Ook in het jaar nul - JUIST in het jaar nul - werd de
Sjef Koekenbakker Award iedere maand uitgereikt aan
een persoon, groepering of instantie die de belangen
van de Nederlandse OV-reiziger geschaad had. Sedert
augustus is de winnaar van de Sjef (die tot dan werd
aangewezen door een eenmansjury) gekozen door de
lezers van De digitale reiziger.
Klik hier voor het Sjef-hoofdmenu, met lynx naar het officiële Sjef-reglement en naar de lijst van previous winners.
Een zwarte week, zo zou je nummer 51 van het jaar 2000 (het kanteljaar, het jaar tussen twee eeuwen, het begin van een nieuw era; een doodgewoon jaar, verder) wel kunnen betitelen. Veel leed was de OV-reiziger eerder in het jaar al overkomen, maar we praten dan over de normale dingen: stremmingen, achterlijk personeel, fraaie plannen die niet werken, vertragingen, overvolle voertuigen. De afgelopen week echter, kon ik me niet aan het gevoel onttrekken dat er een dieptepunt viel te noteren: de vogelvrijverklaring van de reiziger.
Deze week werden we met de dood bedreigd door een stel dolgedraaide Molukkers, die iets te verrekenen menen te hebben met de Nederlandse regering, en waren duizenden bus- en tramreizigers in en om Utrecht slachtoffer van een randdebiel die het noodzakelijk achtte, een (gelukkig valse) bommelding te doen. De NS-towers in Utrecht moesten daardoor afgelopen dinsdag ontruimd worden, en daarmee ook het streek- en stadsbusstation aan de voet daarvan. Schrijver dezes stond op dat moment op een kil en afgelegen industrieterrein in Nieuwegein vergeefs op vervoer te wachten. Soit, ik wil hier geen aandacht vragen voor persoonlijk leed; het is allemaal al erg genoeg.
On top of that plukte de treinreiziger deze week de volle vruchten van de opsplitsing van de NS in een stuk of honderd elkaar beconcurrerende belangengroeperingen. Waren het de verkeerslij'ers uit het oosten niet die, gesteund door de vakbonden, het treinverkeer lamlegden, dan waren het wel de wilde conducteurs en machinisten, die staakten tegen het - door de vakbonden volkomen terecht goedgekeurde - akkoord over het rondjes rijden rond de kerk.
En dat alles over het hoofd van de reiziger, die nergens schuld aan heeft, noch van de situatie op de Molukken, noch van de zich al decennia voorstslepende conflicten tussen leiding en personeel van Dé NS.
Over die laatste kwestie, de wilde staking, hebben wij vanzelfsprekend een duidelijke mening, maar wij zullen die pas ventileren (voor zover wij dat in het verleden al niet gedaan hebben) in de REFLEXXIONZZ! van volgende week, tevens oudejaarsdag, want alles op zijn tijd.
Wel heeft De digitale reiziger alvast een sarcastisch schrijven gestuurd naar de Socialistische Partij, die het noodzakelijk vond, zich solidair te verklaren met de stakende NS-ers, met voorbijgaan aan het leed van de reiziger. Solidariteit, onze reet! Wie zich trouwens in de 21e eeuw nog socialist noemt, heeft van de 20ste niet veel geleerd.
Het is de tijd van de jaaroverzichten. Welaan, hier volgt dan het jaaroverzicht van 2000, met
hypertekstuele verwijzingen naar de Sjef-artikelen.
De Sjef voor januari 2000 ging naar de Slow Ferries die de rivieren tussen Rotterdam en Dordrecht onveilig maken (deze mochten van omwonenden niet harder varen dan 3 knopen per uur, en konden daardoor de dienstregeling niet halen) en de WaterBugs, ofwel waterbussen rond Dordrecht, die er ook niet in slaagden, bij benadering op tijd te drijven.
Uit recente berichten uit die streek blijkt, dat er in de loop van het jaar niet veel verbeterd is,
en daarom worden de Slow Ferries en WaterBugs genomineerd voor de Sjef 2000.
