LAATSTE
ZES AFLEVERINGEN
224. 'VOOR GOD & GELD' IN GENT / MARTEN
EN OOPJEN ZIJN EEN KOOPJE (02/10/2016)
223. HET OOR
EN DE GEKTE VAN VINCENT VAN GOGH
(04/09/2016)
222. HET
CIRCUS JEROEN BOSCH (2): DE TUIN DER LUSTEN (27/03.2016)
221. HET
CIRCUS JEROEN BOSCH (1): TIME SLOT
(13/03/2016)
220. 'LOPEND
BUFFET'; DE MYSTERIEUZE HYPALLAGE
(06/03/2016)
219. 'HUPPAKEE!';
EUTHANASIE OP DEMENTERENDEN
(28/02/2016)
Hit-artiesten uit 1956: Renato Carosone, Tennessee Ernie
Ford, Helma en Selma,
Bill Haley, Frank Sinatra, Winifred Atwell, Elvis the
Pelvis, Jim Lowe, Gogi Grant,
Lou Busch, de Butterflies, Anne Shelton en Doris
Day
Allemaal gekopieerd van de Wikipedia en YouTube
´Alle and´re muziek is goed wanneer je 80 bent
Maar nu alleen maar Dixieland´
Aldus de Butterflies
In Nederland bestond het fenomeen hitparade nog maar net. Vanaf
maart 1956 publiceerde het tijdschrift Elsevier elke 5 à 6 weken een
top-10-lijstje. Daarmee was ik natuurlijk gauw klaar, dus ik pakte er ook de
hogere regionen bij van de Britse top-50 en vanzelfsprekend die van het
toonaangevende muziekland USA.
Maar hieronder wat nummers die me wel bevielen: mijn
persoonlijke top 10 van 1956. Ze klinken allemaal ontzettend oud. 60 jaar
geleden, dat is zoiets als de vroege steentijd of de late ijstijd, in de
muziekwereld waar de trends elkaar in hoog tempo opvolgen.
Drie nummers uit mijn geboortejaar heb ik al eens eerder
besproken in deze kolommen. Dat is in de eerste plaats ‘La Pansé’ van Renato
Carosone, de Elsevier tophit nummer 1 op mijn geboortedag, 4 november 1956. Verder waren dat ‘Sixteen Tons’ van Tennessee
Ernie Ford en ‘In de bus van Bussum naar Naarden’ van Helma en Selma. Die
laatste is een draak van een nummer, maar het gaat in ieder geval over een bus,
en ik had het erover in… inderdaad, in de bus van Bussum naar Naarden. Als je
het lied googlet, krijg je ook de dienstregeling van die bus op je scherm; die
van heden, en niet die van 1956.
De top-10 dan, in willekeurige volgorde.
‘Rock Around the Clock’ / Bill Haley & his Comets.
Dat is me altijd een raadsel geweest, hoe deze paffe dertiger, met zijn
spuuglok, kon uitgroeien tot idool van opstandige tieners. Ik denk dat ik in
1941 geboren had moeten zijn om dat te begrijpen. Zijn oer-rock-klassieker ‘Rock
Around the Clock’ werd opgenomen in de lente van 1954, werd een jaar later een
wereldhit en drong weer een jaar later toch nog door tot de Elsevier-top 10.
‘Love and Marriage’ / Frank Sinatra.
Tegenwoordig vooral bekend als tune van ‘Married with Children’, de sitcom uit
de 90´s over een gemelijke schoenenverkoper.
‘The Poor people of Paris’ / Winifred Atwell.
Deze vingervlugge pianiste van Trinidad haalde zo op het gehoor geschat 300
aanslagen per minuut. Het nummer duurt dan ook maar 116 seconden.
Atwell had in de 50´s een reeks grote boogiewoogie- en ragtime-hits. Ze speelde
op een oude honky-tonk-piano die ze voor een grijpstuiver gekocht had bij een
uitdragerij. Dat verhaal doet me denken aan die ‘Worn Down Piano’ van de Mark
and Clark Band, maar die is afkomstig uit een ander decennium.
Tegen klassiek zag Atwell ook niet op. Ze was een jeugdheld van de toetsenvirtuoos Keith Emerson.
‘Heartbreak Hotel’ / Elvis Presley.
The King, daar kun je niet omheen, en dat wil ik ook niet, hoewel ik nooit een
verstokte fan van hem geweest ben. ‘Heartbreak Hotel’ werd geschreven door Mae
Boren Axton die zich had laten inspireren door een krantenbericht over een
zelfmoord in een hotel.
