Nr. 225 - zondag 16 oktober 2016 (week 41)
Wiegenhits 1956

LAATSTE ZES AFLEVERINGEN

224. 'VOOR GOD & GELD' IN GENT / MARTEN EN OOPJEN ZIJN EEN KOOPJE (02/10/2016)
223. HET OOR EN DE GEKTE VAN VINCENT VAN GOGH (04/09/2016)
222. HET CIRCUS JEROEN BOSCH (2): DE TUIN DER LUSTEN (27/03.2016)
221. HET CIRCUS JEROEN BOSCH (1): TIME SLOT (13/03/2016)
220. 'LOPEND BUFFET'; DE MYSTERIEUZE HYPALLAGE (06/03/2016)
219. 'HUPPAKEE!'; EUTHANASIE OP DEMENTERENDEN (28/02/2016)




 

Hit-artiesten uit 1956: Renato Carosone, Tennessee Ernie Ford, Helma en Selma,
Bill Haley, Frank Sinatra, Winifred Atwell, Elvis the Pelvis, Jim Lowe, Gogi Grant,
Lou Busch, de Butterflies, Anne Shelton en Doris Day
Allemaal gekopieerd van de Wikipedia en YouTube

´Alle and´re muziek is goed wanneer je 80 bent
Maar nu alleen maar Dixieland´

Aldus de Butterflies


Vorig jaar heb ik me voor deze rubriek verdiept in de hedendaagse popmuziek, die me zwaar op de maag lag. Dit jaar gooide ik het over een geheel andere boeg. Ik heb een ruime collectie ´wiegenhits´ bijelkaar gedownload, nummers die in mijn geboortejaar, 1956, in de hitparade stonden.

In Nederland bestond het fenomeen hitparade nog maar net. Vanaf maart 1956 publiceerde het tijdschrift Elsevier elke 5 à 6 weken een top-10-lijstje. Daarmee was ik natuurlijk gauw klaar, dus ik pakte er ook de hogere regionen bij van de Britse top-50 en vanzelfsprekend die van het toonaangevende muziekland USA.

Op het Britse Official Charts Archive kun je alle hitlijsten van 1953 tot heden opvragen. Bovendien heeft deze site een handige database waarin je kunt zoeken op titel en artiest. De site over de Amerikaanse Cash Box Top 100 (in ´56 nog maar een top 50) mist helaas die zoekmogelijkheid en levert alleen hitparades van week tot week. De Billboard Hot 100 schijnt helemaal geen spoor nagelaten te hebben op het web.

 Ik kan er niet omheen: toch zeker de helft van de nummers uit 1956 die ik gedraaid en gedownload heb, vond ik niet om aan te horen. Niet tot mijn favorieten reken ik bijvoorbeeld Tante Leen, Johnny Jordaan, Zwarte Riek, de Spelbrekers, Teresa Brewer, Slim Whitman en Pat Boone.

Maar hieronder wat nummers die me wel bevielen: mijn persoonlijke top 10 van 1956. Ze klinken allemaal ontzettend oud. 60 jaar geleden, dat is zoiets als de vroege steentijd of de late ijstijd, in de muziekwereld waar de trends elkaar in hoog tempo opvolgen.

Drie nummers uit mijn geboortejaar heb ik al eens eerder besproken in deze kolommen. Dat is in de eerste plaats ‘La Pansé’ van Renato Carosone, de Elsevier tophit nummer 1 op mijn geboortedag, 4 november 1956.  Verder waren dat ‘Sixteen Tons’ van Tennessee Ernie Ford en ‘In de bus van Bussum naar Naarden’ van Helma en Selma. Die laatste is een draak van een nummer, maar het gaat in ieder geval over een bus, en ik had het erover in… inderdaad, in de bus van Bussum naar Naarden. Als je het lied googlet, krijg je ook de dienstregeling van die bus op je scherm; die van heden, en niet die van 1956.

De top-10 dan, in willekeurige volgorde.

Rock Around the Clock’ / Bill Haley & his Comets.
Dat is me altijd een raadsel geweest, hoe deze paffe dertiger, met zijn spuuglok, kon uitgroeien tot idool van opstandige tieners. Ik denk dat ik in 1941 geboren had moeten zijn om dat te begrijpen. Zijn oer-rock-klassieker ‘Rock Around the Clock’ werd opgenomen in de lente van 1954, werd een jaar later een wereldhit en drong weer een jaar later toch nog door tot de Elsevier-top 10.

‘Love and Marriage’ / Frank Sinatra.
Tegenwoordig vooral bekend als tune van ‘Married with Children’, de sitcom uit de 90´s over een gemelijke schoenenverkoper.

‘The Poor people of Paris’ / Winifred Atwell.
Deze vingervlugge pianiste van Trinidad haalde zo op het gehoor geschat 300 aanslagen per minuut. Het nummer duurt dan ook maar 116 seconden.
Atwell had in de 50´s een reeks grote boogiewoogie- en ragtime-hits. Ze speelde op een oude honky-tonk-piano die ze voor een grijpstuiver gekocht had bij een uitdragerij. Dat verhaal doet me denken aan die ‘Worn Down Piano’ van de Mark and Clark Band, maar die is afkomstig uit een ander decennium.
Tegen klassiek zag Atwell ook niet op. Ze was een jeugdheld van de toetsenvirtuoos Keith Emerson.
‘The Poor people of Paris’ was oorspronkelijk van Edith Piaf (‘La Goualante du Pauvre Jean’) en er waren verschillende covers van, zowel gezongen als instrumentaal; het was een van de populairste deunen van 1956. In Nederland werd het een hit in de gitaarversie van Chat Atkins.

