We held the day
In the palm
Of our hand
They ruled the night
And the night
Seemed to last as long as six weeks
On Parris island
We held the coastline
They held the highlands
And they were sharp
As sharp as knives
They heard the hum of our motors
They counted the rotors
And waited for us to arrive
And we would all go down together
We said we’d all go down together
Yes we would all go down together
Volledige tekst: staat HIER
[nieuwslezer]
In Saigon a U.S military spokesman said today more than 700 enemy troops
were killed last week in that sensitive border area. Throughout all of South Vietnam the enemy lost a total 2689 soldiers.
[angstkreet]
[gezongen]
All those who remember the war
They won't forget what they've seen
Destruction of men in their prime
Whose average age was 19
Dedededededede-Destruction
Dedededededede-Destruction
[commentaarstem]
According to a Veteran's Administration study half of the Vietnam combat veterans suffered from what psychiatrists call Post-Traumatic-Stress-Disorder. Many vets complain of alienation, rage, or guilt. Some succumb to suicidal thoughts. Eight to ten years after coming home almost eight hundred thousand men are still fighting the Vietnam War.
Volledige tekst: staat HIER
OP YOU TUBE: Goodnight Saigon / Billy Joel originele videoclip (5:19)
OP YOU TUBE: 19 / Paul Hardcastle originele videoclip (3:37)
OP YOU TUBE: Country Joe zweept de massa op op het Woodstock-festival (2:53)
OP YOU TUBE: Een heel ander geluid: Ballad of the Green Berets / Ssgt Barry Sadler (2:17)
In de schaduw van Michael Jackson overleed op 6 juli 2009 op 93-jarige leeftijd Robert McNamara, een man die een minstens even grote invloed heeft gehad op de popmuziek als The King.
Toch heeft McNamara nooit in de platenstudio gestaan. In de periode 1961-1968 was hij minister van Defensie van de USA. Hij diende onder de presidenten Kennedy en Johnson, en was als geen ander de personificatie van de oorlog in Vietnam. Een oorlog die gevoerd werd omdat de dominotheorie opgeld deed. Zou Vietnam ten prooi vallen aan het communisme, dan zouden alle andere landen in die regio als dominostenen omvallen en ook in de greep komen van het Kwaad.
De oorlog bracht in de jaren 60 een onafzienbare reeks van protestsongs voort, tegen ‘Vietnam’ of tegen oorlog in het algemeen. En die songs joegen Amerikanen dan weer de straat op voor massale protestmarsen. De hippiebeweging met zijn ‘Love, peace and understanding’ was vooral een reactie op de Vietnamoorlog. Op het onlangs herdachte Woodstockfestival in de zomer van 1969 zongen een half miljoen jongeren mee met Country Joe & The Fish: ‘What are we fighting for?’
McNamara was toen al afgetreden. Hij gaf er in 1968 de brui aan, doodmoe en doodziek van alle protestmarsen (waaraan zelfs zijn eigen zoon deelnam), en genezen van zijn geloof in de dominotheorie. Hij accepteerde een betrekking bij de Wereldbank waar hij zich, als goedmakertje, ging bezighouden met het lenigen van de hongersnood in arme landen.
Het Amerikaanse oorlogsschip, beroofd van zijn boegbeeld, voer toch nog wel door. Pas in de lente van 1975, honderden protestsongs later, trok de USA zich terug uit het Verre Oosten. Het verwerkingsproces kon beginnen, met boeken, documentaires en films en tv-series over het debacle dat 60.000 jonge Amerikanen de dood in had gejaagd.
En met nieuwe muziek. Dit soundbiteje gaat over twee protestsongs na-dato, die in de jaren 80 de top van de hitparade haalden, althans in Nederland.
Billy Joel, bekend van veel romantischer en lichtvoetiger werk als The Piano Man, She’s Always a Woman en Uptown Girl, zong de ballade Goodnight Saigon. Het nummer heeft een melancholische toonzetting en een hier en daar knap cynische tekst.
