Ook dit jaar zijn er weer dik 500 foto’s van eigen makelij te zien geweest op mijn site; soms als foto-van-de-week, soms als omlijsting van een artikel, soms door een artikel omlijst. Ik nam ze laatst allemaal nog eens chronologisch door; een leuk karweitje; al die vervlogen maanden, al die afgelegde trajecten, al die vastgelegde taferelen!
Ik selecteerde er een stuk of 30 die me om één of andere reden bijzonder opvielen. Die haalden het jaaroverzicht, dat ik natuurlijk verdeelde in de gebruikelijke categorieën OV en OVerig. Dit is de afdeling OV; de OVerigen staan hier. Een terugblik op een verder niet erg opmerkelijk jaar uit mijn bestaan.
Deze werd genomen op de derde dag van het jaar. Een beetje sneeuw, inderdaad. 2009 was volgens de klimaatfanaten alweer een veel te warm jaar. Maar zo zullen we het ons niet herinneren, want het begon en eindigde in de kou.
Die van januari leidde tot minder problemen dan die van december. Op de eerste zaterdag van het jaar reisde ik helemaal heen en weer naar Limburg, zonder een centje vertraging. Dit is station Heerlen de Kissel op de Heuvellandlijn die onderwerp vormde van het eerste reisverslag van 2009.
De uitrol van de chipkaart was opnieuw een belangrijke rode draad in deze jaargang. Ik had liever een laatste aflevering geschreven over de definitieve teloorgang ervan, maar die zat er niet in, dit jaar. Maar we blijven hopen…
Op donderdag 27 januari was het D-day in Rotterdam: op de RET-metro werd de strippenkaart afgeschaft. Op Zuidplein fotografeerde ik een paar ‘witkielen’ die de reizigers die dag moesten bijstaan.
Eén van hen mailde me om mij zeer coulant toestemming te verlenen tot het plaatsen van deze foto, daar zijn gezicht toch niet zichtbaar was. Ik had hem nergens om gevraagd, en had de foto ook zeker niet verwijderd als hij mij zijn toestemming onthouden had.
Kom nou! Overal in de Rotterdamse metro hangen hele trossen camera’s die al mijn gangen geheel ongevraagd nagaan. Mijn chipkaart doet hetzelfde. Zou IK dan uit overwegingen van privacy toestemming moeten vragen om een foto te maken in een metrostation? En waarom wilde hij eigenlijk niet in beeld? Wilde hij niet geassocieerd worden met de chipkaart? Terecht! Maar ga er dan niet voor werken!
Grote gekte op Leiden Centraal: een warmtezuil die je voorzijde verschroeit en je achterzijde versteend laat, net als de kolenkachel waar uw dienaar zich in de écht barre winter van 1962/1963 nog aan warmde. Mijn pleidooi voor een verwarmde wachtkamer werd genegeerd. Die zuil levert wel een sfeervol plaatje op, dat wel.
Eén bus fotograferen is niet zo moeilijk. Twee elkaar passerende is een stuk lastiger. Het vereist kennis van de dienstregeling, urenlang geduld, zorgvuldig positie kiezen of – in dit geval – gewoon een beetje geluk. We staan in Valkenburg ZH en zijn op pad voor een stukje over de bus in Katwijk.
Ergens in maart begaf mijn Sony T3 digitale camera het. De hele winter had hij van tijd tot tijd al rare kleurzwemen gegeven, die bijna niet meer weg te PhotoShoppen waren. Toen bleef op een kwade dag het scherm helemaal zwart.
Een camera van bijna vijf jaar oud laat je natuurlijk niet meer repareren. Ik kocht een T 500 van eveneens Sony. Dit is een van de eerste foto’s die ik ermee genomen heb. Het nieuwe Haarperron op Amsterdam Sloterdijk lijkt wel een soortement buis, met die weerkaatsing in de regenplassen.
Het aardige van die Sony-cameraatjes / kameraadjes is dat ze zo lekker klein zijn. Je steekt ze zo in je broekzak. Ze zijn bovendien lekker onopvallend; je kunt nog eens een witkiel fotograferen zonder dat hij het merkt. Je hebt ook mensen die met koffers vol lenzen op stap gaan, een enorme spiegelreflex voor de buik hangen en erover klagen dat ze overal door OV-personeel weggejaagd worden…
De Zijllaanmolen uit 1850 stond ooit eenzaam in een polder bij Leiderdorp. Maar de bebouwing omsingelde hem en nam hem de wind uit de zeilen. Hij is nu wel per bus bereikbaar. lijn 13 legde ik een keer of twintig vast, met die nieuwe camera.
