Jaaroverzicht 2021 in foto’s – Openbaar vervoer



Wageningen

Ik heb een godsgruwelijke hekel aan jaaroverzichten die al verschijnen als het jaar nog niet eens voorbij is. Waarom ik dan op deze tweede kerstdag alvast het traditionele jaaroverzicht van openbaar-vervoerfoto’s publiceer?

Nou, ik héb niet veel anders, op het moment. En mijn laatste OV-rit ligt alweer een paar maanden achter me. En ik verwacht de komende 5 dagen ook geen nieuwe OV-foto’s meer te maken.

Aanstaande zondag, 2 januari 2022, publiceer ik – net zo traditioneel - het overzicht van overige foto’s. Misschien schiet ik de komende week nog een overige foto, die er op de valreep nog bij kan. Een overige foto kun je altijd wel maken, hoe benard de omstandigheden ook zijn.

En die waren benard voor het OV in 2021, vrijwel even benard als in het eerste coronajaar, 2020. Weliswaar hebben we de kreet: ‘Het OV is nu even niet voor uitjes’ dit jaar niet meer terug gehoord. Verder was de dip in passagiersaantallen anno ’21 iets minder diep dan tijdens de eerste lockdown in voorjaar ’20. Toch komen de vervoerscijfers over heel dit jaar gerekend niet uit boven zo’n 60 à 70% van die van 2019, toen we nog in zalige onwetendheid verkeerden over wat er boven ons hoofd hing.

Ik voor mij vind dat ik momenteel, onder de omikron-golf, niets te zoeken heb in het OV. Mijn werk doe ik nog steeds op een laptop op de bank – totdat ik straks ergens in de vroege zomer de laptop van de zaak ook definitief kan dichtklappen; pensioen!! En mijn OV-hobby heb ik maar weer voor een paar maanden opgeschort. Vrijwel alles waar ik met het OV heen zou willen, is toch dicht.

Dit jaar ben ik voor mijn rubriek De digitale reiziger alleen op pad geweest van mei tot en met oktober. En in mei nam ik niet eens een OV-voertuig. Vanaf de fiets verzorgde ik een rapportage over de nieuwe R-net-verbindingen Katwijk – Leiden.

Ook het artikel in hoogzomer over het te realiseren station Rijswijk-Buiten schreef ik gezeten op het zadel. Maar dat was omdat ik toevallig toch die kant op moest op de fiets. En omdat een toekomstig station vanzelfsprekend niet bereikbaar is per trein.

Dit jaar heb ik toch nog 4600 kilometer afgelegd met het OV. Dat is niet helemaal niks; toch nog heen en weer naar Boekarest, als je al die stukjes achter elkaar legt. Maar het steekt wat bleekjes af bij de 48.000 km van 2019, ruim de aarde rond. In 2020 reisde ik 8700 kilometer, waarvan 7800 vóór 12 maart.

Die 4600 OV-kilometers van dit jaar brachten me nauwelijks buiten de landsgrenzen. Alleen was er die rit op een in Roosendaal gehuurde OV-fiets. Ik pikte op die fietstocht een landelijk hoekje van Essen (België) mee.

In de diverse lockdown-perioden van dit jaar heb ik achter de computer allerlei treinreizen zitten uitwerken naar onder meer Schotland, Denemarken, Italië, Hongarije en Tsjechië. Desondanks kwam ik niet noordelijker op de wereldbol dan het Woldmeer in de gemeente Groningen, niet oostelijker dan Harkstede, op dezelfde fietstocht, niet zuidelijker dan Rilland (zittend in de trein naar Middelburg) en niet westelijker dan Grijpskerke (na uit die trein overgestapt te zijn op de bus).

Hier toch nog een mapje foto’s, genomen binnen die enge grenzen. En laat ik maar zeggen dat al die andere Europese landen niet weglopen.

 

Halte Duinvallei in Katwijk a/d Rijn, waar sinds zondag 9 mei 2021 R-netbussen stoppen.

 

Die bussen geven bij Space Expo / ESTEC aansluiting op de raket naar Mars, maar alleen als de Rode Planeet in het 7e huis staat, en in driehoek met Mercurius.

 

Op deze foto is het nog steeds mei en verplaats ik me nog steeds op de fiets. HTM-tram lijn 19 bij het geheel vernieuwde winkelcentrum Westfield Mall of the Netherlands (vanouds Leidsenhage)



Op zondag 6 juni nam ik voor het eerst in 7 maanden weer eens het OV, en wel de Leidse stadsbus, om voorzichtig te beginnen. De foto nam ik bij het Stadhuis op de Breestraat. Het passagiersaantal in deze stadsbus ligt zo ongeveer rond het gemiddelde in Leiden. Vóór corona was het al niet indrukwekkend.

In Leiden is onlangs door een NIMBY-groep voor de miljardste keer geopperd om de Leidse stadsbussen te vervangen door kleine busjes (net een paar jaar nadat een complete vloot elektrische, maar niet opvallend kleine bussen in gebruik is genomen).

Ik denk dat deze crisistijd vraagt om radicalere oplossingen. Helemaal opdoeken die hap, en de vrijgekomen gelden gebruiken om een betaalbaar beltaxi-systeem te ontwikkelen voor Leidenaars die geen auto hebben en slecht ter been en ter fiets zijn.

