Hieronder dan het beloofde jaaroverzicht 2013 van de meest
opmerkelijke ‘overige’ foto’s op mijn Thuispagina, foto’s waarop geen
openbaar-vervoermiddelen staan afgebeeld. Het jaaroverzicht van OV-foto’s ging
op oudejaarsavond al online.
Ik mocht ook in 2013 weer een lezersschare op mijn site
verwelkomen die overeenkomt met de bevolking van een flink uit de kluiten
gewassen provinciestad. Als kind droomde ik wel, dat alle kinderen van de hele
stad op mijn verjaardag kwamen. Internet heeft die droom toch in zekere zin
waargemaakt.
Voor mij privé was 2013 een jaar om zeer snel te vergeten;
zo’n doorsnee-annus horribilis
waarvan het leven vaak complete ketens aaneenrijgt.
In mei moest ik de verzorging van mijn dementerende moeder
opgeven en zag ik haar node vertrekken naar wat je geen
tehuis-voor-ouden-van-dagen meer mag noemen. In september belandde mijn
broertje in het ziekenhuis met een ernstige ziekte. Mijn ‘broertje’, hij is
inmiddels 53, maar ik herinner me nog dat ik bij zijn wieg stond, en daarom
blijft hij altijd mijn broertje. De optimisten onder zijn artsen denken dat hij
in de loop van januari genezen maar huis zou kunnen.
Met zo’n zes ziekenbezoekjes en dus evenveel retourtjes Leiden
– Den Haag per week restte me de laatste maanden weinig tijd om dit magazine bij
te houden.
En dan spreek ik nog niet eens over het leed dat werken
heet. Over de ellende op mijn werk schrijf ik over 10 jaar nog wel eens een
stukje; bij leven, welzijn en pensioen.
Het was kortom zo’n jaar waarin ik mij vastklampte aan mijn
levensovertuiging: ‘Al stelt het leven niets voor, je kunt er nog altijd een
mooie dag van maken’. Een foto is in ieder geval snel gemaakt; in hooguit een
kwart seconde, maar meestal minder. Hieronder het overzicht.
Ook deze keer geldt weer, dat in sommige gevallen bij het
klikken op een foto een groter exemplaar daarvan op je scherm verschijnt, en in
andere gevallen niet.
Natuurlijk begint ook dit chronologische overzicht met de kou van de winter. De foto boven dit stukje is gemaakt tijdens een avondwandeling door de sneeuw, in januari. Dit is de Schelpenkade in Leiden, gefotografeerd vanaf het Jan van Goyenbruggetje.
Nee, we houden het niet lang meer droog, dacht ik toen ik in
de polders bij Bleiswijk stond te wachten op de ZoRo-bus, bij een halte zonder
abri. Enkele minuten later barstte inderdaad een striemende hagelbui los, maar
gelukkig pas toen ik net in de bus gestapt was.
Panoramafoto van park De Uithof aan de rand van Den Haag. Mijn
al eerder genoemde broertje zat begin dit jaar hier in de buurt in een
verpleeghuis, en elke 14 dagen zette ik mijn moeder in de taxi hiernaartoe.
Deze foto is voor mij daardoor ook meer dan het plaatje. Maar dat plaatje is
ook wel aardig, vind ik zelf.
5 maart, de winter voorbij (dachten we die dag); de eerste
stranddag van het seizoen. ‘Zandruiters’ op het strand van Katwijk aan Zee.
Kerkpad door de Langeraarsche Plassen, van Langeraar naar
Papenveer. Ik ben nooit moe te verhalen hoe ik in deze streek nog eens het
openbaar busvervoer (gedeeltelijk) heb weten te redden.
De Holterberg tussen Holten en Nijverdal verheft zich een
duizelingwekkende 59 meter plus 5 decimeter boven zeeniveau, hetgeen een
adembenemend, schier alpine uitzicht oplevert.
Na een lange, koude winter volgde een korte, hete
zomer. Deze Osssse (?) kinderen
(kinderen uit Oss, kon ik beter schrijven) zoeken verkoeling, op een mooie,
warme vakantiedag.
De Stichtse Lustwarande, die ik van de zomer bewandelde, staat vol follies, aardige architectonische grappen zonder nut of doel. Een van de geinigste is wel deze potsierlijke Uilentoren in Leersum, op de Utrechtse Heuvelrug. Je kunt het slechts 7 meter hoge torentje beklimmen, maar hebt dan precies hetzelfde uitzicht als wanneer je op de grond blijft.
Mooi zomers plaatje van de Blookervijver in Huis ter Heide,
in dezelfde Lustwarande. Rijkelui uit de stad hadden hier landgoederen waar
zij de zomer doorbrachten. De Blookers verdienden hun geld in de tabak en de cacao.
Twee grootouders beklimmen amechtig de steile, stalen trap met hoge treden van de Pyramide van
Austerlitz. Intussen staan hun kleinkinderen al lang triomfantelijk op de top
van de gammele, verzakkende, twee eeuwen oude uitkijkpost, en manen hun arme opa en oma ook
nog tot meer spoed.
