Nr. 295 - zondag 26 november 2023 (week 47)
Je stem verheffen; overpeinzingen rond de Tweede Kamerverkiezing


LAATSTE ZES AFLEVERINGEN

294. GOET GELACH EN QUAET-SLAGH,ADRIAEN VAN DE VENNE IN MIDDELBURG (19/11/2023)
293. 'EEN ZONDERLING GEVAARTE'; VINCENT VAN GOGH IN DRENTHE (05/11/2023)
292. DE TEERLING IS GEWORPEN, JULIUS CAESAR IN H'ART (08/10/2023)
291. EEN LEPEL VAN ROESTVRIJ STAAL (EN GROOTOUDERS VAN GOUD) (02/07/2023)
290. PERFECTE HARMONIE;  BEELDENSPEELTUIN IN LEIDEN (25/06/2023)
289. KNOTJE VAN ROTJE EN ANDERE ROTTERDAMSE BEELDEN (18/06/2023)

FHM’s A-viertjes is een rubriek op de Thuispagina van Frans Mensonides, die Henk als middle name heeft en dus FHM als initialen.
FHM’s verschijnt altijd op zondag, maar lang niet op elke zondag.


 




Ook Teylingen heeft gekozen

Hoe dan ook, de kiezer heeft gesproken! En in een democratie heeft de kiezer altijd gelijk en krijgt het volk uiteindelijk toch meestal wel de regering die het verdient.

Klaagzangen dat het stemvee op de verkeerde partij heeft gestemd; speculaties hoe de uitslag geweest zou zijn als niemand tactisch gestemd zou hebben; het is allemaal tijdverspilling. Het heeft geen enkele zin. Het zijn uitingen van mensen die de zon niet in het water kunnen zien schijnen en voor wie de druiven zuur zijn. Het snijdt precies even veel hout als de analyses na afloop van een voetbalwedstrijd; de uitslag zal er niet door veranderen.

Daarom heb ik de 2 eerste alinea’s van dit FHM’etje al op dinsdagmiddag geschreven en er geen syllabe meer aan veranderd. Is dat ook weer afgedaan!

Ik heb gestemd op Omtzigt. Ik had dat al besloten op die historische 10e juli van dit jaar, waarop Rutte aankondigde, de Nederlandse politiek te zullen verlaten. Omtzigt zag ik als de Sint Joris die deze draak geveld had. Hij verdiende dus als beloning in ieder geval één keer mijn stem. Als hij me in de praktijk niet bevalt, stem ik over 4 jaar of korter gewoon op een ander.

Bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen, in maart 2021, viel mijn keuze op de PvdA. Mijn reden om voor de (salon)socialisten te kiezen, was achteraf gezien een verkeerde. Het was ingegeven door nostalgie in plaats van door vooruit kijken.

Ik heb wel eens verteld dat ik uit een PvdA-nest stam. Mijn vader, van wie ik in maart 2021 de 60ste sterfdag herdacht, was actief in die partij. Hij had vermoedelijk - ik heb het hem nooit kunnen vragen - ambities voor een politieke loopbaan, die door zijn vroege dood in de kiem gesmoord werd.

Al snel kreeg ik spijt van mijn stem. De PvdA was 2 jaar lang vrijwel onzichtbaar in de oppositie tegen Rutte, al waren ze kwistig met moties van wantrouwen tegen hem.

Bovendien was daar de affaire-Arib, waarin de partij een heel kwalijke rol gespeeld heeft. Ik zag helemaal niets in de lijsttrekster, Lilianne Ploumen; terecht, zoals zou blijken toen ze er al een jaar later de brui aan gaf. Daarom heb ik een voorkeursstem uitgebracht op Khadija Arib, de nummer 2 op de lijst.