Ja, zoiets kan ik gemakkelijk roepen. OV-plannen, goed of ruïneus, worden in Leiden toch nooit uitgevoerd.

 

Nee, dan Utrecht. Al 40 jaar zijn ze doende om van de stad weer te maken wat het was in de eerste helft van de 20ste eeuw: een echte tramstad. Maar er liggen, na een recente investering van circa 650 miljoen euro, nog steeds maar 2 losse lijnen (waarvan één met een splitsing in 2 takken, dat wel).

Hier een nieuwe Urbos-tram bij de halte Wijkersloot in Nieuwegein, op een dag dat de tram tenminste reed, wat vrij zeldzaam is in het Utrechtse.



Een broertje van de tram hierboven in de omgeving van station Amsterdam Zuid.


Iedereen had van de zomer wel een paar van die corona-is-gelukkig-voorbij-we-hebben-ons-oude-leven-weer-terug-momenten (ja, wat voorbarig, inderdaad). Ik had het toen ik deze op zichzelf weinig opzienbarende foto schoot op Utrecht Centraal. De hele winter had ik erop zitten vlassen dat ik in de zomer van 2021 in ieder geval weer eens naar de Veluwe zou kunnen. En daar stond de trein daarheen zo maar voor me klaar, met de namen van Veluwse dorpen en steden uitnodigend op de CTA.

 

Vanuit het Veluwse Nunspeet rijdt er een rechtstreekse Comfort-Rrreis-bus helemaal naar Dedemsvaart in een uithoek van Overijssel. Mooie, nieuwe, Chinese, elektrische bussen, maar met de concessieverlening was weer eens iets vervelends aan de hand: gesjoemel, dat in het gelinkte artikel uit de doeken wordt gedaan.

Die bussen zelf reden lang niet altijd storingsvrij. En nog steeds niet; vorige week las ik er nog een artikeltje over. 

 

Nog zo’n Comfort-Rrreis-bus, en wel een gelede op de universitaire campus van Wageningen. Die hypermoderne bus harmonieert op deze zonnige foto perfect met de dito gebouwen. Het lijkt wel een plaatje uit een folder.

 

 

Arnhem Centraal

 

Hier, in de nieuwe wijk ’t Haantje, komt hopelijk station Rijswijk Buiten.

 

Oud en nieuw op één foto. Alweer zo’n fotogenieke Rrreiss-bus voor het voormalige hoofdkantoor van de Dedemsvaartsche Stoomtramweg Maatschappij (DSM).

 

Barendrecht op een ETMET-testwoensdag in september. Die dienstregeling met één trein per 10 minuten op het traject Arnhem – Utrecht – Schiphol – Leiden – Rotterdam – Dordrecht is op maandag 13 december 2021 echt definitief ingegaan. Hij is knap ingewikkeld. Het koste me heel wat uurtjes om het verhaal rond te krijgen voor het overzicht in mijn artikel.

Daarbij viel me iets op, wat ik vergeten ben te vermelden en wat ik nu alsnog dan maar vermeld: voor zo’n klus heb je veel meer aan de Europese HAFAS-planner dan de reisplanner van NS. HAFAS laat namelijk zien wat een normale reiziger geen biet interesseert: waar de trein allemaal gestopt heeft voordat jij bent ingestapt, en waar hij het nog gaan doen als jij er al uit bent. Heel handig om zo’n ETMET-dienstregeling te doorgronden.

Die ETMET-dienstregeling heeft repercussies tot ver buiten het ETMET-traject. Maandag een week geleden werd ik gebeld door een kennis die werkt in Purmerend. Of ik misschien wist waarom zijn trein naar Hoorn Kersenboogerd volgens dienstregeling ineens 9 minuten later vertrok dan normaal.
‘Dat is gauw verteld’ zei ik. ‘In Barendrecht stopt tegenwoordig elke 10 minuten een Sprinter, in plaats van elk kwartier’.
‘Barendrecht, Barendrecht, help me even …’
‘Dat ligt tussen Rotterdam en Dordrecht’.
‘Oh, dus omdat er ergens bij Dordrecht een extra trein rijdt, moet ik in Purmerend 9 minuten langer wachten op de mijne?’
‘Exact!!’

 

Elektrische Heuliez-bus als Q-link naar Groningen Meerhoven. Op mijn fietstocht ging ik zelfs de ‘Sontbrug’ over, die in werkelijkheid ligt tussen Denemarken en Zweden; ik was toch noordoostelijker dan ik hierboven beweerde.

 

Station Zandvoort is in 2020 opgekalefaterd om extra ritten mogelijk te maken voor strandgangers en het publiek voor de ‘sport’ waarvan ik met de beste wil van de wereld de lol niet kan inzien: over asfalt rondjes scheuren in een auto.

 

Ook in 2020 werd in Utrecht de Busbaan Dichterswijk in gebruik genomen.

 




Toen mijn privé-lockdown al was ingegaan, werd de nieuwe toegang geopend tot mijn thuis-station: Leiden Lammenschans. Ik fotografeerde hem overdag en ’s nachts. Binnenkort hoop ik die trap of hellingbaan weer te kunnen beklimmen voor een echte treinreis, in plaats van alleen maar een foto.

Frans Mensonides
26 december 2021


Eerdere jaaroverzichten:


© Frans Mensonides, Leiden, 2021