Goodnight Saigon begint met het typerende geluid van helikopters (dat overigens afkomstig is uit de synthesizer). Dan volgen we een groep Amerikaanse militairen vanaf de eerste dag van hun diensttijd op Parris Island, het opleidingsinstituut voor rekruten in South Carolina. Daarna wacht hen een onzeker lot: hun jaar in Vietnam overleven of terugkeren ‘in plastic, as numbered corpses’. Een jaar onder voortdurende dreiging, voortdurend onder vijandig vuur. ’s Avonds bandjes afdraaien van The Doors (zie dit soundbiteje) en de hash-pijp roken, om vergetelheid te zoeken. Weinig hoop, maar natuurlijk wel Bob Hope, die de manschappen in vrijwel elke oorlog van de 20ste eeuw heeft toegezongen.
Goodnight Saigon is twee in één: een klaagzang over de jongens die niet levend teruggekeerd zijn en daarmee ook een vurig protest tegen de mensen die ze erheen gestuurd hadden. Billy Joel beschrijft het of hij er zelf bij is geweest. Dat was niet het geval, maar het scheelde niet veel. Na de scheiding van zijn ouders verdiende hij het brood voor zijn moeder en zuster. Wegens kostwinnerschap hoefde hij niet in dienst en ontsnapte hij aan Vietnam.
In Nederland werd Goodnight Saigon de enige nummer-1-hit voor Billy Joel. Ad Visser van TopPop deed met dit nummer wat ze nooit doen met tophits: het uitleggen. Er was inmiddels een halve generatie opgegroeid die Vietnam niet bewust had meegemaakt.
Het nummer kwam uit in een tijd dat een andere oorlog ons sterk bezighield, de koude oorlog tussen de USA en de USSR. Goodnight Saigon bereikte de top van de lijst in januari 1983, twee weken nadat De Bom van Doe Maar van die plek was verdreven. In de USA zelf bleef de single steken in de onderste regionen van de top-100; het land was misschien nog niet toe aan dit staaltje ontluistering.
2,5 jaar later opnieuw een late Vietnamsong aan de top van de hitlijst: 19 van de Engelse dance- en synthesizerartiest Paul Hardcastle. Als je nog over een ‘song’ kan spreken: 19 heeft geen refrein, en slechts één kort coupletje halverwege. Dat wordt gebracht door een achtergrondkoortje; Paul Hardcastle zelf horen we zelf geen noot zingen.
Het is verder een heel raar geval, op het eerste gehoor. Tegen een achtergrond van sterk ritmische synth-pop voltrekt zich de Vietnamoorlog in een kleine vier minuten tijd, in originele geluidsfragmentjes. Je hoort een nieuwslezer de laatste situatie rond Saigon vermelden. Een mechanische, echoënde stem somt gegevens op over de Vietnamsoldaten. Ze waren gemiddeld 19 jaar oud en leden bij terugkeer vaak aan ‘Post Traumatic Stress Disorder’. Er komen er zelf ook nog een paar aan het woord, in weer van die korte fragmentjes: 'I wasn’t really sure what was going on’. Daarnaast zitten er allerlei samples en stottereffecten in het nummer: Sa-sa-sa-sa-Saigon; de-de-de-de-de-destruction, ni-ni-ni-ni-Nineteen..
Ik moest er even aan wennen, maar leerde 19 toch waarderen. Alle gevoeligheid van Billy Joels nummer ontbreekt eraan. Maar vooral in combinatie met de videoclip vormt het een keihard j‘accuse; wederom een klap in het gezicht van de McNamara’s die al die bijna-nog-kinderen van 19 erheen hebben gestuurd. 19 haalde in bijna 19 landen de top van de hitlijst, maar bleef daar ook alweer een flink eind vandaan in de USA zelf.
Wat veel mensen niet weten, en in 19 ook niet vermeld werd: tweederde van de Amerikaanse frontsoldaten in Vietnam was er als vrijwilliger heengegaan. Een ander feit: in de USA was de bestverkochte door Vietnam geïnspireerde song aller tijden The Ballad of the Green Berets. Dat nummer werd in 1966 in de groeven geperst door Staff Sargeant Barry Sadler, die met verlof thuiszat, na gewond te zijn geraakt in Vietnam. In dit lied wordt het militaire bedrijf geromantiseerd en verheerlijkt.