Op grond van vage beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag werd Arib in de zomer van 2022 de politiek uit gepest door toedoen van haar opvolgster als voorzitter van de Tweede Kamer. Daarbij kreeg ze ook nog een dolkstoot in de rug van haar eigen PvdA, die zich onvoorwaardelijk achter haar had moeten opstellen. Op zo’n partij stem ik echt niet.

Kort geleden is eindelijk aan het licht gekomen waar Arib nou precies van beschuldigd werd. Het werd een schoolvoorbeeld van een anticlimax. Zij had met stemverheffing gesproken tegen een aantal ambtenaren. Als ik zoiets lees, denk ik: nou, daar zullen die lui het dan vast wel naar gemaakt hebben! Maar de ‘slachtoffers’ krijgen nu psychologische begeleiding om hun traumatische ervaring te verwerken…

Mensenlief! Ik heb eens bij een commercieel bedoeld bedrijf gewerkt waar elk project dat werd aangevat, gepaard ging met grote schreeuwruzies. Dat was daar de enige manier om iets voor elkaar te krijgen. Zelf heb ik staan bekvechten met vrijwel iedereen, van de kopieerapparaat-bediende tot en met de bedrijfsleider. Als de door Arib afgeblafte rijksambtenaren in zo’n omgeving zouden werken, zouden ze binnen 14 dagen een burn-out hebben; wat een watjes!

Daar mijn stem op Omtzigt al vaststond, had ik de Kieswijzer en het Kieskompas gemakkelijk kunnen overslaan. Die zijn vooral uitgevonden voor de zwevende kiezers, de twijfelkonten die zelfs in het stemhokje nog op hun potlood staan te kauwen. Maar uit nieuwsgierigheid vulde ik ze toch in.

Mijn eerste poging met de Kieswijzer was moedgevend. Omtzigts NSC eindigde bij mij als 3e of 4e van alle 21 partijen. Als hij onderaan geëindigd was, was ik misschien nog aan het twijfelen geslagen. Maar de rode-, of in dit geval de blauwe-lantaarndrager was de VVD, die zelfs nog onder de bruinhemden terecht kwam.

Het was een koud kunstje om de Kieswijzer nog een paar keer in te vullen, net zolang totdat de NSC bovenaan stond.

En dan stond er nog niet eens een vraag bij over Omtzigts en mijn stokpaardje: Nederlands weer de voertaal op de universiteiten! Zelfs masters in het vak dat ik zelf gestudeerd heb - en dat was nou net toevallig Nederlands - worden tegenwoordig in het (steenkolen-)Engels gegeven. Vondel lezen ze in Engelse vertaling; zotter moet het niet worden!

Nou ja, snarentheorie en rocket science mogen ze voor mijn part wel in het Engels behandelen. Daar snapt toch geen sterveling iets van, in welke taal het ook gedoceerd wordt. Maar verder: wie aan een Nederlandse universiteit wil studeren, leert ook maar Nederlands!

Verder bewonder ik Omtzigt om de rust die hij uitstraalde tijdens die slopende tv-debatten die we achter de rug hebben (die ik niet allemaal gezien heb). Hij verhief zijn stem niet; hij wachtte rustig totdat de kleuterklas uitgekibbeld was, en bracht daarna kalm zijn punt. Ondersteund door overvloedig cijfermateriaal; hij is van de getalletjes. Ik herken en waardeer dat.

Het viel me bij deze campagne trouwens op dat de NPO zijn afkeer van Omtzigt en voorkeur voor de VVD nauwelijks meer onder stoelen of banken stak. Ze zijn 13 jaar gewend geweest om Ruttes narratief over het voetlicht te brengen; wiens brood men eet… Het zal voor hen even wennen worden als er straks een andere baas in het Torentje zit.

Na de Kieswijzer besloot ik, ook het Kieskompas nog te doen, en dit voor de verandering heel eerlijk in te vullen. Ik landde niet zo gek ver bij NSC vandaan, dat in ieder geval dichter bij mij in de buurt stond dan de PvdA. Ik denk dat dat mede komt door hun lijstfusie met GroenLink(s), een partij waar ik al jaren klaar mee ben.

