Jaargang 5 Aflevering 23 MAANDAG 29 JULI 2002
Deze column is afkomstig uit het archief van REFLEXXIONZZ!
Klik hier voor de meest recente aflevering.

In tegenstelling tot wat wij vorige week beloofd hebben, dit weekend geen OV-reisverslag op deze site. Helaas had ik deze week geen tijd beschikbaar om op pad te gaan. Onze excuses voor dit ongemak, zo niet: voor deze bittere teleurstelling. In stede daarvan een zwerftocht door een plaats die je normaliter alleen vanuit de trein ziet, tenzij je er gaat wonen, wat even mijn bedoeling was.


soort column

Kaasstad

Al jaren koester ik vage plannen om het ouderlijk huis in de Leidse Fortuinwijk te verlaten, waar ik nu al bijna 40 jaar woon, en me te vestigen in Woerden. Dit sympathieke kaasstadje ligt als een spin midden in het web van Randstad Holland, en bovendien een half uur dichter bij de uithoeken van ons vaderland. Nu moet het er maar eens van komen!, vind ik. Via Internet heb ik begrepen, dat je bij het gemeentehuis een woonkrant kunt afhalen, en bij één of andere woningstichting een folder met de gebruiksaanwijzing van het woning-toewijzingssysteem.

Wie zich in een uithoek van Woerden vestigt, moet maar niet te vast rekenen op het stadsvervoer, dat in de dal-uren slechts in twee-uurdienst rijdt, en binnenkort wel opgedoekt zal worden. Voor bewoning komen daarom slechts twee wijken in aanmerking, gelegen in de nabijheid van het station: het knusse stadscentrumpje, dat ik heel goed ken, en de nieuwbouwlocatie Snel en Polanen. Die laatste naam “ [klinkt me in de oren] als een groothandel in groenten, fruit en aardappelen”, schreef ik drie jaar geleden, maar dat was de kift, omdat ik onvoldoende pecunia had om er een van de peperdure huizen te kopen. Dat is nog steeds zo, en die woonkrant zal me er geen domicilie verschaffen.

Maar het idee wil me niet loslaten. Twee keer per week passeer ik in de avonduren Woerden, op weg van college naar huis. Aan mijn linkerhand zie ik dan Snel en Polanen liggen, een verzameling rechthoekige lichtvlakken in de duisternis. Dan overvalt me altijd een lichte duizeling; het perspectief draait 180 graden, en ik hervind me als trotse eigenaar van een van de flats - om niet te zeggen: residences - die achter de ramen naar de spoorbaan staat te kijken. Blijvend vrij uitzicht op railverkeer. Ieder mens heeft recht op zijn dromen, nietwaar?

- - -

Op een warme middag in de vroege zomer besluit ik die folders te gaan halen. Ik spoor naar Woerden, en loop naar het stadhuis, dat merkwaardigerwijze is gevestigd op een bedrijventerrein. Met woonkrant keer ik terug naar het station, waar ik de stadsplattegrond raadpleeg. Vervolgens loop ik toch Snel en Polanen binnen, want daar blijkt die woningstichting gevestigd te zijn.

Om de hoek ligt een school, die “Minkemacollege” heet. Terwijl ik er langs loop, storten zich honderden 4 tot 12-jarigen naar buiten.

Dat is toch de waanzin ten top, een basisschool die zich “college” mag noemen! Is S&P misschien de kak-buurt van de regio, met mensen wie het naar de kop is gestegen, alleen maar omdat ze op het ware middelpunt van Nederland wonen?

Slam, slam, slam! doen de autoportieren. De ‘studenten’ aan het Minkemacollege worden afgehaald. Het is er druk van. Ik reed vroeger in weer en wind op mijn autoped naar wat toen nog ‘lagere school’ heette, maar aan zulk gevaar kunnen ouders kinderen niet meer blootstellen, gezien de toename van het autoverkeer, vooral rond half vier.

Ik vind de woningstichting, en daar vinden ze, na enkele ladekasten binnenste buiten gekeerd te hebben, de gevraagde folder.

Het is ongenadig warm vandaag; plakkerig, broeierig heet. De thermometer wijst 23 graden, maar het konden er net zo goed 38 zijn. Het liefst zou ik meteen terugreizen naar Leiden, maar de trein van 15.52 haal ik niet meer, en ik besluit deze wijk verder te gaan verkennen.

Snel en Polanen is van dichtbij, en bij daglicht, minder aantrekkelijk dan hij lijkt vanuit de trein, in het donker. Ik doorkruis een wijk met eengezinswoningen die de kleur hebben van verroeste olietankers. Mooi is het niet, maar het is in ieder geval origineel.

Het verkeerslawaai van zoëven is verstomd; nu heerst er een broeierige stilte. In deze moerashitte ben ik de enige wandelaar die zich op straat waagt, en ook het autoverkeer is stilgevallen, na de piek van daarnet.

Als ik dieper doordring in Snel en Polanen, houden de moderne woningen spoedig op. De jaren zeventig herleven, dank zij rijtjes huizen met ellenlange schuine daken, die bijna de grond raken. Het was ooit in. Opnieuw sla ik een hoek om, en nu sta ik ineens oog in oog met saaie rijtjesbouw als uit de jaren zestig. Zo ziet mijn eigen wijk er ongeveer uit, die ik probeer te verlaten.