Elvis Presley stond in Amerika in 1956 vrijwel onafgebroken op 1 in de top 100,
maar had in Nederland pas eind 1957 zijn eerste hit. Jongeren moesten het in
die tijd doen met heel weinig zakgeld, denk ik; Elseviers hitparade
weerspiegelt vooral de smaak van hun ouders.
‘Green Door’ / Jim
Lowe.
Dat nummer werd in 1981 opnieuw een hit in de uitvoering van Shakin’ Stevens. Lowe
ziet er op de foto uit als zo´n ideale schoonzoon, die op kantoor mensen onder
zich heeft. Maar toch een rock-ster!
‘The Wayward Wind’ / Gogi Grant.
Dit nummer is voor mij een ‘guilty pleasure’. Een duister-romantisch lied over
een man die net als ik geboren is in een eenvoudige woning nabij een spoordijk
en daardoor in zijn latere leven niet erg spoorde. Daarmee houdt de
vergelijking dan ook wel op; ik kan het lied niet helemaal op mezelf betrekken.
‘The Wayward Wind’ is zwaar overgeproduceerd, met vol orkest, met uithalende
violen en tetterende trompetten, en Gogi wordt vocaal bijgestaan door een
twintigkoppig koor, schat ik.
Totaal maar dan ook totaal vergeten is Gogi Grant nu. Haar dood afgelopen
winter, op 91-jarige leeftijd, deed een veel minder grote schok door de wereld gaan
dan die van David Bowie.
‘Zambezi’ / Lou Busch and his Orchestra.
Vrolijk jazzy instrumentaaltje, gecomponeerd door twee Afrikaanders, over een
rivier in die regionen. Ook dit nummer ken ik uit de 80´s. In de uitvoering van
de Piranhas was het in 1982 een bescheiden hit in de UK.
´Dixieland´ / The Butterflies.
De Butterflies waren twee van vlinderdasjes voorziene broertjes uit
Amersfoort, Luc en Godert van Colmjon,
17, resp. 12 jaar oud. De jongste moest tijdens optredens op een kistje staan
om gebruik te kunnen maken van dezelfde microfoon als zijn broer. Ze stonden op
mijn geboortedag met dit nummer op 2 in Elseviers hitparade en zijn ook bekend
van hun top-10-hit ´Willem wordt wakker´ uit 1958. Het verhaal achter hun
succes is nogal tragisch, zoals zo vaak bij kindsterretjes.
´Dixieland´ is een cover van het nummer ´Muskrat Ramble´, in 1926 geschreven
door Kid Ory. Ik zong het refrein mee als: ´1, 2, 3, what are we fighting for, Don´t
ask me, I don´t give a damn, next stop is Vietnam´, inderdaad: de bekende
protestsong I-Feel-Like-I´m Fixing-to-Die-Rag´ van Country Joe and The Fish uit
1965. Country Joe betaalde Ory geen cent voor deze cover. Ory´s nazaten spanden
daarom een proces tegen hem aan, maar deden dat pas in 2001, en de kwestie was
toen verjaard. Je reinste plagiaat, maar Joe kwam ermee weg.
´Lay Down Your Arms´ / Anne Shelton.
´Lay down your arms and surrender to mine´, zo zingt deze sweetheart of the forces haar favoriete soldaat woordspelig toe. Zulke
sweethearts associeer je met WO II die toen al 11 jaar achter de rug was. Maar
in 1956 verbleven Britse troepen alweer in den vreemde, en wel bij het
Suezkanaal, waar zij samen met Frankrijk en Israël tegen Egypte streden. Die
oorlog woedde, net als de Hongaarse Opstand, ook op mijn geboortedag. Geen
wonder dat rond mijn wieg iedereen fluisterde over een op handen zijnde Derde
Wereldoorlog.
´Que Sera, sera (Whatever Will Be, Will Be)´ / Doris Day.
Vermoedelijk het nummer uit 1956 dat het sterkst is blijven hangen in het
collectief geheugen. Doris Day zong het in de Hitchcock-film ´The Man Who Knew
Too Much´. Het nummer gaat over het onloochenbare feit dat geen mens weet wat
de toekomst brengen zal. Een open deur, maar die wordt op kraamvisite toch vaak
ingetrapt. Een waardig besluit dus, van een rijtje wiegenhits.
FHM
16 oktober 2016
© Frans Mensonides, Leiden, 2016.