De jeugd en de ouderdom. Sommige foto’s blijken ineens iets symbolisch te hebben als je ze later op je beeldscherm terugziet. Maar bij deze zag ik het al tijdens het afdrukken: die is voor het jaaroverzicht!
Eng horrorpaard dat me met holle, geblinddoekte ogen
aanstaart. Het was op mijn wandeling rond Bakkum. Het is minder erg dan het
eruit ziet. Het masker is tegen de vliegen, die normaal in de zomer zo’n groot paardenoog
graag leegvreten. Het gaas is heel dun, en het paard kan er gewoon doorheen
kijken, wat het hier dan ook duidelijk doet.
Meer horror, een paar kilometer verderop. Dit is Paviljoen
Mannen II waar ooit ‘krankzinnigen’ verpleegd werden. Ik ben ervan overtuigd dat als je per ongeluk een
normaal mens in zo’n kliniek opborg, die binnen een paar maanden ook volkomen krankjorum
was.
Zelf heb ik in deze horreur drie jaar verbleven, slechts 24 uur per week, in plaats van per dag, maar ik begon er van tijd tot tijd toch ook al aardig typisch te worden in de bovenkamer. Spoken heb ik er desondanks nooit gezien. Voor de goede orde: ik ben hier nooit verpleegd, maar werkte er wel als klerk, toen het gebouw tijdelijk was ingericht als kantoor. Vergaderen in een voormalige isoleercel, hoe morbide!
Het stadhuis van Nieuwpoort (aan de Lek, niet te verwarren
met de stad aan de Vlaamse Kust waar in 1600 die bekende slag plaatsvond). Een
uiterst curieus gebouw. Er loopt een gracht doorheen. Binnen bevindt zich een inundatiesluis
waarmee het land onder water gezet kon worden als er een vijand naderde. Die sluis
moest goed bewaakt worden, anders zouden boeren hem weer dichtdoen. Een
veiliger plekje dan dit stadhuis was niet te vinden.
Wat kronkels van de Lek verder staan de 19 molens van
Kinderdijk, een reis van 12.000 kilometer wel waard! Ik maakte in Nieuwpoort en
Kinderdijk alsnog foto’s bij een verhaal van 15 jaar geleden.
Elsloo, in Limboland, werd in de jaren 30 half opgeofferd
aan het Julianakanaal, aangelegd naast de kronkelende Maas. De andere helft van
het dorp is nog steeds bezienswaardig. Ik was die dag ook nog op de Brunssummerheide.
Scheveningen zonder Pier is als een schip zonder boegbeeld.
Ik heb het ding in mijn zeer jonge jaren nog gebouwd zien worden. Zie ik het nou
ook weer afgebroken worden? Het hangt er nog om. Een week nadat ik deze foto
nam, ging De Pier dicht voor het publiek. Het wachten is nu op plannen en
geldschieters om het sterk vervallen bouwwerk op te knappen. Zo niet, dan wordt
het helaas: de slopershamer.
Alweer een boegbeeld, maar dan dat van Rotterdam. En met
een al even mistige toekomst. Deze foto had ik ook met gemak kunnen plaatsen in de
andere categorie, die van de OV-foto’s. De Koningshavenbrug, vulgo: De Hef,
heeft in de periode 1927-1993 naar mijn zeer globale schatting 2,5 miljoen
treinen de Nieuwe Maas over gedragen.
De Hef was de opvolger van een in 1877 gebouwde draaibrug,
die een sta-in-de-weg was voor het scheepverkeer. De Hef was dat zelf op zijn
beurt voor het treinverkeer. Elke twee uur stond hij een kwartier lang open. De
hele treindienst, niet alleen rond Rotterdam, maar in heel Nederland, moest
rekening houden met die openingstijden. Er waren dan ook weinig mensen rouwig
om, dat de brug 20 jaar geleden werd vervangen door de Willemstunnel.
Nu beijvert de Hef Experience zich voor behoud van het
monument, en ombouw ervan tot toeristische attractie. Een initiatief dat lof
verdient. De ‘experience’ zal vermoedelijk gaan bestaan uit een tochtje naar
een hoogte van 20 meter boven het wateroppervlak. Met mijn hoogtevrees beloof
ik niet, dat ik er een kaartje voor zal kopen, als het ooit zo ver komt.
Deze foto wordt in dit jaaroverzicht voor het eerst
gepubliceerd. Ik nam hem tijdens mijn laatste zondagswandeling van 2013, die ik
maakte in het Utrechtse dorp Werkhoven, op pad voor het artikel over U-OV. Een
heel bijzondere lichtval heerste er die middag, met een fotogenieke afwisseling
van zon en schaduw, licht en donker. Zoals ik al zei: je kunt er altijd nog een
mooie wandelmiddag van maken. En wat voor foto’s je dan in de schoot geworpen
krijgt, dat is gewoon een kwestie van geluk.
Frans Mensonides
5 januari 2014
P.S.: vanaf eind januari verschijnen er elke week weer twee 'Foto's van de week' op mijn Thuispagina.
Eerdere jaaroverzichten:
© Frans Mensonides, Leiden, 2014