeerd op spoor 3, dat het verst van het busstation verwijderd is. Na een korte pauze rijdt hij terug naar de Krakeling, die hij dan rechtsom berijdt. Per ‘slag’ Loosduinen- Zoetermeer v.v. rijdt hij die lus dus twee keer.
RR3 vertrekt van spoor 3 in de richting van station Dorp op de Krakeling.
Een rit met RR3 neemt 70 minuten in beslag. Loosduinen – Den Haag CS duurt een klein halfuur. Ik vind het nog steeds een ramp: die brede, logge RandstadRailen door die smalle stad, voortsukkelend met 35 km/uur en vaak slachtoffer van opstoppingen en vertragingen. ‘Moet dit een sneltram verbeelden?’, vroeg een kennis, die ik eens had meegenomen op een tochtje. Ja, maar dat is nou eenmaal lightrailfilosofie, en ik heb het niet verzonnen.
Voorbij de ‘netkous’in Bezuidenhout zet RR3 er echt flink de sokken in. Den Haag CS – Centrum West kost ruim 20 minuten, het volledige rondje over de Krakeling ook een minuut of 20.
Bij het eindpunt op Centrum West is maar één opstelspoor, zoals gezegd. Dat betekent dat de volgende tram pas binnen kan lopen als de vorige weer vertrokken is. Daarom is de keertijd zeer kort gehouden. Dat betekent weer dat vertragingen, meegenomen vanuit Den Haag, zich onverbiddelijk voortplanten op de terugweg. Ongetwijfeld is dat de oorzaak van de chaos die ik zag. Een master in de letteren kan het begrijpen, maar een ingenieur in de verkeerskunde niet.
In de avondschemering van Meerzicht naar Driemanspolder.
Op het traject Laan van NOI – Leidschenveen, waar RR3 en 4 het spoor delen met de aftandse metro’tjes van de RET (Hofplein – Den Haag CS) is nu echt druk verkeer. 20 railvoertuigen per uur per richting zie je er in de spits passeren. De RET rijdt in kwartierdienst; RR3 en 4 elk in 7,5 minutendienst. Op RR 3 en 4 was 10-minutendienst ooit de bedoeling, maar dan met gekoppelde wagens. De frequentie is nu hoger dan gepland, maar de vervoerscapaciteit lager.
Dat laatste is niet erg; er zijn een hoop reizigers weggejaagd na 17 maanden van amateuristisch gebroddel en geklungel. De vragen naar het hoe en waarom daarvan zullen wel nooit afdoende beantwoord worden. De passagiers lijken de laatste weken wel aarzelend terug te komen, nu er al enige tijd geen tram meer is ontspoord.
Maar als storingen zoals die op dinsdagmiddag frequent blijven voorkomen, zal die gunstige trend snel teniet zijn gedaan. Op station Buytenwegh heb ik 25 minuten staan te wachten op de RR3 naar Centrum West via Driemanspolder. Ook in de tegengestelde richting kwamen niet veel trams meer door.
Je raakt in zo’n situatie nog eens aan de praat met medereizigers. Een HBO-ster vertelde me, dat het maandagmorgen ook al hommeles was: ‘Ik was bijna te laat voor mijn tentamen. Ik vetrouw die dingen toch al niet. Ze maken zo’n kabaal op de wissels, en ze schieten helemaal heen en weer. Als ‘ie maar niet ontspoort! Ze hebben ze ook maar één week getest!’
Alweer een tevreden klant. Ik zelf sta me af te vragen of je ook in aanmerking komt voor geldteruggave bij een vertraging van minstens een half uur, zoals in de NS-tijd (zal wel niet) en of er geen omroepinstallatie is op Buytenwegh, want wij horen niets over de stremming of storing.
In de middagspits observeer ik vanuit broodjes- en koffiezaak Subway het tramverkeer bij Centrum West nog een halfuurtje. Van regelmatige afwisseling tussen lijn 3 en 4 is geen sprake: soms rijden er 4 drieën of 3 vieren achterelkaar. Ik zie in 12 minuten 4 vieren naar Den Haag vertrekken en ik zie spoor 3 langer dan 20 minuten leeg blijven.
Tram uit Den Haag arriveert op spoor 2 van Centrum West. Als er al een kwartier lang geen tram is doorgekomen, loopt het aantal passagiers wel op.
Tot zover deze voorlopig laatste aflevering van de RaRail-reeks. Als er niets bijzonders meer gebeurt, dan gaan we in 2008, 2009 of 2010 verder. We nemen dan de snelbus Zoetermeer - Rodenrijs die dan zal rijden, en de metro via de Statenwegtunnel (Melanchtonweg - Rotterdam CS) die dan klaar zou moeten zijn. Ik zeg het met enige slagen om de arm, want Randstadrail zou ons niet voor het eerst teleurstellen.
Frans Mensonides
7 november 2007
Er geweest: dinsdag 6 november 2007
De hele reeks:
Randstadrail, The movie (13 oktober 2007)
Forepark: Geen bloemen, geen toespraken (10 september 2007)
Geen pgimeuâh, geen wissel-èzâh: RR 4 naar De Uithof (2 juni 2007)
In elleke boch´ gaat-ie op z´n zèkant legge; RR 3 naar Loosduinen (14 maart 2007)
‘We hebben weer stroom!’, Erasmuslijn Rotterdam Hofplein – Den Haag CS (14 november 2006)
TRAMmelant is het handelsmerk! RR4, Oosterheem – Monstersestraat (6 november 2006)
Een nieuwe reisstijl: kruipen van Hofplein naar Nootdorp (16 september 2006)
Diep beschamend! (3 september 2006)
Kattenrug op krakeling? Ombouw Hofplein- en Zoetermeerlijn (5 augustus 2006)
© Frans Mensonides, Leiden, 2007