De Sjef van februari ging naar de stad Groningen, en de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. Deze hadden het het regionale busbedrijf Arriva, en diens voorganger Vancom, wel heel erg makkelijk gemaakt met vervoerscontracten die de vervoerders in vrijwel elk opzicht carte blanche gaven. Maar ziet: de noordelijke magistraten hebben hun zondig leven gebeterd. Mede naar aanleiding van toekenning van de Sjef, hebben ze Arriva nu een wurgcontract voorgelegd voor 2001. Dat de directie van Arriva nu meteen zijn personeel heeft opgehitst, een staking te organiseren, en met 350 bussen op te rijden naar het provinciehuis in Assen, dat bewijst dat Arriva nog lang niet toe is aan privatisering, terwijl ze altijd wilden doorgaan voor een voorloper. Zou een echt commercieel bedrijf zijn werknemers tot staking oproepen, als de directie een order of een contract is misgelopen???
Hoe het ook zij, Groningen, Groningen, Friesland en Drenthe valt, althans op busgebied, niets
meer te verwijten. Zij dingen dus niet mee naar de jaarlijkse Sjef.
In maart ging het felbegeerde kleinood van blik, waaibomenhout en Velpon naar een
organisatie, die toen al te failliet was om de prijs in ontvangst te nemen: Flevo Ferries, die een
trage en omslachtige zeevaartroute tot stand had gebracht tussen Amsterdam en Lelystad,
waar niemand ooit om gevraagd heeft. Met hun opheffing zijn ze al voldoende gestraft. Geen
nominatie derhalve, voor de Sjef van het jaar.
De aanleiding tot de Sjef Koekenbakker Award van april 2000 is helaas maar al te actueel.
Opstandige leden van de VVCM en de FNV kregen het onimiteerbare sculptuur voor het
blijven doormekkeren over het rondjes rijden rond de kerk, waarvoor afgelopen week
opnieuw het hele treinverkeer werd lamgelegd. We kunnen niet heen om een nominatie.
De slechte informatievoorziening door NS rond geplande en ongeplande stremmingen is ons al
jaren een doorn in het oog. We hadden er al eerder een Sjef voor uitgedeeld aan NS zelf. Op
zaterdag 20 mei ging het weer helemaal, helemaal mis bij een stremming rond Schiphol. De
informatieposters waren zo geheimzinnig, dat ze evengoed Egyptische hiërogliefen hadden
kunnen aanplakken. NS konden we er de Sjef niet voor uitreiken, omdat we dat al eens gedaan
hadden; wij besloten hem te geven aan NSRNRN (NS Reizigers; Netwerk Randstad
Noord).
Dit was de laatste keer dat wij van de Sjef-jury nog bereid waren, ons te verdiepen in de
vertakkingen en afsplitsingen van NS, die elkaar de schuld geven van alle spoorellende. Vanaf
dat moment spraken wij samenvattend van dé NS. Dé NS won de zomer-Sjef voor het feit dat
vrijwel het complete spoorwegnet wegsmolt tijdens de enige warme dag die de meteorologen
in 2000 hebben kunnen registreren.
Daarna is geen opmerkelijke verbetering opgetreden bij dé NS, noch op het gebied van
informatievoorziening, noch op het gebied van storingen en stremmingen. We zullen dé NS
straks nogmaals tegenkomen, maar eerst Connixxion en de gemeente Leiden. Die kregen in
de Sjef in augustus voor het disfunctionerende busstation bij station Leiden centraal. Het
DRIS heeft daarna nog vele malen gedisfunctioneerd, en is in oktober zelfs enkele weken
geheel buiten dienst geweest.
Connixxion en Leiden wonnen de prijs in augustus ex aequo met het noordelijke railbedrijf
NoordNEP, die niet alleen bleven rotzooien met te korte treinen, maar ook het idiote plan
lanceerden om de aanvangstijden van lessen en colleges te laten afhangen van de behoeften
van NoordNEP, in plaats van andersom. Ook voor dit bezopen idee (dat ze nooit ingetrokken
hebben) een nominatie voor de Sjef van 2000.
Een ex aequo-notering dus, in augustus, en dat werd veroorzaakt door het feit, dat de
verkiezingen van de Sjef Koekenbakker Award plotseling gedemocratiseerd waren. Met min
of meer eerlijke verkiezingen kun je nu eenmaal wel eens uitkomen op een lastig
interpreteerbaar resultaat, zoals ze in Amerika gemerkt hebben.
