Oh, I have found my refuge too
To a man who I have, Sue
'Cause he's the only one who can deliver
Can deliver me from you.
Oh, how I've been posessed
She made me feel depressed
All these years till he, he delivered
He delivered me from you.
Father John, the monk of St. Pauls's monestry
Delivered me from you.
I've found my way back home, though I've been so desperately
'Till he delivered me from you.
Volledige tekst: staat HIER (behalve het Latijn, dan)
OP YOU TUBE: Father John, op oude platenspeler (3:25)
OP RETECOOL: Download de aflevering van Van Oekels Discohoek van 22 augustus 1974 (27:44)
OP YOU TUBE: ‘Scherven brengen gelul’, de uit de hand gelopen kerstspecial 1974 van Van Oekels Discohoek (3:37)
Evert, start de tune!
Je weet niet wat je hoort, gewoon,
Sjef van Oekel die geeft aan de toon,
‘t Is een programma van heb ik jou daar,
Hij weet te raken de gevoelige snaar,
Pop met Van Oekel da’s andere koek,
Fijne muziek in Van Oekels Discohoek!
Ik heet u allen hartelijk welkom, gefeliciteerd, bij de 89ste aflevering van Soundbites, reeds!
1974: heel de popminnende jeugd in de ban van twee kerels die hun opa’s bijna hadden kunnen wezen: Sjef van Oekel (Dolf Brouwers, 62 jaar jong) en Ir. Evert van der Pik (Jaap Bar, 58). Van Oekels Discohoek was de naam van het raarste popprogramma uit de Nederlandse televisiegeschiedenis. Het was een parodie op programma’s als AVRO’s Toppop en teisterde de beeldbuis van mei 1974 tot april 1975.
Sjef van Oekel kenden we natuurlijk al van VPRO-programma’s als de Fred Haché Show en de Barend Servet Show. Regisseur Wim T. Schippers was verantwoordelijk voor deze absurdistische, chaotische, krankzinnige shows ‘met een gezonde portie seks’. Er gebeurde altijd wel iets waarover heel Nederland de volgende dag (schande) sprak: een look alike van onze vorstin Juliana die spruitjes schoonmaakte; het optreden van naakte danseressen.
De meningen erover waren verdeeld. Jongeren als wij noteerden het in onze schoolagenda en bleven ervoor thuis. Telegraaflezers deden dat ook, om er een boos ingezonden stuk over te kunnen schrijven in hun bedompte dagblad. De ‘spruitjeskoningin’ leidde tot een officiële ministeriële berisping, inclusief een boete, aan het adres van VPRO, hoewel er in die scène eigenlijk geen onvertogen woord gesproken werd. Maar de koningin in een sketch, dat kon toen niet.
Schippers koos altijd schlemielen en antihelden als hoofdpersoon. Het gold voor Dolf Brouwers / Sjef van Oekel, een gesjeesde operettezanger, en voor Jaap Bar / Evert van der Pik, een ingenieur die in de WAO liep en geselecteerd was via een castingbureau. In Van Oekels Discohoek speelde de eerste de rol van volledig doorgedraaide presentator. De tweede was zijn assistent en tegenpool, een saaie, suffige burgerman. Hij speelde in Van Oekels Discohoek vooral zichzelf, denk ik.
Van der Pik legde de platen op een toen al ouderwetse platenspeler (er werd schaamteloos en opzichtig geplaybackt) en had ook de functie van boekhouder. Artiesten konden na hun optreden hun geld in ontvangst nemen aan zijn bureau – of er hun steekpenningen neertellen om in de show te mogen optreden. Van der Piks kasten vol ordners vielen natuurlijk regelmatig omver; liefst bovenop de platenspeler, die in aflevering-zoveel bovendien ontplofte.
Evert van der Pik had in februari 1975 een carnavalshitje met Geen bier maar karnemelk. Van Oekel zong er zelf ook lustig op los in zijn discohoek: Zuurkool met vette jus. Hier kwam zijn operetteverleden goed van pas. Maar ook zijn mondelinge taalgebruik werkte aanstekelijk. Uitdrukkingen als: ‘Ik word niet goed; braken, dus!’, ‘Wordt het tóch nog gezellig’, ‘Waar hep dat nou voor nodig?’,’Gehaakte beddenspreien!’, ‘Wie ís u?’ en zijn favoriete stopwoordje ‘Reeds!!’ waren op vrijwel ieders lip in 1974.
