Dat is een rare trend in dit land, dat seizoensgebonden dingen
steeds vroeger gaan plaatsvinden. Wintermode ligt medio augustus al in de
winkel, pepernoten liggen daar dan al naast. De eerste sinterklaas zie je eind
september in de etalages, de eerste kerstverlichting medio oktober boven
de straten, het kerstnummer van menig
tijdschrift al rond sinterklaas in je brievenbus en de bezorger van ongevraagd
periodiek drukwerk al rond dezelfde tijd aan je deurbel, hengelend naar een oudejaarsbonus,
of een rotschop.
En het eerste jaaroverzicht, in een onlinekrant, las ik al
op 10 december rond het noenuur. Gevaarlijk leven: we hadden toen nog 21,5 dag
van 2013 voor de boeg, en er kan een hoop gebeuren in een halve dag. Ik tweette
de scribent dan ook, dat hij rijkelijk voorbarig was, maar die antwoordde
doodgemoedereerd dat hij de rest van het jaar vakantie had.
Deze site heeft nooit vakantie – of altijd; ik
schrijf, net
als Constantijn Huygens, in mijn ledige uren. Daarom volgt hier, nu, op
het
enig juiste tijdstip, het jaaroverzicht 2013 van de meest opmerkelijke
OV-foto’s
die ik in 2013 gepubliceerd heb op mijn site. Dit stukje heb ik
namelijk op Internet gezet op oudejaarsjaaravond na 20:00 uur, als alle
OV-middelen
teruggekeerd zijn in de garage.
Het was, vooral voor het OV op stalen wielen, een beroerd
jaar, dit MMXIII. Ik kan me een opsomming besparen van wat er allemaal mis ging
bij de spoorwegen; Rikus van de Mij. voor Beter OV heeft dat al voor ons
gedaan.
Ja, en dan stuiten we
meteen al op de sneeuw, die na een
zeer milde start van de winter 2012 / 2013, medio januari plotseling
overvloedig
losbarstte. Nooddienstregeling, extreme vertragingen, wachten in de
kou. Boven dit artikel het treinenstation van Leiden; hier vlak boven
en het bussenstation van Haarlem in het
duister, onder zeer winterse omstandigheden.
NB: bij sommige foto’s verschijnt er een groter exemplaar
als je er op klikt; bij andere foto’s is dat niet het geval.
Verbetering is er ook aan te wijzen. In december 2013 hebben we weinig te klagen gehad over sneeuwoverlast. Niet doordat de spoorsector er beter op was voorbereid, maar veeleer door het feit dat het in december 2013 niet gesneeuwd heeft.
En dan in dit chronologische jaaroverzicht alweer het
volgende pijnpunt: het treinverkeer met België. De peperdure ‘Goofy’s’, de V250’s
uit die bijna failliete maffiafabriek No Saldo Broddel uit Italië, konden niet tegen
sneeuw; niemand had die lui verteld dat het ´s winters wel eens kon sneeuwen in
de Lage Landen. De treinen vielen spontaan uitelkaar door de kou. Dat
gebeurde na amper 6 weken exploitatie,
waarbij er vrijwel geen een op tijd op het eindpunt was aangekomen.
Op 11 maart herrees de Internationale IC naar Brussel uit de
mottenballen, die drie maanden eerder na 55 jaar trouwe dienst was opgeheven. Hij
keerde echter niet terug als uurdienst Amsterdam – Brussel, doch als
tweeuurdienst vanuit Den Haag HS. Hier verlaten die gedateerde rijtuigen, getrokken
door een Traxx-loc, station Mechelen (links op de foto). In dit stukje prees ik NS HiSpeed
uitvoering voor deze ‘nieuwe’ verbinding met oude treinen,
Hoe staat het verder met de verbinding Nederland-België,
voor zover ik het nog heb bijgehouden? De V250’s zijn nooit meer op de baan
verschenen, behoudens een enkele testrit. Wie snel in Brussel wil zijn, betaalt
de hoofdprijs voor een ritje met de Thalys. De regering besloot de concessie
van NS HiSpeed niet in te trekken, ondanks hun weerzinwekkende gepruts. Op
termijn gaan ze, onder een andere naam, weer naar België via de HSL, maar
voorlopig niet sneller dan 160 km/uur. Pogingen van een Haags consortium om een
concessie te verkrijgen voor een sneltrein Den Haag - Brussel via Roosendaal en Luchthaven
Zaventem, stuiten voorshands af op af op bureaucratie aan beide zijden van de
grens. De NS HiSpeed-IC Den Haag – Brussel rijdt vanaf 15 december 12 keer per
dag i.p.v. 8, in een ander patroon dan vroeger, en doet dan 10 minuten langer
over zijn rit.
Het blijft: aanmodderen. Ondertussen zullen we ook in 2014
nog wel het nodige horen van de juridische nasleep tussen NS en de Italiaanse
fabriek, om maar te zwijgen over de parlementaire enquête over het drama.
‘De winter was lang’, zong Willeke Alberti in 1964. Maar die van
2013 was pas echt lang. Eind maart fotografeerde een trouwe lezer uit
Haaglanden deze berijpte IRM op Den Haag HS. Maar ook daarna ging de winter nog
verder. Met Pasen was het kouder dan met kerstmis, en met Pinksteren niet veel
warmer.
Aan de Dreef in Den Haag Vrederust een toevallige ontmoeting
met dit museumstuk uit het HOVM, een PCC-tram uit de jaren 60.
Nee, eind april hoefden ze zelfs in Krabbendijke niet meer
te krabben aan de autoruiten; eindelijk was de vorst dan toch voorbij. Dit standaardstation
5e klasse ziet sinds eind 2012 elk half uur een trein stoppen.