4 april: de gemeente Antwerpen gunde het publiek een blik in de braakliggende premetrotunnel onder o.a. de Carnotstraat. Mooie plaatjes, maar een triest verhaal, een tunnel die al sinds 1981 wacht op voltooiing. De gemeente beloofde met de hand op het hart, hem nu eindelijk te gaan afbouwen en in gebruik nemen. Maar ik heb er niets meer over gehoord in de loop van 2009.
Het ZH-dorp Piershil zag mij dit plaatje maken; op paasmaandag, om precies te zijn. Lelijke foto, die toch iets heeft; iets onheilspellends bijna, ik weet niet hoe. Het helle verkeersblauw vloekt aangenaam met dat knalgroene voorjaarsgras. En die schaduwen zijn raar; ze lijken helemaal niet de schaduwen van een abri. Deze foto MOEST bij het overzicht, al weet ik zelf niet waarom.
Eindhoven, 16 mei: NS zet bussen in. Nou, laat die meervoudsuitgang maar weg! Eerlijkheidshalve moet ik opmerken dat er een paar minuten later een hele rij touringcars kwam aanrijden.
Die nieuwe camera heeft een aardig sterke tele-stand. Tele werkt vervreemdend: dat met een knak uiteengaande strengelspoor, dat bruggetje dat veel steiler lijkt dan het is, de opeengepakte mensenmenigte. Voor wie het nog niet gezien had: dit is de Leidsestraat in Amsterdam.
Het nieuwe spoorwegstation Holendrecht werd aangebouwd bij het al veel langer bestaande GVB-metrostation. Hier trein en metro broederlijk naast elkaar, en beide even hoekig en vierkanterig. Het was trouwens verschrikkelijk warm, die dag, een graad of 30.
Noordwijk Picképlein: Bus 40 naar Leiden heeft zijn beginpunt op een duintop.
Ja, en als je aandacht besteedt aan D-day in Rotterdam, dan mag je hem in Amsterdam ook niet laten lopen. Hij viel op donderdag 27 augustus. Lees een verslag vol freaks en halve garen.
Die chipkaartautomaten gaan nog al eens stuk. Deze monteur komt ook niet met zijn kop op de foto, maar dat komt doordat hij hem helemaal in die automaat heeft gestoken.
Afschaffing van de strippenkaart in de metro heeft overigens geleid tot weglopen van 30% van de klanten, zoals ik aantoonde aan de hand van cijfers, maar ook met eigen ogen zag in de praktijk. Zelfs op voorheen drukke tijden vervoeren de metro’s van GVB en RET nu een hoop lege stoelen. Je las het nog nergens anders dan hier. Ik tip de media al lang niet meer over zulke zaken; het wordt toch niet opgepikt.
Een andere, zeer lange rode draad: de HST in de lage landen. Op 7 september ging hij dan eindelijk rijden tussen Hoofd- en Blijdorp, zij het in het tempo van een boerentrekpaard. Ik fotografeerde hem vanaf het viaduct in de Boterdorpseweg tussen Berkel en Bergschenhoek. En ik fotografeerde op dezelfde dag vanaf de hoogste etage van het Groot Handelsgebouw een aantal conventionele treinen op Rotterdam CS. Hoe ik op die etage verzeild raakte, lees je HIER.
Zo maar een losse flodder: Station De Vink op een avondwandeling om 23:40 uur.
Het jaar eindigde zoals gezegd, zoals het begon: met kou. Op de foto Leiden Centraal, met pendeldiensten die je niet eens tot Amsterdam brachten, maar slechts tot Haarlem of Schiphol. Een diep beschamende vertoning voor de spoorwegsector, die ik hekelde in een aflevering van FHM’s A-viertjes.
Zo, dat was het dan. Niet eens erg veel soeps, als je het zo onder elkaar ziet. Als dat nou het puikje moet verbeelden van een complete jaargang… Nou ja, op naar 2010, in ieder geval!
Frans Mensonides
Nieuwjaarsdag 2010.
© Frans Mensonides, Leiden, 2010.