De verdienste van het programma was dat gerenommeerde wereldartiesten op een aardige manier in de zeik werden gezet. Oprechte verbazing lag op hun gezichten te lezen over het rommeltje waarin ze terecht waren gekomen. Bij het optreden van Carl Douglas, die in de herfst van 1974 een grote hit had met Kung Fu Fighting, bleef de platenspeler hangen. De artiest moest zijn laatste kung fu-gebaar tot in het oneindige blijven herhalen. En de beroemde Schlagerzanger Freddy Breck kregen ze zover dat hij op het toneel een houten toilet met zo’n hartjesdeur binnenging. Zoiets had hij in Duitsland nog nooit meegemaakt. Maar ze speelden het allemaal sportief mee. Die chaos was ook maar schijn; het was allemaal tot in de puntjes uitgedacht en geregisseerd door Wim T. Schippers.
Ook in de aflevering van 22 augustus 1974, hierboven te downloaden, maakt Schippers het bont. Donna Summer (toen alleen in Nederland en Duitsland bekend, en nog geen wereldster) zag haar nummer The Hostage vernacheld door Van der Pik. In dat nummer, ik weet niet of je het kent, speelt de telefoon een hoofdrol. De zangeres ontvangt telkens telefonische bedreigingen van gijzelnemers die haar man ontvoerd hebben. Maar Van der Pik is haar steeds voor met het opnemen van de telefoon: ‘Van Oekels Discohoek, met Van der Pik spreekt u mee!’
Een zooitje, en er komen dan ook live in de uitzending protesten van de NSD, afdeling Noord: De Nederlandse Stichting Doe er wat aan! Ook in werkelijkheid kwamen er bezwaren tegen Van Oekels Discohoek. Op 24 december 1974 eindigde de kerstspecial met een scène waarin Sjef van Oekel kotste in de fietstas van Evert van der Pik, terwijl Schippers’ vaste figurant dominee Brongers, met zijn uitgestreken smoelwerk, stomdronken rondzwalkte over het podium.
De nationale fatsoenrakker Henk van der Meijden van De Telegraaf begon een campagne tegen het verderfelijke programma, dat desondanks in 1975 nog een handvol afleveringen beleefde. ‘Er zit een knop op je tv’, had je zo’n man willen toeroepen; dat heeft een tv voor op een krant. Die arme Jaap Bar, televisiester tegen wil en dank en tegen alle verwachtingen in, hoopte altijd maar dat zijn buren er niet over zouden gaan kletsen – en dat hij niet gekort zou worden op zijn WAO. Dat verklaarde hij in interviews. Voor hem moet het beëindigen van de show een grote opluchting geweest zijn.
Je had de Hittip van Van Oekel, de Hittip van Ir. Evert van der Pik, en een trofee in de vorm van een beker die aan een nietsvermoedende artiest werd uitgereikt. Je kunt niet zeggen dat Wim T. Schippers geen neus had voor talent. Naast Donna Summer trad ook Shaking Stevens op in die show van 22 augustus, zes jaar voordat hij wereldberoemd zou worden met zijn retro-nummers uit de jaren vijftig.
Donderdag 22 augustus 1974, een memorabele dag ook voor mezelf. Ze zeggen dat elke dag het begin is van de rest van je leven. Maar dat gold zeker voor deze donderdag. Het was de eerste dag van mijn laatste schooljaar, dat maar elf weken zou duren; ik kan me niet voorstellen dat ik daar nooit iets over geschreven heb. Eén van mijn favoriete nummers uit die tijd was het volkomen van de pot gerukte Father John van Lemming, waarmee die aflevering van Van Oekels Discohoek begon.
Lemming was (en is) een horror rock-band uit of all places Rockanje, een badplaatsje op het Zuid-Hollandse eiland Voorne-Putten. De leadzanger, Wally Slot, noemt zich tegenwoordig Wally McKey. De groep ging vergezeld van een in het zwart geklede dame die een griezelballet opvoerde. Andere hits van het stel waren Lucifera en Queen Jacula.
Father John was duidelijk geïnspireerd op de film The Excorcist die dat jaar een groot kassucces was. De ‘ik’ in het nummer is helemaal in de macht van een demonische dame, die hem nogal deprimeert. Maar hij laat het er niet bij zitten; hij neemt de monnik Father John in de arm, van een naburig klooster, die deze duivelin met succes uitdrijft.