‘Heartbreak Hotel’ / Elvis Presley.
The King, daar kun je niet omheen, en dat wil ik ook niet, hoewel ik nooit een verstokte fan van hem geweest ben. ‘Heartbreak Hotel’ werd geschreven door Mae Boren Axton die zich had laten inspireren door een krantenbericht over een zelfmoord in een hotel.
Elvis Presley stond in Amerika in 1956 vrijwel onafgebroken op 1 in de top 100, maar had in Nederland pas eind 1957 zijn eerste hit. Jongeren moesten het in die tijd doen met heel weinig zakgeld, denk ik; Elseviers hitparade weerspiegelt vooral de smaak van hun ouders. 

‘Green Door’ / Jim Lowe.
Dat nummer werd in 1981 opnieuw een hit in de uitvoering van Shakin’ Stevens. Lowe ziet er op de foto uit als zo´n ideale schoonzoon, die op kantoor mensen onder zich heeft. Maar toch een rock-ster!

‘The Wayward Wind’ / Gogi Grant.
Dit nummer is voor mij een ‘guilty pleasure’. Een duister-romantisch lied over een man die net als ik geboren is in een eenvoudige woning nabij een spoordijk en daardoor in zijn latere leven niet erg spoorde. Daarmee houdt de vergelijking dan ook wel op; ik kan het lied niet helemaal op mezelf betrekken.
‘The Wayward Wind’ is zwaar overgeproduceerd, met vol orkest, met uithalende violen en tetterende trompetten, en Gogi wordt vocaal bijgestaan door een twintigkoppig koor, schat ik.
Totaal maar dan ook totaal vergeten is Gogi Grant nu. Haar dood afgelopen winter, op 91-jarige leeftijd, deed een veel minder grote schok door de wereld gaan dan die van David Bowie.

‘Zambezi’ / Lou Busch and his Orchestra.
Vrolijk jazzy instrumentaaltje, gecomponeerd door twee Afrikaanders, over een rivier in die regionen. Ook dit nummer ken ik uit de 80´s. In de uitvoering van de Piranhas was het in 1982 een bescheiden hit in de UK.

´Dixieland´ / The Butterflies.
De Butterflies waren twee van vlinderdasjes voorziene broertjes uit Amersfoort,  Luc en Godert van Colmjon, 17, resp. 12 jaar oud. De jongste moest tijdens optredens op een kistje staan om gebruik te kunnen maken van dezelfde microfoon als zijn broer. Ze stonden op mijn geboortedag met dit nummer op 2 in Elseviers hitparade en zijn ook bekend van hun top-10-hit ´Willem wordt wakker´ uit 1958. Het verhaal achter hun succes is nogal tragisch, zoals zo vaak bij kindsterretjes.
´Dixieland´ is een cover van het nummer ´Muskrat Ramble´, in 1926 geschreven door Kid Ory. Ik zong het refrein mee als: ´1, 2, 3, what are we fighting for, Don´t ask me, I don´t give a damn, next stop is Vietnam´, inderdaad: de bekende protestsong I-Feel-Like-I´m Fixing-to-Die-Rag´ van Country Joe and The Fish uit 1965. Country Joe betaalde Ory geen cent voor deze cover. Ory´s nazaten spanden daarom een proces tegen hem aan, maar deden dat pas in 2001, en de kwestie was toen verjaard. Je reinste plagiaat, maar Joe kwam ermee weg.

´Lay Down Your Arms´ / Anne Shelton.
´Lay down your arms and surrender to mine´, zo zingt deze sweetheart of the forces haar favoriete soldaat woordspelig toe. Zulke sweethearts associeer je met WO II die toen al 11 jaar achter de rug was. Maar in 1956 verbleven Britse troepen alweer in den vreemde, en wel bij het Suezkanaal, waar zij samen met Frankrijk en Israël tegen Egypte streden. Die oorlog woedde, net als de Hongaarse Opstand, ook op mijn geboortedag. Geen wonder dat rond mijn wieg iedereen fluisterde over een op handen zijnde Derde Wereldoorlog.

´Que Sera, sera (Whatever Will Be, Will Be)´ / Doris Day.
Vermoedelijk het nummer uit 1956 dat het sterkst is blijven hangen in het collectief geheugen. Doris Day zong het in de Hitchcock-film ´The Man Who Knew Too Much´. Het nummer gaat over het onloochenbare feit dat geen mens weet wat de toekomst brengen zal. Een open deur, maar die wordt op kraamvisite toch vaak ingetrapt. Een waardig besluit dus, van een rijtje wiegenhits.

FHM
16 oktober 2016

 


VOLGENDE  AFLEVERING: DAGBOEKSPION, OF: MIJN GEBOORTE ALS HAPPY ENDING (30/10/2016)

 

© Frans Mensonides, Leiden, 2016.