Ik deed Krabbendijke en Kapelle-Biezelinge op 29 april. Over vorst gesproken: het was een historische dag, de laatste van een kleine 45.000 dagen dat we in successie geregeerd waren door een vorstin (zij het vijf jaar door één in ballingschap). De morgen daarop zou Beatrix’ ‘obductie’ plaatsvinden, zoals ik onderweg iemand hoorde beweren, maar ik hou het toch liever bij abdicatie. Daar ging mijn stukje niet in de eerste plaats over, al werd het wel hier en daar even aangestipt.
Station Nijverdal is een wandeling vanuit Holten wel waard.
Het werd geopend in april 2013, tegelijk met de uitgraving waar het in ligt, en
de tunnel die erheen leidt. Daarmee was de treinverbinding Zwolle – Enschede na
drie jaar tijd weer hersteld. Zowaar toch nog een positieve railgebeurtenis in
2013.
Je ontwerpt een milieuvriendelijke, geluidsarme hybride bus
met de motor achterin. Dan heb je hem af, en helaas!, niemand heeft er aan
gedacht dat er ook nog stoeltjes in moesten. Die breng je dan alsnog aan, voor
passagiers die het klimvermogen hebben van een gems. Ik zag deze gedrochtelijke
bus in Dordrecht, op pad in de buitengewesten van Zuid-Holland.
Deze Connexxion-streekbus fotografeerde ik op de permanente
kermis bij de Pyramide van Austerlitz. Het voertuig, fanatiek bestuurd door een
jongetje dat later buschauffeur wil worden, komt vaker langs dan de echte bus
in het dorp Austerlitz. Lijn 81 onderhoudt van maandag tot/ met zaterdag overdags
een uurdienst Woudenberg – Veenendaal, en rijdt op zondag en ’s avonds niet.
Het staat beschreven in mijn warmste reisverhaal van 2013.
Het station Geerdijk aan de lijn Almelo – Mariënberg verwerkt
55 passagiers per dag, staat daarmee op de voorlaatste plaats van alle stations
in Nederland, en laat alleen Enschede De Eschmarke achter zich. Toch zullen er
een hoop mensen ontredderd zijn als het station gesloten wordt; in ieder
geval de 27 mensen die hier ’s morgens
instappen en ’s avonds uit-, en daarmee het totaal aantal in- plus uitstappers
op 54 brengen. Die 55ste was ik zelf; ik stapte op die julidag in Geerdijk wel
in maar niet uit; ik kwam hier te voet en ging per trein.
Het met opheffing bedreigde station is een curiosum, met
twee perrons aan dezelfde kant van één spoor.
Putten op de Veluwe was de bestemming van bijna al onze
vakanties in de jaren 60. Ik kom er zo eens per twee, drie jaar terug, om me te
verbazen over het feit dat niet alles er meer uitziet zoals 45 jaar geleden. In 2010 schreef ik er voor het laatst over. Dit jaar was ik er ook even, op een
zaterdag, met dit minibusje dat helemaal van Amersfoort naar Nunspeet rijdt.
Wandelend door Putten zag ik mensen met smartphones en
tablets mijn nostalgie nog verder aan stukken scheuren. Ik ben maar gaan
dineren in ‘een nostalgische ambiance’, zoals ze zelf zeggen, in restaurant De
Heerdt. Die zijn ’s zondags gesloten, en zo ken ik Putten gelukkig weer.
Wat écht nooit verandert, is Kinderdijk, de concentratie van
molens bij het punt waar de Noord en de Lek samenstromen om de Nieuwe Maas te
vormen. Die molens zijn hét symbool van klompig Hollandisme, en daarom komen er
toeristen naar kijken uit alle delen van de wereld, behalve Holland.
Dit is ook zo’n vast punt in de OVerzichten op deze site: nu
echt het afscheid van de Plan-V. Maar ik verwacht er in 2014 ook nog wel
ergens een te fotograferen. Deze stond op station Eindhoven op punt van vertrek
naar Weert.
Het nieuwe ministerie van Binnenlandse Zaken plus Justitie in
Den Haag, naast het iets minder nieuwe van VROM en het puntige van Onderwijs.
Deze ambtenarentorens met duizenden werknemers, zijn gelukkig zeer goed
bereikbaar per spoor.
Afgetrapt Waals boemeltje op het eindpunt van de NMBS-lijn
Luik – Maastricht. Dit treintje zal, net als de Plan-V’s, ook nog wel een paar
jaar mee moeten.
Met deze foto had ik een verstokte automobilist in mijn
vriendenkring mooi tuk. Ik mailde hem dit plaatje, met als toelichting: ‘Zo’n
nieuwe vijfdubbel gelede Utrechtse stadsbus van 50 meter lengte’.
-‘Hoe kun je zo’n bus besturen?’, mailde hij ontzet terug. Schieten die
achterste bakken niet alle kanten op?’
Ja, dat doen ze al bij de dubbelgelede bussen die werkelijk rondrijden
in Utrecht; een ‘achterbaks’ ritje is daar bepaald geen lolletje. Maar op deze
foto zie je niets anders dan drie enkelgelede bussen die toevallig pal achter
elkaar staan.
Ik schreef in Utrecht over de concessiewisseling van het
stads- en streekvervoer. Qbuzz werd de opvolger van Connexxion, U-OV van Voor
U. Het was op mijn site het laatste OV-artikel van 2013. En al bestaat die naam dus niet meer; ik deed het hele heel
jaar ‘voor U’.
Frans Mensonides
31 december 2013
Eerdere jaaroverzichten:
© Frans Mensonides, Leiden, 2013