Hoe hard de protesten ook weerklonken: een zwijgende meerderheid stond al die jaren achter de Vietnamoorlog. Die oorlog heeft de natie gespleten. En lang niet iedereen wilde er in de jaren 80 meer aan herinnerd worden; dat verklaart vast en zeker het geringe succes van Goodnight Saigon en 19 in Amerika.
© Frans Mensonides, Leiden, 2009
Deel 94: Beat it / Michael Jackson (1983)
Deel 92/93: Time of the Season / The Zombies (1969) en Andorra / Colin Blunstone (1973)
Deel 91: Rock and Roll (I gave you the best years of my life) / Kevin Johnson (1973) door Wim Scherpenisse
Deel 90: Pour moi ma vie va commencer / Johnny Hallyday (1963) - in: Top of Flop
Deel 89: Father John / Lemming (1974) - in: Van Oekels Discohoek
Deel 88: Disco Really Made It / Gruppo Sportivo (1979)
Deel 87: Mammoth / Kayak (1973) - vanuit Museum Rock Art in Hoek van Holland
Deel 86: Mother Nohead / Groep 1850 (1967)
Deel 85: Desiderata - Les Crane (1971)
Deel 84: A Taste of Aggro / The Barron Knights (1978)
Deel 21 bis: De Werkmens / Ivan Heylen (1973)
Deel 83: When I Was Young / Eric Burdon & The Animals (1967)
Deel 82: Wired for Sound / Cliff Richard (1981)
Deel 81: Pictures at an Exhibition / Emerson, Lake & Palmer (Album) (1971)
Deel 80: Sexy Sadie (The White Album) / The Beatles (1968)
Deel 78/79: Love of the Common People / Paul Young (1983) - Stille Willem / Spaan & Vermeegen (1981)
Deel 77: You've Got Your Troubles / The Fortunes (1965)
Deel 76: Catootje / (niet) Wim Sonneveld (1963)
Deel 75: Na, na, na / The Shoes (1967)
Deel 74: Don't Call Us, We'll Call You / Sugarloaf & Jerry Corbetta (1975)
Deel 73: The Cover of the Rolling Stone / Dr. Hook & Medicine Show (1972)
Deel 71/72: My Little Town / Paul Simon (1975) en My Home Town / Marvin, Welch & Farrar (1971), door Wim Scherpenisse
Deel 70: Hurricane / Bob Dylan (1975)
Deel 69: A Salty Dog / Procol Harum (1969)
Deel 68: Sixteen Tons / Tennessee Ernie Ford (1955)
Deel 66/67: Rhinestone Cowboy / Glenn Campbell (1975) en Bronco Bill's Lament / Don McLean (1972), door Wim Scherpenisse
Deel 65: Albatross / Fleetwood Mac (1968), door: Frans ten Kleij
Deel 63/64: Shine on You Crazy Diamond en Arnold Layne / Pink Floyd (1975; 1967)
Deel 62: Wat een geluk / Rudi Carrell (1960)
Deel 61: Do the Strand / Roxy Music (1973)
Deel 60: Thick as a Brick pts. 1 & 2 / Jethro Tull (1972)
Deel 59: Everything counts / Depeche Mode (1983)
Deel 58: Air / Ekseption (1969)
Deel 57: All the Young Dudes / Mott The Hoople (1973) tevens: Top-2000-special
Deel 56: Een fijne dag / Drs. P (1973)
Deel 55: Matthew and Son / Cat Stevens (1967)
Deel 54: The Worker / Fischer-Z (1979)
Deel 53: Atlantis / Donovan (1968/1969)
Deel 52: Proud Mary / Creedence Clearwater revival (1969)
Deel 51: The Eve of the War / Jeff Wayne (1978)
Deel 50: Daddy Cool / Boney M (1976)
Deel 49: Spirit in the sky / Norman Greenbaum (1970)
Deel 48: Monkey on Your Back / Outsiders (1967)
Soundbites nrs 1 t/m 47 in het archief van REFLEXXIONZZ!