Hoe klonk rock uit Rockanje? Bizar. Father John begint met klokgelui en gebrabbel in namaak-Latijn. Dan volgt een couplet met onder andere enkele gregoriaanse toonladders. Halverwege het nummer barst Wally Slot uit in spastisch gekrijs. Juist tijdens dat interludium komt Evert van der Pik in beeld, die om een vuurtje vraagt voor zijn sigaret.
Afgezien van dat alles is Father John een redelijk normaal rocknummer. De KRO zal het niet al te vaak gedraaid hebben. Toch werd het een hit. Het stond gedurende die elf weken dat ik op die school zat, in de hitparade en paste naadloos bij mijn stemming. Het was een openbare school; je moest er zelf je duivels uitdrijven. Op RK-scholen gebeurt dat – het is een goed bewaard geheim – door de conciërge, vrijdags na het laatste lesuur.
Father John paste ook naadloos in Van Oekels Discohoek. Mede dank zij dit optreden haalde deze single de 15e plek in de top-40. Het was daarmee de grootste hit van Lemming: ‘Wát een succes, rééds!!’
© Frans Mensonides, Leiden, 2009
Deel 88: Disco Really Made It / Gruppo Sportivo (1979)
Deel 87: Mammoth / Kayak (1973) vanuit Museum Rock Art in Hoek van Holland
Deel 86: Mother Nohead / Groep 1850 (1967)
Deel 85: Desiderata - Les Crane (1971)
Deel 84: A Taste of Aggro / The Barron Knights (1978)
Deel 21 bis: De Werkmens / Ivan Heylen (1973)
Deel 83: When I Was Young / Eric Burdon & The Animals (1967)
Deel 82: Wired for Sound / Cliff Richard (1981)
Deel 81: Pictures at an Exhibition / Emerson, Lake & Palmer (Album) (1971)
Deel 80: Sexy Sadie (The White Album) / The Beatles (1968)
Deel 78/79: Love of the Common People / Paul Young (1983) - Stille Willem / Spaan & Vermeegen (1981)
Deel 77: You've Got Your Troubles / The Fortunes (1965)
Deel 76: Catootje / (niet) Wim Sonneveld (1963)
Deel 75: Na, na, na / The Shoes (1967)
Deel 74: Don't Call Us, We'll Call You / Sugarloaf & Jerry Corbetta (1975)
Deel 73: The Cover of the Rolling Stone / Dr. Hook & Medicine Show (1972)
Deel 71/72: My Little Town / Paul Simon (1975) en My Home Town / Marvin, Welch & Farrar (1971), door Wim Scherpenisse
Deel 70: Hurricane / Bob Dylan (1975)
Deel 69: A Salty Dog / Procol Harum (1969)
Deel 68: Sixteen Tons / Tennessee Ernie Ford (1955)
Deel 66/67: Rhinestone Cowboy / Glenn Campbell (1975) en Bronco Bill's Lament / Don McLean (1972), door Wim Scherpenisse
Deel 65: Albatross / Fleetwood Mac (1968), door: Frans ten Kleij
Deel 63/64: Shine on You Crazy Diamond en Arnold Layne / Pink Floyd (1975; 1967)
Deel 62: Wat een geluk / Rudi Carrell (1960)
Deel 61: Do the Strand / Roxy Music (1973)
Deel 60: Thick as a Brick pts. 1 & 2 / Jethro Tull (1972)
Deel 59: Everything counts / Depeche Mode (1983)
Deel 58: Air / Ekseption (1969)
Deel 57: All the Young Dudes / Mott The Hoople (1973) tevens: Top-2000-special
Deel 56: Een fijne dag / Drs. P (1973)
Deel 55: Matthew and Son / Cat Stevens (1967)
Deel 54: The Worker / Fischer-Z (1979)
Deel 53: Atlantis / Donovan (1968/1969)
Deel 52: Proud Mary / Creedence Clearwater revival (1969)
Deel 51: The Eve of the War / Jeff Wayne (1978)
Deel 50: Daddy Cool / Boney M (1976)
Deel 49: Spirit in the sky / Norman Greenbaum (1970)
Deel 48: Monkey on Your Back / Outsiders (1967)
Soundbites nrs 1 t/m 47 in het archief van REFLEXXIONZZ!