In september een eenduidige Sjef: gewest Haaglanden, die allerlei tram- en buslijnen aan het
opheffen was, of - nog geniepiger - ze langzaam de nek omdraaide door een steeds mindere
kwaliteit te bieden. Ook dit is niet veranderd: bij de nieuwe dienstregeling van
HTM-tramlijnen 2 en 6, bij het openen van het strengelspoor door de Grote Marktstraat,
werden weer stiekem een paar ritjes geschrapt.
In oktober geen verkiezingen. We wezen de Sjef zelf toe, unaniem, aan dé NS, voor het
afschaffen van het avondretour (alsof iemand na 18.00 nog zou willen vertrekken, met het
risico dat er een staking uitbreekt, zodat je nooit meer thuis komt). Ook deze maatregel is nog
niet ingetrokken. Dit levert de tweede kandidatuur voor dé NS op. Voor de duidelijkheid: de
stemmen voor het avondretour en die voor de hittegolf-stremming zullen niet worden
samengeteld; het zijn in onze ogen twee geheel losstaande gevallen, al zijn ze, door de naam
van dé NS, onsmakelijk, pardon: onlosmakelijk met elkaar verbonden.
De Sjef van november, voor het eerst toegekend na een on-line poll, ligt nog vers in het
geheugen. Hij ging met absolute meerderheid naar het ministerie van V&W en RailNEP
voor het halsstarrig weigeren, nieuwe stations te openen in nieuwbouwwijken waar men erom
zit te springen.
Dat zijn dus de kandidaten. In onderstaande Ballot-box zijn zij nogmaals opgesomd. Stemmen is heel simpel. Klik in het rondje voor de kandidaat van jouw keuze, zodat dit een zwarte kleur aanneemt van schaamte; klik vervolgens op "Stem!", en jouw burgerplicht is weer vervuld.
Er kan gestemd worden tot en met woensdag 10 januari 2001. De resultaten worden zo spoedig mogelijk daarna bekend gemaakt.
En dan een oproep aan onze lezers: ook in 2001 zullen wij weer maandelijks een Sjef
Koekenbakker Award uitreiken. Dus denk s.v.p. alvast eens na over een geschikte nominatie.
(De naam van de nominerende maken wij niet bekend, tenzij iemand, om wat voor reden dan
ook, de Hell-Angels of de hooligans van F.C. Den Bosch wenst te nomineren). Want: de jury
voor de Sjef: dat ben jij, de lezer van de enige website die werkelijk opkomt voor de belangen
van de OV-reiziger!
***
Tot slot nog dit. Er zijn wel eens lezers, die vragen: hoe zit het nu met de heren Kohl en Peper. Deze louche sujetten hebben ons begin dit jaar geholpen met enkele juridische aspecten rond de Sjef, en zijn daarna, zo schijnt het, van de aardbodem verdwenen.
Welnu, van Kohl hebben we zelf ook niet al te veel meer gehoord. Misschien zit hij wel "im Knast", zoals Derrick dat altijd uitdrukte, in de lik, het enige Bargoense woord dat Derrick in zijn 45-jarige politiecarrière geleerd heeft.
Peper is onlangs weer opgedoken in het nieuws. Hij werd vrijgesproken van fraude, om een drietal redenen.
1) Hij heeft zich geen geld van de gemeenschap toegeëigend.
2) Het geld dát hij zich heeft toegeëigend, heeft hij netjes teruggegeven.
3) Hij was, toen hij zich het geld toe-eigende, voortdurend dronken; hetgeen vanzelfsprekend een waterdicht alibi is. Wij vragen ons nu alleen af, of iemand, die al te bezopen is om een declaratieformuliertje correct in te vullen, nog wel in staat is om een zware burgemeestersfunctie naar behoren te vervullen.
Hoe het ook zij: Peper is gezuiverd van alle blaam, en zal binnenkort wel weer tot een openbare functie worden geroepen, al was het maar voorzitter van de Nationale Kampeerraad, waarmee ze Aantjes van de ARP hebben afgescheept, toen hij in 1978 fout bleek te zijn geweest in de oorlog. (Aantjes? ARP?, zie ik de jeugdige lezer denken. Dat leg ik een andere keer nog wel eens uit; we hebben nu zijpaden genoeg gehad, dit jaar).
Rest ons, de lezer een draaglijk nieuwjaar toe te wensen, al geloven wij er zelf niet in, dat 2001 ook maar een haar beter zal worden dan 2000.
w.g.
De voorzitter van de jury voor de Sjef Koekenbakker Award, alhier.