In het Kieskompas kom ik doorgaans het dichtst uit bij de Christenunie, waarop ik, als orthodoxe atheïst, nooit zou stemmen. Deze keer landde ik zo exact op die partij dat het CU-logo onzichtbaar was onder het pijltje dat mijn positie op het politieke schaakbord aangaf.

Heel gek is dat toch niet. Die partij is licht progressief en een beetje links, zonder daarin te overdrijven. Fanatisme in de politiek is nooit heilzaam. En CU heeft in mijn ogen ook best wel een paar sympathieke standpunten, waaronder hun aandacht voor het openbaar vervoer - dat er tijdens hun regeringsdeelname niet erg op vooruit is gegaan, ok - en hun eerbied voor het leven.

Voor dat laatste hoef je echt niet bij GroenLinks aan te kloppen. Ik heb het al vaker gehekeld, maar ik doe het nog een keer.

Een senior graaft met een stem op die partij zo ongeveer zijn eigen graf. Mijn woning, daar moet ik eigenlijk uit, als het aan GL ligt, om plaats te maken voor woningzoekende jongeren. En als ik na mijn 70ste verjaardag krakkemikkig zou worden, kom ik mogelijk niet meer in aanmerking voor dure behandelingen in een ziekenhuis. Dan beschouwt GL mijn leven zo langzamerhand wel als voltooid. Zou ik op de dag van mijn verscheiden nog in mijn koophuis wonen, dan vervalt de opbrengst daarvan grotendeels aan de staat, in plaats van aan mijn erven.

Bijzonder dat zo’n anti-seniorenpartij uitgerekend kiest voor een boomer als Timmermans als lijsttrekker. Een wat uitgebluste, wel heel zelfvoldane man, waar zo goed als niets vanuit gaat; ik begrijp het gewoonweg niet!

Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst, zeggen ze. Iedere senior die ‘woke’ is, liet zijn stem deze keer bepalen door de (klein)kinderen. Maar aangezien ik die niet heb, heb ik hem toch maar naar eigen inzicht uitgebracht.

Ik deed dat - het zal CU-adepten deugd doen - in een gereformeerd godshuis: de Opstandingskerk aan de Aerent Bruunstraat in mijn buurt Leiden Zuidwest. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt door het feit dat dit een ‘prikkelarm’ verkiezingsbureau was. Daar heerst rust en stilte, en niemand verheft er zijn stem. Dat is plezierig voor bijvoorbeeld hypersensitieven, mensen met een aandachtsstoornis en lijders aan keuzestress die in het stemhokje nog verwoed staan te twijfelen.

Ik fluisterde nauwelijks hoorbaar ‘goedemorgen’ tegen de officials achter de tafel. Verder heb ik afgezien van wat ik normaliter doe: een ferme dreun geven op het deksel van de stembus, na mijn stembiljet in de gleuf gestopt te hebben.

Dat was dus een stem voor Omtzigt. Zijn zeteltal viel wat tegen. Misschien te vroeg gepiekt, of slachtoffer van degenen die strategisch gestemd hebben, en nu lelijk op hun neus staan te kijken. Maar aan de andere kant: Omtzigt had op 10 juli één Kamerzetel, alleen die van hemzelf. En hij heeft er nu 20, dus dat is toch een winst van 19.

Dit A4-tje lijkt wel van elastiek, maar is nu toch meer dan vol. Ik kom dus niet toe aan speculaties over de formatie. Maar daar zal de komende weken nog tijd genoeg voor zijn.

FHM
26 november 2023

VOLGENDE AFLEVERING: BORMAN, LOVELL & ANDERS, HENKIE EN CHRIET: DE KERSTVLUCHT VAN 1968 (17/12/2023)






© Frans Mensonides, Leiden, 2023