En, het lijkt wel of ik in een tijdmachine zit: weer een paar hectometer verderop waan ik me plotseling in het interbellum. Overal staan hier woningen die afkomstig lijken te zijn uit de tijd dat buitenwijken nog ‘tuindorpen’ heetten. Plompe vormen, altijd weer die sombere donkerrode baksteen; erkertjes. Dat is razend populair momenteel, nieuwbouw die op oud-bouw lijkt. De muren zijn gemetseld van stenen die enigszins verweerd lijken. Een van de bewoners heeft de ouderwetserigheid geaccentueerd door een zonnescherm op te hangen met zo’n vaal, geel-wit gestreept doek in een latwerk.

Het schijnt dat architecten aan het begin van de 21ste eeuw niets beters weten te verzinnen dat de hele 20ste nog eens dunnetjes over te doen. In gedachten wandel ik hier met mijn grootvader, die gedurende de helft van die eeuw de architectuur beoefend heeft. En ik hoor heel duidelijk het schampere lachje dat hij gereserveerd hield voor het werk van vakgenoten. “Heb je die stapel oude vaktijdschriften nog, van mij? Ik kan je precies aanwijzen, waarvan hij het heeft nageaapt”.

Ik kom weer in een moderner gedeelte. Verderop meen ik vlaggen en vanen te ontwaren, die zouden kunnen duiden op de aanwezigheid van een winkelcentrum. Als ik naderbij ben gekomen, zie ik echter dat het een meubelboulevard is, met daarnaast de onvermijdelijke MacDonalds. Waar halen de buurtbewoners hun dagelijks brood? In het alleraardigste kaas-stadje, denk ik, in het centrum, waarvan ik nu zo langzamerhand een half uur lopen verwijderd ben.

Ik loop terug door de wijk met verroeste huizen. Mijn grootvader mompelt iets over “eenvormigheid”.
-”Ja, opa”, antwoord ik, “dat gaat tegenwoordig allemaal met computers. Even van je copy-and-paste, en hopsa!, je hebt een complete woonwijk bijeengekopieerd, nog voor de eerste koffie!”.

Mijn opa schudt niet-begrijpend het hoofd. Dit is zijn wereld niet meer. Zijn beeld vervaagt, en ik loop weer alleen.

- - - -

Soms moet je je dromen koesteren; soms moet je ze tegen het licht houden om ze te doen vervagen. Snel en Polanen valt vies tegen; het is niet anders. Ik zoek straks in de woningkrant gewoon een huisje in dat leuke centrum.

Aan de hemel accumuleren vette donderwolken. De zon is weg, maar de benauwdheid neemt niet af. Ik keer terug naar het station, volkomen doorweekt.

In de trein neem ik de woningkrant en de folder ter hand. In de laatste staat te lezen, dat ik voor de woningen in de eerste niet in aanmerking kom, omdat ik op geen enkele manier aan deze regio gebonden ben; economisch noch anderszins.

Ik gooi beide boekwerken in de prullenmand. Het was een middag om snel te vergeten. Waarom ik hem heb opgeschreven, is me een raadsel.

Frans Mensonides


Aflevering gemist? Kijk in het overzicht van recente REFLEXXIONZZ! in de rechterkolom.

Daar is ook te zien: de uitsmijter van Fris Spr!ts.

Pasfoto:

foto: Wim Scherpenisse


Colofon

REFLEXXIONZZ! biedt columns over openbaar vervoer en andere onderwerpen, reisverslagen, korte verhalen en geen gedichten.
Dit digitale magazine verschijnt in de regel twee keer per week; wie elke maandagmorgen en vrijdagmiddag een bezoek aflegt, zal meestal wel iets nieuws vinden.
Teksten: Frans Mensonides en/of Fris Spr!ts, tenzij anders vermeld.

REFLEXXIONZZ! maakt deel uit van de opgeheven site De digitale reiziger, waarvan het archief nog toegang verleent tot alle tussen 1996 en 2001 verschenen artikelen.

Wie op de hoogte gehouden wil worden van alle updates, kan zich aanmelden voor de nieuwsbrief Reiziger.

Op- of aanmerkingen, opbouwende of afbrekende kritiek, benevens suggesties zijn welkom in mijn brievenbus. Vrijwel alle brieven worden door mij beantwoord, zij het meestal niet per kerende post.


Overzicht meest recente REFLEXXIONZZ!

Krach Speculeren op de beurs is zonde - Vr 26.07.2002
- - - -
Requiem voor een reiziger (KORT VERHAAL) Een verbijsterend toeval - Wo 24.07.2002
- - - -
Louter presentexemplaren (OV-reisverhaal) Zon, zeelucht en pointillisme op Walcheren - Zo 21.07.2002
- - - -
Dit is niet het colofon Schrijfles op een schrijfschool - Wo 17.07.2002
- - - -
3 maal daags 1 placebo Mijn antwoord op matige depressies - Za 13.07.2002
- - - -
Kopstations en knuffeltram Het zotste idee over het Leidse OV - Wo 10.07.2002
- - - -
In loondienst Acht gouden loopbaantips - Zo 07.07.2002
- - - -
Klantenbarometer Een nieuw meetsysteem voor OV-kwaliteit, waar niets van klopt - Do 04.07.2002
- - - -
Zonnewende Stemmingen in de zomeravondschemering - Ma 01.07.2002
- - - -
Overzicht van ALLE verschenen afleveringen; 1998 - heden



De uitsmijter, niet door Fris Spr!ts

Valse Viagra-pillen in omloop

viaGRA dolorosa!

Ha, ha, hi, hi, ho, ho: allemaal even lachen om alweer zo'n woord-bak, die deze keer zo Sp!ts is, dat Fris Spr!ts hem zelf niet zou kunnen begrijpen. Hij is ingezonden door een trouwe lezer, waarvoor dank!


© 2002, Frans Mensonides, Leiden


31/172/304/29,2